1. Жүрек, дамуы, топографиясы, шекаралары, жүрек қақпақтарының алдыңғы кеуде қабырғасына проекциясы


ХІжұп ми нерві, ядролары, топографиясы, тармақтары, нервтендіру аймақтары



бет85/116
Дата24.04.2023
өлшемі268,37 Kb.
#86141
1   ...   81   82   83   84   85   86   87   88   ...   116
85. ХІжұп ми нерві, ядролары, топографиясы, тармақтары, нервтендіру аймақтары.100%
ХІ-ші жұп: қосымша нерв (n. accessorius):
-таза қозғалтқыш нерв, екі қозғалтқыш ядросы болады.
Ядролары:
-жұлындық ядро (nucleus spinalis) – қозғалтқыш, жұлынның С1-6 сегменттерінде орналасады;
-краниалдық ядро (nucleus cranialis) – қозғалтқыш, Х және ІХ жұп ми нервтерінің қозғалтқыш ядроларымен бірге ромбтәрізді шұңқырдың төменгі ұшбұрышында проекцияланады (қосарланған ядро, nucleus ambiguus);
Мидан шығатын жері: сопақша мидан артқы латералді жүлге (sulcus posterolateralis) аркылы шыгады;
Бассуйектен шығатын жері: бас сүйектен, ішкі мойындырық венамен, Х жане ІХ жуп ми нервтерімен бірге, мойындырық тесік (forаmen jugulаre) аркылы шыгады;
Косымша нервтін (n. accessorius) функциясы:
-мойынның (трапеция тәрізді, төсбұғана еміздік) бұлшықеттерін иннервациялайды.
Ескеретін жағдай, қосымша нерв кезбе нервтін болініп шыккан тармагы болгандықтан, онымен бырге foramen jugulare аркылы шыгады; сонымен қатар n.аccessorius-тың ми бөлігі n. laryngeus recurrens құрамында көмей бұлшықеттерін нервтендіреді, ал жұлын бөлігі жұтқыншақтың бұлшықеттерін иннервациялауға қатынасады.

86. ХІІ жұп ми нерві, ядролары, топографиясы, тармақтары, нервтендіруаймақтары.100
ХІІ-жұп нерв яғни тіл асты нервісі – n.hypogossus ол таза қимыл нерв болып саналады себебі бір ғана қимыл ядросы бар.
Ядросына келетін болсак – nucleus motorius n.hypogossus деп аталып, ол ромб тәрізді шұңқырдың ұшбұрышында яғни trigonum n.hypogossus-та проекциаланады.
n.hypogossus –тің ядросы сопаұша мидан шығып мойынның І-ІІші сегменттеріне дейін жетіп сол аймақтарда орналасады.
Топографиясына шолу жасап өтсек - n.hypogossus-тің мидан шыгатын жері ол сопакша мидың sulcus antero lateralis – аркылы шыгып таралады.
Ал бассүйектен canalis n.hypoglossi аркылы шыгады. Ол m.digastricus m.hypoglossus-тың бетімен жүреді. n.hypogossus –тің төменгі дұңес жагы Пирогов ұшбұрышы маңында орналаскан, Пирогов ұшбырышы аркылы тіл артериясы өтеді.
n.hypogossus –тің функцияларына келсек:
т . hypoglossus - тіл қалыңдығына еніп мынадай бұлшыкеттерді иннервациялайды :

  • mm.longitudinales superior et inferior,

  • m.verticalis linguae,

  • m.transversus linguae,

  • m.hvoglossus,

  • m.genioglossus.

  • m.stylo glossus

-сонымен қатар , n. hypoglossus - тың талшықтарының бір бөлігі бет нервісінің тармақтарының құрамында ауыздың дөңгелек бұлшықетін нервтендіретіндігі ; сол себепті , n.hypoglossus - тың ядросы зақымданғанда , тілдің қимылының бұзылуымен қатар , ауыздың дөңгелек бұлшықетінің де қызметі бұзылады ондай жагдайда еріндерін жымқыра немесе алға шығара және үре алмайды ;
- n.hypoglossius - тың жоғарғы түбіршігі - radix superior деп аталатын тағы бір тармағы . мойын өрімінің төменгі түбіршігімен radix inferior - ымен косылып , мойын ілмегін - anisa cervicalis түзеді , яғни ansa cervicalis нервілерінің соңғы жұбының және бірінші өрім — мойын өрімінің косылысы болып табылады ;
-мойын ілмегінен - ansa cervicalis - тен тіласты сүйегінен төмен орналасқан бұлшықеттер ягни m.sternohvoideus, m.sternothyeoideus, m.thyeohyoideus, m.omohyoideus иек - тіласты бұлшықеті m.geniohyoideus иннервацияланады ;
- n.hypoglossus - тың жоғарғы түбіршігінің- radix superior кұрамы , толығымен мойын өрімінен келіп қосылатын, 1 - ші және ІІ ші мойын нервілерінің талшықтарынан тұратындығы ; осы n.hypoglossus - тың және мойын өрімінің тығыз байланысын, нервтердің дамуымен , сонымен қатар , тамақты жұту процесі кезіндегі тіл бұлшықеттерінің тіласты сүйегі мен калқанша тәрізді шеміршекке әсер ететін мойын бұлшықеттерімен функциялық тығыз байланыста болатындығымен түсіндіруге болады .



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   81   82   83   84   85   86   87   88   ...   116




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет