113.Вегетативтік рефлекторлық доға. Вегетативтік рефлекторлык доға құрылысы нерв жүйесінің соматикалық бөлігінің
рефлекторлық доға құрылысынан айырмашылығы бар. Нерв жүйесінің вегетативтік
бөлігінің рефлекторлык доғасында эфферентті звено біреу емес, екі нейроннан тұрады.
А)жұлын және бассүйек нервілерінің сезімтал өрімдерінің нейрондары,жүйе аралық байланыстар және висцеро-сомалық рефлекстерді жүзеге асыра отырып,ағзаларды орталық нерв жүйесімен байланыстыраы. Б) меншікті эфференттік нейрондар симпатикалық нерв жүйесінің түйіндерінде және интрамуралді түйіндеріндерде таралады. Қарапайым Жалпы вегативтік рефлекторлық доға 3 нейронмен берілген. Рефлекторлық
доғаның бірінші звеносы- сезімтал нейрон ,оның денесң жұлын түйіндерінде немесе ми
нервтерінің сезімтал түйіндерінде орналасады. Сезімтал нейронның перифериялық
өсіндісіндегі сезімтал талшықтар рецептор ағзалар мен тіндерден басталады. Орталық
өсінді жүлынның артқы түбіршігі құрамында немесе ми нервтерінің сезімтал
түбіршіктерінің құрамында жұлын немесе мидың сәйкес ядроларына бағытталады.
Рефлекторлық доғаның екінші звеносы эфферентті, себебі импульсты жүлын немесе
мидан жұмыс ағзасына апарады. Вегетативтік рефлекторлық доғаның осы эфферентті
жолы екі нейронмен көрсетілген. Осы нейрондардың біріншісі, яғни қарапайым
вегетативтік рефлекторлык доғадағы саны бойында екінші нейрон орталык нерв жүйесінің
вегетативтік ядроларында орналасады. Оны сезімтал (афферентті) звеномен эфферентті
жолдың Эффекторлы нейрон вегетативтік рефлекторлык доғаның үшінші нейронын көрсетеді. Эффекторлы нейрондар (үшінші) денелері вегетативтік нерв жүйесінің
перифериялық түйіндерінде (симпатикалық сабау, ми нервтерінің вегетативтік
түйіндерінде, вегетативтік өрімдер түйіндерінде) жатады. Осы нейрондар өсінділері
ағзалық вегетативтік немесе аралас нервтер мен тіндерге бағытталады. Түйін арты
(постганглионарлық нерв талшықтары сәйкес соңғы нерв аппараттарымен бірыңғай
салалы мускулатурада, бездерде жэне тіндер аякталады.Екінші (эффекторлы) нейрон
арасында орналасуына байланысты аралық деп атауга болады.
