1. Жүректің қабырғасының құрылысын жазып беріңіз? Жүректің құрылысы
Көру мүшесінің құрылысы мен қызметі жайында жазыңыз
жүктеу/скачать 0,74 Mb.
|
| 15.Көру мүшесінің құрылысы мен қызметі жайында жазыңыз
КӨРУ АҒЗАСЫ ORGANON VISUS Көру ағзасы, organon visus, немесе көз, organa oculi accessoria, қабақтардан, көзжасы oculus, көз алмасынан, bulbus oculi, көру аппаратынан, көз алмасы бүлшықеттерінен нервінен, п. opticus, және қосалкы ағзалардан, және нервтерден тұрады. Коз алмасы ядросы барлык жағынан үш қабықпен қоршалып түрады 1. Сырткы немесе көз алмасының фиброзды қабығы, tunica fibrosa oculi; 2. Ортаңғы немесе коз алмасының тамырлы қабығы, tunica media, s. tunica vasculosa bulbi oculi, s.uvea; 3. Ішкі немесе торлы кабық, tunica interna, s. retina bulbi oculi, оны, сондай-ак tunica nevrosa деп те атайды. Көз алмасының сырткы қабығы немесе көз алмасының фиброзды қабығы - tunica fibrosa bulbi oculi, үш кабықтың ең берігі. Оның арқасында көз алмасы өзіне тән пішінін сақтайды. Көз алмасы сырткы кабығының алдыңғы кіші бөлігі (барлық қабыктың 1/6 бөлігі) мөлдір қабық, cornea (keras). Мөлдір кабык мөлдір дэнекертінді стромадан, мөлдір қабықтың меншікті заттегін, substantia propria cornea түзетін мөлдір қабыктық денешелерден түрады. Көз алмасының арткы, үлкен бөлігін (барлык қабыктың 5/6 бөлігі) ақ кабык, tunica albuginea немесе склера, sclera кұрайды. Склера мөлдір кабаттың тікелей жалғасы саналады, одан айырмашылығы склера тығыз дәнекертін мен эластикалық талшықтардан тұрады жэне мөлдір емес. Склераның мөлдір кабыкка өтуі бірте-бірте өтеді. Олардың шекарасында жартылай мөлдір шығыршық, көзұя ұшы, limbus согпеае, болады. Ең жұка бөлігі - склераның көз алмасынан шығатын көру нервісімен түйрелінген түсы. КӨЗ АЛМАСЫНЫҢ ОРТАҢҒЫ ҚАБЫҒЫ Көз алмасының ортаңғы кабығы немесе тамырлы кабык, tunica vasculosa bulbi, үш біркелкі емес бөлікке бөлінеді (225-230-суреттер): 1) арткы, үлкен, склераның 2/3 ішкі бетін көмкеріп түратын меншікті тамырлы қабық, chorioidea; 2) склера мен мөлдір қабык шекарасында орналаскан ортаңғы бөлік, кірпікті немесе цилиарлы дене, corpus ciliare; 3) алдыңғы, кіші бөлік, ол мөлдір кабық арқылы көрінетін нүрлы кабық, iris. Нұрлы кабық ортасында дөңгелек тесік, қарашық болады. Нүрлы қабықтың көз бүлшықеттері екі бағытта орналасады: дөңгеленген және радиалді. Дөңгеленген қабаты қарашықтың айналасында орнығады да, қарашықты тарылтатын бұлшықет қүрайды, т. sphincter pupillae; радиалды орналаскан бұлшыкет талшыктары қарашықты кеңейтетін бүлшыкеттерді қүрайды, т. dilatator pupillae немесе т.dilatator papillae (BNA). Көз алмасының ішкі қабығының, tunica interna oculi, немесе торлы қабықтың, retina, немесе нервті кабықтың, tunica nervosa, қүрылысы күрделі. Ол өзінің сырткы бетімен барлык бойымен тамырлы қабыкка, ал ішкі бетімен шынытэрізді денеге келіп жанасады. Торлы қабықта екі тең емес бөлікті айыруға болады, олар - артқы, үлкен жарык тітіркендіргіштерін қабылдайтын торлы қабықтың кору бөлігі, pars optica retinae, аталған бөлік цилиарлы денеге дейін созылып, тістік жиекпен аяқталады, ora serrata, екінші бөлік алдыңғы, кіші мүнда жарык қабылдайтын элементтер болмайды, оны торлы қабықтың соқыр бөлігі деп атайды, pars сеса retinae.Торлы қабықтың көру бөлігі өзара айырмасы бар әр түрлі микроскопиялық қабаттардан турады Коз алмасының ішкі ядросы қүрамына шынытэрізді дене, corpus vitreum, коз бұршак, lens және сулы ылғал, humor aquosus, кіреді Шынытэрізді дене, corpus vitreum, коз алмасы куысынын үлкен бөлігін алып жатады. Шынытэрізді дене мөп-мөлдір тамырлары мен нервілері мүлдем жок кілкілдек массадан тұрады. КӨЗ АЛМ А СЫ Н Ы Ң ҚОСЫ М Ш А АППАРАТЫ Көз алмасының косымша аппаратына (немесе қорғаныс аппаратына) қабактар мен көзжас аппараты жатады. жүктеу/скачать 0,74 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|