Аффективті сфераға арналған таксономия, Д.Кратвол, Б.Блум және әріптестері әзірлеген, өмірге эмоционалды-сенсуалдық қатынас және әлеммен, өзімен және адамдармен өзара әрекеттесу процестеріне бағытталған. Сондай-ақ жеңілдететін болсақ, бұл әдетте сезімдер мен алдын ала ескертулер, тілектер мен импульстар, мотивтер мен қажеттіліктер, әсерлер мен тәжірибелер. Мұндағы таксономия интериаризация (ассимиляция) принципіне құрылады: студент ақпарат алған соң өзінің мінез-құлқын өзгертеді, мұны сезімдерімен, ойларымен, пікірлерімен және кейбір факторларды бағалаумен білдіреді; ол вербалды және вербалды емес ақпаратты белсенді тыңдайды және жауап береді. Осы логикаға сәйкес аффективті аймаққа арналған таксономия бес негізгі эмоционалды-құндылық деңгейін анықтайды.
Сурет 9. Аффективті сфераға арналған Кратвол/Блум таксономиясы
Психомоторлы сфераға арналған қолданыстағы таксономиялардың ішінде студенттің өзінің психикалық және бұлшықет қызметі арқылы жаңа дағдыларды меңгеруіне бағытталған; оқуға психологиялық, физикалық және эмоционалдық дайындығы күрделі дағдылардың қалыптасу деңгейлерін атап көрсететін Р.Дэйв (5 деңгей) таксономиясы және Симпсон таксономиясы (7 деңгей) белгілі. Олар туралы толығырақ «Талап» КЕАҚ басқа курстарынан біле аласыздар.
Оқыту нәтижелерін таксономияларға сәйкес иерархиялық ұйымдастыру оқыту нәтижелерінің ең төменгі біліктілік деңгейлері тек таксономия иерархиясының төменгі деңгейлеріне сәйкес келуі керек дегенді білдірмейді, яғни тек фактілерді, теорияларды және т.б. меңгеруге және сипаттауға бағытталған. Ойлаудың, қабылдаудың және дағдылардың күрделі деңгейлерін дамытуға бағытталған оқу нәтижелері оқытудың бастапқы кезеңдерінде де өзекті болуы мүмкін.
Модульдер бойынша оқыту нәтижелерін когнитивтік салаға арналған таксономия деңгейлерімен жүйелі түрде корреляциялау үшін келесі кестені пайдалану ұсынылады.
6-кесте Оқыту нәтижелерінің және оқу үдерістерінің таксономияларының деңгейлерінің сәйкестігі
Достарыңызбен бөлісу: |
