SQL (Structured Query Language) - бұл құрылымдық сұраныстар тілі. Ол реляциялық деректер қорында мәліметтерді құру және өңдеу құралдарын береді. Компьютерлік технологиялардан ерекшелігінен тәуелсіздігі және SQL-ді реляциялық мәліметтер қорының технологиясы облысындағы өндіріс жетекшілерімен қолдауы оны деректер қорының стандартты тіліне айландырды. SQL тілі деректер қорының реляциялық типімен ғана жұмыс істейді.
SQL мәліметтерінің типетері:
Жолдық типтер
Белгіленген ұзындықты символдық жолдар
Айнымалы ұзындықты символдық жолдар
Сандық типтер
Бүтін санды типтер
Нақты санды типтер
Күнтізбелік типтeр
Дата мен уақытты көрсетуге арналған типтeр
22. SQL тілінің TCL компонентінің командалары SQL тілі (сұраныстардың құрылымдық тілі) 70 жылдың басында ЭЕМ фирмасында өңделген. Бұл берілген базамен жұмыс істеу үшін арналған жаңа тәсіл берілген базада қолданылады (құру, іздеу, өзгерту, жанарту, берілген хабар). SQL тілі командаларының типтері
SQL тілі командалардан тұрады. Нақты іс-әрекеттерді орындау берілген база жұмысын басқару үшін, SQL командасының әрекет ету объектісі бір кесте және де кестелер тобынан тұруы мүмкін. MS ACCESS автоматты түрде эквиваленттік команданы құрады, SQL конструктуры режимінде сұраныс уақытында жасалады. SQL командасы (нұсқау, операторы) 2 топқа бөлінеді:
1 топ.
Cr ate Table - жаңа кесте құру.
Cr ate Index – жаңа индекс құру.
Alter Table – кестедегі индексті немесе жаңа алаңды толықтыру.
2 топ.
Select – берілген базаға дейінгі сұраныс; жазбаларды жинау түрінде берілгендеге қайта сұраныс;
Select Info – берілген базаға дейінгі сұраныс; сұраныс берілгенде жаңа кесте түрінде қайтарады.
Update – бірігуге сұраныс; сұраныс кесте алаңынын мағынасын өзгертеді;
Delete – бір немесе бірнеше кестедегі сұраныс жазбаларды жою.
SQL тілінің екі формасы бар:
Интерактивтік және қарама-қарсы интерактивтік SQL тікелей белгілі деректер базасы іс-әрекеті берілгені үшін қолданылады. Белгілі команда орындалған соң, шығу дерегі сол жерде енгізіледі.
Тізбектелген (Встроенный) SQL – бұл SQL тілінің командасына қосылу бағдарламасы, басқа жобалау тілінде жазылған.
Мысалы Pascal. Берілген кітапта интерактивті SQL, экономист-програмистерге тиімді және жазылған. Әр команда өзіне сәйкес тізім параметірін таңдау үшін қосады, топтастырып және жинақтап жазады, бір немесе бірнеше кестені. Әр команданың өз пішіні бар. (синтаксис).
Басты терминдер:
Түйінді сөз-бұл нұсқау, яғни SQL-да арнайы мағынаны береді. Кітапта сөз түйіні жазумен бөлінген.
Команда- бұл нұсқау. SQL-де деректер базасында берілген. Команда бір немесе бірнеше логикалық әртүрлі бөлімдерден тұрады. Ұсыныс сөз түйінінен басталады және бұдан басқа аргументтер болған.
Мысалға: WHERE fio=астрогикалық; қай жерде fio = “астрогикалық”- аргумент : WHERE- сөз түйіні; Мысал;- деректер базасынын құрылымы (кесте, сұраныс, тілі т.б.). Қайсысы тақырыптанады және жадында сақталады.
Синтаксистік командаға келісу [] - төрт бұрышты жақша - команда құрамы қажетінде оны жіберуге болады. ( ) дөңгелек жақша құрушы онымен қанша болса да қайталауға болады. - сөз бұрышты жақшада жабылған- арнаулы терминдер шығару мөлшерінде түсіндіріледі.
SELEST командасы деректер базасында кестені немесе бірнеше кестелерді табады, оның параметірінде көрсетілгендей, бағандағы берілгенді таңдайды.
Жолдарды таңдау сәйкестігіне байланысты бөледі, жолдар нәтижесінде берілген ретіне қарай сұрыптайды және топтастырады. SELEST командасынын орындалуы берілген деректер базасындағы деректерді өзгертпейді.
Таңдалған бағандар кестеден жойылмайды, олардан тек қана деректер шығарып алынады.
Синтаксис (формат) команда SELEST.
SELEST [предикат ] {*/кесте [кесте ] алаң 1.
[AS жасалған ат1], [кесте] алаң 2
[AS жалған ат2] [, . . . ]
FROM әлпет [. . .] [/N сыртқы дерек базасы] [WHERE “іріктелген жағдай”]
[GROUP BY “топтастырылған алаң тізімі]
[HAVING] топтасқан жағдай
[ORPER BY” алаң-1[ASC/ DESC] алаң-2 [ASC/ DESC ].
Предикат қайтарылған жазуға шектеу береді.
ALL- яғни шектеусіз.
DISTINCT- барлық жазулар олардың қайталанбауы.
Кесте- аты –қайнар, яғни барлық жазудың алынуы.