1 ОЌу жўмысы баєдарламасы



жүктеу/скачать 1,54 Mb.
бет3/6
Дата22.06.2023
өлшемі1,54 Mb.
#103127
түріНұсқаулар
1   2   3   4   5   6
Байланысты:
зертханалық жұмыс. әдістемелік. (1)

5

2,78

6

2,57

7

2,45

8

2,36

9

2,31

10

2,26

№ 39 зертханалық жұмыс


«Уитстон көпірінің көмегімен кедергіні өлшеу»


Жұмыстың мақсаты: Тізбектегі белгісіз кедергіні Уитсон көпірі әдісімен анықтау.
Құрылғы схемасы (нобайы):

1-сурет.
Қажетті құралдар: ток көзі БП (-4В), реостат – R1 , реохорд – R2 , гальванометр – G, кедергілер жиынтығы – R3, өлшенетін кедергілер – Rx1, Rx2.
Орындау тәртібі:
1. Схеманы қарастыру (1-сурет).
2. Rx1 кедергі схемасы «a-b» тармағына қосу схемасын құрау.
3. R1 реостат жылжытқышын «min» жағдайына келтіру.
4. R3 кедергілер жиынтығын тізбекке R=10000 Ом мәнін беру
5. Ток көзіне қосу.
6. R1 реостаттың жылжытқышымен тізбекке кернеу беру (жылжытқышты потенциометрдің ортасына келтіру).
7. Реохордтың жылжытқышы арқылы гальванометр тілін «0»-ге келтіру.
8. Реостата жылжытқышын «max»-ге келтіріп кернеуді ұлғайту.
9. Егер гальванометрдің тілі «0»-ден ауытқыса, оны R2 реохорд қозғалтқышымен қозғалту арқылы қайта қалпына келтіру керек.
10. Кестеге l1 және l2 мәндерін жазу керек. Мұндағы l2= l – l1 , l=100 см.
Кесте 1




R3, Ом

l1 , см

l2 , см

Rx , Ом

Ом

ΔRx, Ом

± ΔRx , Ом



Rx1 , Ом

10·103

0,70

0,30













20·103

0,80

0,20




30·103

0,90

0,10






Rx2 , Ом

10·103

0,70

0,30













20·103

0,85

0,15




30·103

0,92

0,08




Тізбектей қосу

10·103

0,40

0,60













20·103

0,50

0,50




30·103

0,73

0,27




Параллель қосу

10·103

0,85

0,15













20·103

0,91

0,09




30·103

0,96

0,04




11. Белгісіз кедергіні мына формуламен есептеу:


12. Кедергілер жинағына 20 кОм, 30 кОм.мәндерін беріп, 3-11 пункттерін қарау.
13. Rx2 кедергісі схемасына «a-b» тармағын қосып тағы да 3-12 пункттерін жасау.
14. Rx1 және Rx2 кедергісі схемасына «a-b» тармағы тізбектей қосылған схема құру (2-сурет) және 3-12 пункттерін жасау.



2-сурет.

Алынған(тәжірибе) мәнін Rx теориялық мәнмен салыстырғанда Rx=Rx1+Rx2, бірдей немесе өте аз мәнге ауытқуы тиіс.


15. Rx1 және Rx2 кедергісі схемасына «a-b» тармағы параллель қосылған схема құру

3-сурет
және 3-12 пункттерін жасау. Алынған Rx (тәжірибе) мәнін формуласымен есептеген теориялық мәнмен салыстырғанда бірдей немесе өте аз мәнге ауытқуы тиіс.
16. Схеманы ағыту.
17. орташа арифметикалық мәні мына формула бойынша анықталады:
18. ΔRx сенім интервалы , мына формула бойынша анықталады:
,
Мұндағы n – әрбір жағдай үшін өлшеу саны n=3.
tp,n –Стьюдент коэффициенті.

  1. 1-кестені толтыр.



Бақылау сұрақтары:
Жұмысқа рұқсат алуға арналған сұрақтар.

  1. Жұмыстың мақсаты.

  2. Кедергі дегеніміз не?

  3. СИ бірлігіндегі кедергінің өлшем бірлігі және оның тәуелділігі?

  4. Осы жұмыстағы кедергіні өлшеу әдісі қандай?

  5. Физикалық шамалар мен заңдардың осы жұмысты орындау барысындағы негізгі анықтамалары:

Жұмыс қорғауға арналған бақылау сұрақтары (өсы сұрақтарға жауап беру керек)


    1. Тұрақты электр тоғы, тоқ жүру шарты және параметрлері.

    2. Өткізгіш кедергісі.

    3. Металдардың электр өткізгіштік классикалық электрондық теориясы.

    4. Металдардың электр өткізгіштік классикалық электрондық теориясы бойынша Ом заңының дифференциалды түрін қорытып шығар.

    5. Ом заңының интегралды фотүрі.

    6. Ом заңының қолдану шегі.

    7. Металдағы өткізгіш электрондар.



Таблица значений
коэффициентов
Стьюдента для вероятности
Р=0,95

Число


измерений n

Коэффициент


Стьюдента t p.n.

2

12,71

3

4,30

4

3,18

5

2,78

6

2,57

7

2,45

8

2,36

9

2,31

10

2,26

№48-зертханалық жұмыс
Жердің магнит өрісінің кернеулігінің горизонталь
құраушысын анықтау
Жұмыстың орындалу тәртібі

  1. Қондырғының электрлік схемасынмен танысу.




R – реостат,
G – тангенс-гальванометр,
mA – миллиамперметр,
E – источник питания постоянного тока.

  1. Реостаттың жылжымалы тиегін «min» жағдайларға қой. Компастың магнит тілін дөңгелек орамның А – А жазықтығына орналыстыр.

  2. Қондырғыны 15 В тұрақты ток жүйесіне қос. Реостат тиегі арқылы токтың 5-10 әр түрлі мәніне сәйкес компас тілінің ауытқуын 1-кестеге жаз.

  3. Жердің магнит өрісінің горизонталь құрастырушысын мына формула бойынша есептеп 1-кестеге жаз, мұнда R=0,1м - орам

радиусы, N=120 - орам саны, α - компас тілінің ауытқу бұрышы.





  1. Есептеу қорытындысының статистиқалық өндеуін жаса.

; ; .
мұнда n-өлшеу саны, tр,п - Стьюдент коэффициенті.
1-кесте

№
пп

,
А

,
градус



,
А/м

,
А/м

,
А/м

,
А/м

1

0,0105

15
















2

0,0135

18







3

0,016

21







4

0,019

24







5

0,0215

26







6

0,024

29







7

0,026

31









Бақылау сұрақтары

  1. Магнит өрісі. Оның электр өрісінен қандай айырмашылығы бар.

  2. Магнит өрісінің индукциясының күш сызықтары.

  3. -нің бағыты. Магнит индукциясының күш сызықтары.

  4. Био-Савар-Лаплас заңы.

  5. Дөңгелек токтың центріндегі магнит индукциясы.

  6. Жердің магнит өрісі.

  7. Жердің магнит өрісінің горизонталь құрастырушысын анықтау тәсілі. (3) теңдеуді қорытып шығар.

  8. Магнит өрісінің индукция векторы және кернеулігі.

  9. Жердің магнит өрісінің кернеулігі және оның вертикаль және горизонталь құраушылары.

  10. Тангенс гальвонометрдің құрылысы және жұмыс істеу әдісі.



Пайдаланылған әдебиеттер
1.Абдулаев Ж. Физика курсы. –Алматы: Білім, 1994. -349 б.
2.Трофимова Т. И. Курс физики. – Москва: Высш.шк., 1990.- 478 с.
3.Кортнев А. В., Рублев Ю. В., Куценко А. Н. Практикум по физике.– Москва: Высш. шк., 1965.- 372 с.
4.Савельев И. В. Курс общей физики. 2 т.– Москва: Наука, 1982.- 430 с.
5.Яворский Б. М., Детлаф А. А., Милковская Л. Б. Курс лекций по физике.
2т. –Москва: Высш.шк., 1960.- 421 с.
6.Грабовский Р. Н. Курс физики.– Москва: Высш.шк., 1970.- 616 с.
7.Калашников С. Г. Электричество.– Москва: ГИТТЛ, 1965.- 638 с.
Тангенстік кесте



α

tgα

α

tgα

α

tgα

α

tgα

α

tgα

α

tgα



1

0,017

16

0,287

31

0,601

46

1,035

61

1,804

76

4,011

2

0,035

17

0,306

32

0,625

47

1,072

62

1,881

77

4,331

3

0,052

18

0,325

33

0,649

48

1,111

63

1,963

78

4,705

4

0,070

19

0,344

34

0,675

49

1,150

64

2,050

79

5,145

5

0,087

20

0,364

35

0,700

50

1,192

65

2,144

80

5,671

6

0,105

21

0,384

36

0,727

51

1,235

66

2,246

81

6,324

7

0,123

22

0,404

37

0,754

52

1,280

67

2,356

82

7,115

8

0,141

23

0,425

38

0,781

53

1,327

68

2,475

83

8,144

9

0,158

24

0,445

39

0,810

54

1,376

69

2,605

84

9,514

10

0,176

25

0,466

40

0,839

55

1,428

70

2,748

85

11,430

11

0,194

26

0,488

41

0,869

56

1,483

71

2,904

86

14,301

12

0,213

27

0,510

42

0,900

57

1,540

72

3,078

87

19,081

13

0,231

28

0,532

43

0,933

58

1,600

73

3,271

88

28,636

14

0,249

29

0,554

44

0,966

59

1,664

74

3,487

89

57,290

15

0,268

30

0,577

45

1,000

60

1,732

75

3,732

90

∞




Стьюдент коэффициенті


Р=0,95 ықтималдық жағдайда

n өлшем саны

жүктеу/скачать 1,54 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6



©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет
Lessons
Curriculum vitae
Documents