1 семестрлік жұмыс пән: Философия Тақырыбы: Ойлау және тілдің өзара байланысы Мамандық: 6В06104 – «Ақпараттық қауіпсіздік жүйелері»
Тіл және ойлану арасындағы байланыстар
жүктеу/скачать 87,62 Kb.
|
| Тіл және ойлану арасындағы байланыстар. Тіл және ойлау - бір-бірінен өзінің мәні, өздік белгілерімен ерекшеленетін, коғамдык кызметтің өз ара тығыз байланысты екі түрі. Қазіргі заманда бұл мәселемен әр түрлі ғылым саласындағы ғалымдар айналысуда.
Ойлау - аса күрделі психикалык процесс. Оны зерттеумен бірнеше ғылым айналысады. Бұлардың ішінде логика мен психологияның орны ерекше. Психология түрлі жас мөлшердегі адам ойының пайда болуы, дамуы, қалыптасуы жолдарын, яғни жеке адамның ойлау ерекшеліктерінің заңдылықтарын қарастырса, логика - бүкіл адамзатқа ортақ ой әрекетінен заңдары мен формаларын айқындайды, адам ойының нақты нәтижесі болып табылатын ұғым, пікір, дәлел, ой формаларының табиғатын зерттейді. Ойлау ерекшеліктерін таным мен ой процесінің сатысы ретінде зерттеу, ойлаудың және білім мен тікелей байланысты екендігін көрсетеді. Тіл дегеніміз - сөздік белгілердің жүйесі. Ал белгі - шындық пен болмысты білдіретін бөлшек. Тіл арқылы ойымызды басқа біреуге жеткіземіз. Ақыл-ой жетістігі болып табылатын, ақиқат, өмірдің бейнелуін қамтамасыз ететін ең жоғарғы таным-түйсік адамға ғана тән және ол-сөйлеу актісімен тікелей байланысты форма. Ягни адамдар бүл бейнелерді калыптастыруда тілді пайдаланады, бір-бірімен қарым-қатынас аркылы түсінеді, бейненің бар болмысын суреттеу үшін, бір-біріне жеткізу үшін тілдік блоктарды түзеді. Тіл мен ойлау бір-бірімен тығыз байланыста болады дегенде, тілдегі категорияларының өз ара байланысы, арақатнасы ескеріледі. Мысалы, тілдегі сөз логикалық категория - ұғыммен тығыз байланыста болса, сөйлем байымдаумен тығыз байланыста болады. Ойлаудың тілмен тығыз бірлікте болатынын ойлау формаларының бірі - байымдаудың сөйлеммен байланысынан да көруге болады. Тілдің тіл болуы үшін ең қажетті фактор - ойлау, пайымдау екені белгілі. Адамның ми кабатында жинакталған ой тіл аркылы сыртка шыгады, сөйлеу аркылы неше мәрте айтылса да белгілі бір сөйлеу жүйесіне бағынбаса, түсініксіз болады. Ой тілге эсер етеді, тіл сөзге эсер етеді, сезден сөйлеу пайда болады. Тіл-тұрақгы жэне үзак өмір сүретін процесс, ал сөйлеу - түраксыз және жиі өзгеріп отырады. Тіл адамның миымен, санасымен бірге өзі калыптасатын үдеріс, ал сөйлеу әркімнің өзі дамытып отыратын үдеріс. Тіл - психикалык қүбылыс, ал сөйлеу - психофизикалык күбылыс. Осылайша, тіл мен сөйлеудің ара жігін ажырата келіп, олардың өзара тыгыз байланысты екенін де атап өтеді. жүктеу/скачать 87,62 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|