| Төменгі квартиль Q25-таңдаманың 25% төмен орналасқан кездейсоқ шаманың мәні.
Ранжирленген қатардан төменгі квартильдің номерін төмендегі формула бойынша анықтаймыз:
Жоғарғы квартиль Q75-Q75-таңдаманың 25% жоғары орналасқан кездейсоқ шаманың мәні.
Ранжирленген қатардан жоғарғы квартильдің номері келесі формуламен анықталады:
Квартильаралық (интерквартильдық) қадам-ΔQ=Q75-Q25бұл айырма.
Төменгі квартилден жоғарғы квартилге дейінгі аралықта жататын берілгендердің 50 %.
Еегер кездейсоқ шама қалыпты тарамдалуға ие болса, онда
Генералды жиынтықтың барлық 68,26% мәндері интервалында жатады
Генералды жиынтықтың барлық 95,44% мәндері интервалында жатады
Генералды жиынтықтың барлық 99,73% мәндері интервалында жатады
Есептеу мысалы
Ұлдар бойын талдау
|
n=11
|
х1
|
х2
|
х3
|
х4
|
х5
|
х6
|
х7
|
х8
|
х9
|
х10
|
х11
|
∑
|
Ұлдар бойы.
|
186
|
178
|
167
|
170
|
168
|
172
|
182
|
176
|
170
|
188
|
170
|
1927
|
|
-10,82
|
-2,82
|
8,18
|
-5,18
|
-7,18
|
-3,18
|
6,82
|
0,82
|
-5,18
|
12,82
|
-5,18
|
|
|
117,03
|
7,94
|
66,94
|
26,85
|
51,58
|
10,12
|
46,49
|
0,67
|
26,85
|
164,31
|
26,85
|
545,64
|
=175,18
|
Dх=54,56
|
sх=7,39
|
mх=2,23
|
V%=4,2%
|
|
|
|
Ранж.
қатар
|
167
|
168
|
170
|
170
|
170
|
172
|
176
|
178
|
182
|
186
|
188
|
|
Мо=170
|
Ме=172
|
Q25=170
|
Q75=182
|
Q75- Q25=12
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Қыздар бойын талдау
|
n=11
|
y1
|
y2
|
y3
|
y4
|
y5
|
y6
|
y7
|
y8
|
y9
|
y10
|
y11
|
∑
|
Қыздар бойы.
|
161
|
168
|
164
|
163
|
165
|
160
|
165
|
165
|
169
|
170
|
168
|
1820
|
|
-4,30
|
2,70
|
-1,30
|
-2,30
|
-0,30
|
-5,30
|
-0,30
|
-0,30
|
3,70
|
4,70
|
2,70
|
|
|
18,49
|
7,29
|
1,69
|
5,29
|
0,09
|
28,09
|
0,09
|
0,09
|
13,69
|
22,09
|
7,29
|
104,19
|
=165,3
|
Dy=10,42
|
sy=3,23
|
my=0,97
|
V%=2%
|
|
|
|
Ранж.
қатар
|
160
|
161
|
163
|
164
|
165
|
165
|
165
|
168
|
168
|
169
|
170
|
|
Мо=165
|
Ме=165
|
Q25=163
|
Q75=168
|
Q75- Q25=5
|
|
|
Нәтижелерді талдау:
Ұлдар қыздарға қарағанда неғұрлым бойшаң-бұл туралы орташа мән және сандық осіндегі таңдама жағдайы-қыздар таңдамасы солға қарай орналасқан, яғни, бойдың кіші мәндер облысында.
Ұлдар бойының дисперсиясы қыздар бойының дисперсиясынан артық. Яғни ұлдар бойының шашырау мәні үлкен, яғни олардың арасында аласа бойлылар, орташа және ұзын бойлылар кездеседі. Оны сол сияқты вариация коэффициенті және квартильаралық қадам көрсетеді.
Қыздар тобында неғұрлым біртектілер, яғни, олар бойлары бойынша қатты ерекшеленбейді.
Ұлдарда неғұрлым жиі кездесетін бой 170 см, ол туралы мода Мо куәлік етеді. Ұлдардың жартысы 172 см кіші бойға ие, оны Ме көрсетеді. Яғни, жалпы ұлдар бойшаң емес..
Қыздарда неғұрлым жиі кезедесетін бой 165 см, ол мода Мо куәлік етеді. Қыздардың жартысы 165 см кіші бойға ие, оны Ме көрсетеді. Яғни, жалпы қыздар сол сияқты бойшаң емес.
Бақылау сұрақтары:
Генералды жиынтық және таңдама түсінігі. Таңдамалардың репрезентативтілігі
Топтық қасиеттер туралы қандай ақпарат орташа мәнге шағылысады. Мысал келтір.
Топтық қасиеттер туралы қандай ақпарат дисперсия, вариация коэффициенті, стандарттық ауытқуға шағылысады. Осы сипаттамаларды практикалық қолдануға мысал келтір.
Топтық қасиеттер туралы қандай ақпарат медианаға шағылысады. Мысал келтір.
Медиана және орташа мән арасында не айырмашылық бар, олар қандай жағдайда сәйкеседі және сәйкеспейді.
Генералды жиынтықтағы белгінің барлық мәндері қандай шектерде жататынын қалай анықтайды.
Орташаның стандартты қатесіне интерпретация бер, оны қалай азайтады.
Квартилдерге анықтама бер. Топтық қасиеттер туралы қандай ақпарат төменгі және жоғарғы квартилдерге шағылысады.
Достарыңызбен бөлісу: |
