1 сұрақ Зат алмасу туралы жалпы түсінік және ондағы ферменттердің рөлі
Глюкоза молекуласының анаэробты және аэробты ыдырауы
жүктеу/скачать 4,52 Mb.
|
молек био
- Бұл бет үшін навигация:
- 35 Ген инженериясы және оның қазіргі кездегі бағыттары
| 34 . Глюкоза молекуласының анаэробты және аэробты ыдырауы
Глюкозаның анаэробты гликолизіБұл ыдырау ағзаға оттегі жеткілікті түрде түпейқалған кезде ,аздаптірі клетканың тіршілігін қолдайтын бірден бір жол болып табылады.анаэробты гликолиз брлық клеткалар мен ұлпаларда жүре алады,себебі барлық клеткаларда бұл процестерге қажет ферменттер тобы жеткілікті мөлшерде болады.Ал митохондриі тіптен болмайтын эритроциттерде , анаэробты гликолиз оған қажетті АТФ-пен қамтамасыз ететін негізгі болып табылады. Адам ағзаына қауіп қатер төнгенде сүйектің бұлшықеттерінде энергия қажеттіліктері 100 есе , ал жүрек бұлшықеттерінде 10 есе артады.қан оттекті тасымалдап жеткізе алмайды.Бұл жағдайда анаэробты гликолиз айтарлыктай орын алады. АуырДене еңбегімен шұғылданғанда бұлшықеттердегі сүт қышқылы концентрациясы 10 есеге дейін артады. Егерде анаэробты және аэробты гликолиздің жалпы реакция теңдеуін салыстыратын болсақ , анаэробтыға қарағанда аэробты жолмен энергияны 19есе артықDАнаэробты гликолизді екі кезеңге бөлуге болады: 1.Дайындық кезеңі. 2.Гликолиттік тотығу-тотықсыздандыру реакциялары.Дайындық кезеңінде глюкозадан екі молекулалы триоза , яғни 3-фосфодиоксиацетонмен 3-фосфоглицериальдегидтің түзілуі байқалады.Гликолиттік тотығу-тотықсыздандыру реакциялары кезінде ЗФГА тотығып 1,3 дифосфоглицерин қышқылы вйналу нәтижесінде НАДН*Н+ түзіледі.Ол пирожүзім қышқылының сүт қышқылына айналуына жұмсалады. Анаэробты гликолиз кезінде АТФ-тің 2молекуласы түзіледі. 35 Ген инженериясы және оның қазіргі кездегі бағыттары Соңғы жылдардағы ғылымға енгізілген үлкен жетістіктердің бірі молекулалық биология мен генетиканың жаңа саласы гендік инженерияның дамуы. Гендік инженерия әдісі ағзаның бағалы қасиеттерін сақтап қалумен қатар, оған жаңа, сапалы қасиет береді. "инженерия" термині құрастыру деген мағынаны білдіреді.Гендік инженерия әдістері түраралық кедергілерді болдырмай тұқым қуалайтын қасиеттері өзгеше, табиғатта кездеспейтін жаңа ағзалар жасауға мүмкіндік береді. Сонымен қатар гендік инженерия әр түрлі ағзалар геномының бөлігінен рекомбинантты ДНҚ құрастыруымен қатар ол рекомбинантты молекулаларды басқа ағза геномына енгізіп, онда жұмыс істеуін қамтамасыз етеді. Демек бұл жерде зерттеуші гендерді бір ағзадан екіншісіне тасымалдағанда ағзалар арасындағы таксономиялық туыстық кедергі болмайды.1972 жылы П.Бэрг әріптестерімен алғаш рет шыны түтік ішінде үш түрлі ұсақ ағзаның ДНҚ үзінділерінен жаңа будандық ДНҚ құрастырды. Будан немесе рекомбинантты ДНҚ -ның құрамында маймылдың онкоген вирусы SV-40 -тың толық геномы, бактериофаг- L геномының бөлігі және ішек таяқшасының галактоза гені болады. Осы уақыттан бастап гендік инженерия әдісі дүниеге келді деп есептелінеді.Гендік инженерия әдісі көп сатылы күрделі тәжірибелерден тұрады. Олардың негізгілері: 1)ДНҚ-ны белгілі жерден бөлетін ферменттер-рестриктазалардың ашылып, ДНҚ- рестрикция құбылысының анықталуы; 2)гендер синтезінің химиялық және химоферменттік әдістерінің ашылуы; 3)синтезделген генді басқа ағзаның жасушасына тасымалдап, онда геннің экспрессиясын қамтамасыз ететін ДНҚ-ның векторлық молекуласын анықтау; 4)ДНҚ-ның әр түрлі бөліктерін біріктіру әдісімен рекомбинантты ДНҚ-ны тасымалдайтын клондарды іріктеу.Осы жетістіктер гендік инженерияның әдістемелік ілімінің негізі болып табылады 36 34 екуеи бир сурак жүктеу/скачать 4,52 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|