1 тапсырма Қаржы түсініктемесінің пайда болу кезеңдері
Қоғамдық ұдайы өндірістегі қаржының рөлі
жүктеу/скачать 21,07 Kb.
|
| Қоғамдық ұдайы өндірістегі қаржының рөлі.
Қаржы «financia» латын тілінен аударғанда қолма-қол ақша, кіріс деген мағынаны, кең мағынада алғанда, ақша-қаражаттары, ақшалай айналым деген мағына береді. Ақша қаржының болуының міндетті шарты болып табылады. Сондықтан көбінесе «қаржы» түсінігін «ақша» түсінгімен ауыстырып түсінеді. Бірақ бұл екеуі әртүрлі, бірақ өзара байланысты түсініктер. Қаржы мазмұны бойынша да, орындайтын қызметтері бойынша да ақшадан айтарлықтай бөлек болып келеді. Ақша-бұл ерекше тауар. Тауар ретіндегі ақшаның ерекшелігі-ол барлығына ортақ эквивалент, оның көмегімен тауар өндіруші жұмсаған еңбек шығындары өлшенеді. Ақшаның негізгі бағыты оның бес қызметі арқылы көрінеді. Олар: құн өлшемі, айналыс құралы, төлем құралы, жинақтау құралы, дүниежүзілік ақша. Қоғамдық қатынастар иерархиясында ақшалай қатынастар экономикалық қатынастарға жатады, ал экономикалық қатынастар өз кезегінде қоғамдық қатынасар жүйесінің айқындаушы бөлігі – өндірістік қатынастарға кіреді. Бұдан қаржылық қатынастарды базистік әрі негізгі қатынастар болып табылатынын өндірістік қатынастардың бір бөлігі деуге болады. Нарықтық экономика мемлекеттің экономикадағы рөлінің күшейуін нақтылы шарттастырады және сондықтан да маңызды дамулар мемлекеттердің экономикаға кірісуі бойынша шығындарға ие, экономикаға, көмір, газ және де өнеркәсіптің басқа да салаларына, ауыл шаруашылығын қолдауға, экономикадағы мемлекеттік сектордың ұлғайтуға (әсіресе, дағдарыс кезеңінде) күрделі мемлекеттік салымдар өсті (ғылыми-техникалық прогресске шығындар, әлемдік нарықта отандық өндірушілерге қатысты протекционизм) сарапшы фирмаларға, сарапшы сыйақыларға ұсынымдар). Кәсіпорын қызметін ұйымдастырудың акционерлік нысаны нарықтық экономикасы дамыған елдерде кең ауқымға ие. Бұл акцияларды шығару - ақша жинақтарын өндірістік инвестицияларға тасымалдауға мүмкіндік беретін капиталды мобилизациялаудың мықты формаларының бірі болып табылуымен тығыз байланысты. Акцияларсыз, облигацияларсыз, банк несиелерінсіз және қаржы нарығының басқа да элементтерісіз корпорациялар өзін-өзі қаржыландыруда болуы керек еді, бұл болса олардың өсімін жылдам шектейтін еді. Сондықтан дамыған шет елдерде қаржы қатынастарының маңызды сферасы жеке ұлттық трансұлттық операциялардың қаржылары болып табылады, өйткені өздерінің ұйымдастырушылық құрылымы бойынша корпорациялар акционерлік қоғамдарға тән. Қаржы – мемлекеттің және оның ақша ресурстарына қажеттілігінің да-муына байланысты жүйелі тауар-ақша айналымы жағдайында туындайтын ақша-қаражаттары қорын құру және пайдалану процесіндегі экономикалық қатынастарды көрсететін экономикалық категория. Тарихи тұрғыдан қаржы мемлекеттің экономикалық құрылысымен байланысты көрінетіндігі дәлелденген. Мемлекет қаржы жүйесі арқылы ірі ақша ресурстарын шоғырландырады, ал ол қоғамның қажеттілігімен дәлелденген. жүктеу/скачать 21,07 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|