Қалалық отырықшылық мәдениеттің дамығандығын білдіретін басты көрсеткіш:
Таразда ешкі түбіттерімен айырбас сауда болғандығын жазды:
Хорезм шахы Мұхаммед Текеш теңге соқтырған жыл:
Сүйек түйреуіштер, шахмат тастары табылды:
Ұсталықтағы шеберліктің жетістігі:
Шыны ыдыстарды жасау тәсілі:
Қыш құмырашылардың жетістіктері:
Жетісудан табылған құмыралардың түр-пішіні:
Сыры өшпеген қыш құмыралар табылған қала:
Сәулет өнері мен құрлыстың дамуы Конспект Сәндік қолданбалы өнер орта ғасырдың дамыған кезінде өркендей бастаған. 11-12 ғасырларда ғимараттарды өрнектеп, сәндеу ісінде оюланған кірпіштер – терракота кеңінен қолданылды. Керамикаға оюлап жануарлардың бейнесін салу орын ала бастаған. 10-12 ғасырларда сәулетті ірі құрылыстар салына бастаған. Бұл құрылыс жүйелерінің салынуына ислам дінінің нығая бастауы себеп болды. Бұл кездегі ғимараттар – мешіттер, кесенелер, мазарлар, моншалар. 10 ғасырдағы араб-парсы деректерінде Оңтүстік Қазақстан мен Жетісуда мешіттер болғандығы айтылған. Тараз қаласының батыс жағында, 18 км жерде Бабаджа-қатын, Айша-бибі кесенелері орналасқан. Бұл екі кесене – алғашқы құрылыс жүйесін сақтаған ескерткіштер. Отырар моншасының жобалануы Орта Азияның, Кавказдың, Таяу және Орта Шығыстың моншаларына ұқсас болып келеді. Тараз қаласынан екі монша табылған. Түркістан қаласында Қожа Ахмет Йассауи кесенесінің жанында шығыс моншасы салынған. Сонымен, орта ғасырдың дамыған кезінде архитектуралық сәнділігімен ерекшеленетін құрылыстар – шығыс моншалары болып табылады.
Конспект сұрақтар Қазіргі кезде мұражайға айналған шығыс моншасы орналасқан қала: