Оқылым және тыңдалым мәтіндерінен Қазақстаннның ежелгі кездегі және қазіргі замандағы сәулет өнерінің «алты қырын» анықтайды:
1-ерекшелігі;
2-ерекшелігі;
3-ерекшелігі;
4-ерекшелігі;
5-ерекшелігі;
6-ерекшелігі;
1
1
1
1
1
1
1
«Елордадағы әр ғимарат – сәулет өнерінің қайталанбас туындысы» деген ойды тұжырымдап жазады.
1
•тыныс белгілерін қойылуын ережеге сай түсіндіреді.
4
Тыныс белгілерінің қойылу мақсатын түсіндіреді:
1-сөйлем ;
2-сөйлем;
3-сөйлем;
1
1
1
Барлығы
10
Дұрыс жауаптар
1-тапсырма. «Алты қырлы ой» әдісі. Оқылым және тыңдалым мәтіндерінен Қазақстаннның ежелгі кездегі және қазіргі замандағы сәулет өнерінің «алты қырын» анықтаңыз.
1. Ежелгі адамдар өзінің еңбек ету дәрежесінің алғашқы шағында жауын-шашыннан, жыртқыштардың шабуылынан қорғану үшін тек табиғи паналарды ғана пайдаланды.
2. Ежелгі адамдар мекендеген үңгірлердің көпшілігі адам паналауға қолайлы әрә кең, оған едәуір адам сиятын болған.қархаралы қаласына таяу тұрған осы үңгірлердің бірінің түрітұрғын үйге жақын болғандықтан, «шатыр» деген ат тағылған.
3. Қазіргі қазақстандық архитектураның да ерекшелігі сол – заманауи сәулет ғимараттарына ұлттық нышан мен нақыштың келбетін беруге назар аударуы.
4. Елордада Хан-Шатыр кешенін салған Норман Фостер құрылыс бастамас бұрын көшпенділердің тарихын зерттеп, тарих жылнамаларында хан ордаларында шатырлардың сән-салтанат құрып, асқақтап тұратынын дәл тапқан. Содан киіз үй бейнесін кешеннің бейнелік шешімі ретінде алды.
5. Елордадағы Бейбітшілік пен келісім сарайы - тарих пен мәдени құбылыс болудан өзге, Арқа төсіндегі астананың ауа-райы мен климаттық жағдайына ыңғайланып жасалған техникалық шешімнің көрінісі.
6. Самұрық құс жұмыртқа басар ұя мифтік желісінен бой көтерген Бәйтерек монументалды бейнесі бүкіл Қазақстанның символына айналды.
2-тапсырма. «Елордадағы әр ғимарат – сәулет өнерінің қайталанбас туындысы» деген оймен келісесіз бе? Ойыңызды 3 сөйлеммен тұжырымдап жазыңыз.
Астана келбеті – ұлт келбеті. Біздің Астанамыз қай жағынан қарағанда да кісі қызығарлықтай, Шығыстың да, Батыстың да айшықтарын қатар қабыстырған қалаға айналды. Қазіргі қазақстандық архитектураның да ерекшелігі сол – заманауи сәулет ғимараттарына ұлттық нышан мен нақыштың келбетін беруге назар аударуы.
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 3-тапсырма. Мәтіндердегі тыныс белгілердің қойылу себебін түсіндіріңдер.
Мысалдар
Тыныс белгісі
Қойылу себебі
Бұлардың ең белгілері: Қазғұрт, Қаратау, Баянауыл, Қархаралы, Ұлытау үңгірлері. Ұлытау ауданындағы үңгірлердің біреуі Айдахарлы деп аталады.
Үтір
Өйткені бұл үңгірлердің көпшілігі адам паналауға қолайлы әрі кең, оған едәуір адам сиятын болған қархаралы қаласына таяу тұрған осы үңгірлердің бірінің түрі тұрғын үйге жақын болғандықтан, «шатыр» деген ат тағылған.
Тырнақша
Қазіргі қазақстандық архитектураның да ерекшелігі сол – заманауи сәулет ғимараттарына ұлттық нышан мен нақыштың келбетін беруге назар аударуы.
