Пуассон жақшасы деп аталады.
Сонымен, кез келген f(qα,рα,t) функциясы қозғалыстың конондық теңдеулерінің бірінші интегралы болуының қажетті және жеткілікті шарты
(17)
Егер f функциясы уақытқа тікелей тәуелді болмаса , онда
(H,f)=0, (18)
яғни, f функциясымен Гамильтон функциясынан құрылған Пуассон жақшасы нольге тең болу керек.
Пуассон жақшасын пайдаланып, (5)–Гамильтон теңдеулерін qα және рα айнымалыларға қатысты симметриалы түрде жазуға болады. Ол үшін (16)–Пуассон жақшасындағы f = рi, және f = qi қойсақ, онда
(19)
Сондықтан, (5)–қозғалыстың конондық тендеуін былай жазуға болады,
(20)
Пуассон жақшасын тек қана Н және f функциялары үшін ғана емес, кез келген қос функциялар f(q, p, t) және g(q, p, t) үшін де жазуға болады. Бұл жағдайда Пуассон жақшасы былай жазылады;
(21)
Егер f немесе g функциялары жалпыланған кординаттармен немесе жалпыланған импульстармен сәйкес келсе, онда (21)–Пуассон жақшасы
(22)
Егер осындағы f функциясы, qi және pi функцияларымен алмастырсақ, онда
(qi, qk)= (pi, pk)=0, (pi, qk) = δik, (23)
мұндағы
(23)-өрнек негізгі немесе фундаментальды Пуассон жақшасы деп аталады.
Кез келген qk және pk шамаларды конондық түйіндес шамалар деп атайды, егер олар мынандай шартты қанағаттандырса
(qk, qk) = (pk, pk) = 0, (pk, qk) = 1.
(24)
(25)
Достарыңызбен бөлісу: |