18 наурыз 2016 ж жұма

18 наурыз 2016 ж.  

 

 

     жұма

  

 

№30(18392)

Құрметті 

қостанайлықтар!

Сіздерді тамаша, баршаға сүйікті ме

-

реке – Наурыз мейрамымен шын жүрек

-

тен құттықтаймын!

Сан ғасырлық тарихы бар бұл ме

-

реке табиғаттың жаңғыру және жанда

-

ну,  адамдардың  рухани  тазару,  біздің 

халқымыздың мәдениетінің ұлылығын 

паш ету мен салт-дәстүрлерін сақтаудың 

бейнесіне айналды.  

Біздің ата-бабаларымыз үшін Наурыз 

жаңа жыл мен ізгі істердің басталуының, 

бейбітшілік пен келісімге ұмтылудың ай

-

шықты белгісі іспеттес.

Бүгіндері біз осы дәстүрлерді жалғас-

тырып отырмыз. Біздің елімізде Наурыз, 

шын мәнінде, бүкілхалықтық мерекеге 

айналды, өйткені оның терең мән-мағы

-

насы мен философиялық ой-тұжырымы 

әрбір қазақстандыққа жақын.

Тәуелсіз  Қазақстанның  барлық 

жетістіктерінің негізінде біздің еліміздің 

әрбір тұрғынының жасампаз еңбегі, мақ

-

саткерлігі жатыр.

Қазақстанның егемен дамуының 25 

жылы, нақ осы тұрақтылықтың, келісім 

мен бірліктің елдің серпінді және дәйекті 

қалыптасуына, оның одан әрі гүлденіп, 

көркеюіне  ықпал  жасап  келе  жатқан

-

дығын айғақтайды. 

Наурызды  мерекелеу  күндерінде 

біз  дәстүрлі  түрде  туғандарымыз  бен 

жақындарымыз,  достарымыз  үшін  өз 

есігімізді айқара ашамыз, мол дастар

-

хан  жаямыз,  ескі  өкпе-реніштерімізді 

кешіреміз,  жақсы  тілектерімізді  біл

-

діреміз, мұқтаждарға көмектесеміз, өз 

қалаларымыз бен ауылдарымызды, кө

-

шелерімізді тәртіпке келтіреміз.

Біздің облысымызда «Көркейе бер, 

Қостанай!» атты жақсы акция басталды, 

оған әрбір тұрғын белсенді қатысып, өз 

үлесін қоса алады.

Қымбатты қостанайлықтар!

Наурыз  әрбір  отбасында  достық 

қарым-қатынасты, өзара құрмет пен 

түсіністікті  нығайтсын!  Әрбір  шаңы

-

раққа ол бақыт, өркендеу мен қуаныш 

әкелсін!

Ұлыс оң болсын! Ақ мол болсын! 

Наурыз мейрамы құтты болсын! 

Қостанай облысының әкімі  

А.МҰХАМБЕТОВ.

Ұлыстың  ұлы  күнімен!

Алдымен, Наурыз жайын-

да  әңгіме  қозғамас  бұрын 

оның  тарихына  тоқталайық. 

Бұл  жайында  әр  тарихшы 

түрлі-түрлі пікір айтып жүр. Ал, 

менің ұғымымда аталған мей

-

рам бөтен елден немесе ха

-

лықтан келген жоқ. Біздің төл 

мерекеміз. Кейбіреулер «көне 

ирандықтардан қалып, «Жаңа 

күн»  деген  мағынада  түркі 

жұртына жетті» деп жүр. Мен 

бұған келіспеймін. Еске алсақ, 

андронов мәдениеті мен қола 

дәуірінде Қазақстанды мекен

-

деген  тайпалардың  тілінен 

«Наурыз» сөзі шыққан. Бұған 

осетин ғалымы, филолог, өл

-

кетанушы Василий Абаевтың 

тұжырымын мысалға алайын. 

Ол ертеректе сақ тайпалары 

көне иран тілінде (парсы) сөй

-

легенін алға тартады. Дунай 

мен Алтай бойын мекендеп, 

көшіп-қонып  жүрген  әр  тай

-

паның бір ғана тілде сөйлеуі 

тіпті, мүмкін емес. Олар түркі, 

мұңғыл, парсы тілдерінде тіл

-

дескен. Археологиялық қазба 

жұмыстарын жүргізгенде ға

-

лымдар осындай тұжырымға 

келген.  Сондықтан  да  бұл 

Әз-Наурыз мейрамының түп 

төркіні сонау бағзы замандағы 

Қазақстан аумағын мекенде

-

ген  тайпалардан, 

әсіресе,  сақтардан 

бізге жеткен.

Алақай, Наурыз келді!

БАҚЫТТЫ  БАЛАЛЫҚ  ШАҚ

Қостанайдағы №3 балабақшада. 

 

Фотоэтюдті түсірген Бағдат АХМЕТБЕКОВ.

ҚОШ КЕЛДІҢ, ӘЗ-НАУРЫЗ!

Аманжол КҮЗЕМБАЙҰЛЫ,

тарих ғылымдарының докторы, профессор:

«Наурыз мейрамының түп 

төркіні тереңде»

2-бет.

20 наурыз – ҚР Парламент Мәжілісі мен барлық деңгейдегі мәслихаттар сайлауы

Сайлауға түгел қатысайық!

2

18 наурыз 2016 жыл

БАС РЕДАКТОР ЄЛЕМІ

Жан±заќ АЯЗБЕКОВ

Ќ¦ТТЫЌТАУ

Баршаѓа мєлім, μткен тарихымызѓа кішкене кμз жібе-

ретін болсаќ, кешегі Кењес Одаѓындаѓы солаќай сая-

саттыњ кесірінен Наурыз мейрамы 62 жыл бойы той-

ланбай келді. Оны ескіліктіњ сарќыншаѓы, діни мереке

деп есептейтіндер де болды.

Тек соњѓы 30 жылѓа жуыќ мерзімнен бері ол ќайта

арамызѓа оралып, ‰лкен  ќуанышќа кенелдік. Б±л, єрине,

μз салт-дєст‰рлерін ±мытуѓа шаќ ќалѓан жастары-

мызѓа ‰лкен ой салды.

Алайда, ќазаѓы ќалыњ μњірлерде Наурыз мейрамда-

рында б±рыннан асыл єжелеріміз Наурыз кμже жасап,

‰лкенді-кішілі ќауымѓа тарататын. Б±л, єсіресе,

Оњт‰стік аймаќтарда єбден дєст‰рге айналѓан.

Наурызды біздіњ халќымыз жыл басы дейді. Сондыќ-

тан алдаѓы жарќын болашаѓын осы мерекемен де тіке-

лей байланыстырады. Аталмыш шуаќты мейрам ќар-

сањында аналарымыз бен жењгелеріміз ‰й ішін тазар-

тып, мерекеде аѓайындарымыз таза киімдерін киеді.

Ќазаќ ежелден ќонаќжай. Сондыќтан аталѓан мере-

кеде дастарќан жайып, ќонаќтарына ерекше ќ±рмет

кμрсетеді.  Бір-бірін кμргенде "¦лыстыњ ¦лы к‰ні ќ±тты

болсын!", "Аќ мол болсын!" десіп, ж‰рекжарды шынайы

лебіздерін білдіреді.

Сондай-аќ, республикамыздыњ батысындаѓы, яѓни,

Мањѓыстау жєне оѓан іргелес облыстарда кμрісу деген

дєст‰р бар. Б±л жμнінде талай айтылып, жазылды

да.

Меніњ б±л μњірде бас имам болып ќызмет атќарѓа-

ныма єлі кμп бола ќойѓан жоќ. Соѓан ќарамастан ќос-

танайлыќ бауырларымыздыњ ±йымшыл, ењбекќор, μз

салт-дєст‰рлері мен дініне ерекше ыќыласпен ќарай-

тындыѓына кμзім єбден жетті.

Ќазаќстан м±сылмандары діни басќармасыныњ

тμраѓасы, Бас м‰фти Ержан ќажы Малѓажы±лы 2016

жылды "Тарих жєне тарих таѓылымы" деп жарияла-

ды. Сондыќтан μзіміздіњ μткен тарихымызды зерде-

леп, оѓан ерекше ќ±рметпен ќарайтын кез єбден туды

деп есепеймін.

¤зім дін ќайраткері ретінде μњірдегі барша аѓайын-

дарды Наурыз мерекесімен шын ж‰ректен ќ±ттыќтай

отырып, єрбір отбасы молшылыќќа кенеле берсін

деймін. Еліміз аман, ж±ртымыз тыныш болып, кμркейе

берейік!

Бахытбек ТЄЖІМБЕТ,

Ќазаќстан м±сылмандары діни басќармасыныњ

Ќостанай облысындаѓы μкіл имамы.

 ..Болѓан оќиѓа, кμнекμздер

кμрген оќиѓа... μткен ѓасырдаѓы

отыз екініњ ашаршылыѓында

бір ќария кемпірі жєне бой-

жеткен ќызымен ќыстан зорѓа

шыѓып, аштан μлетін болѓасын,

к‰н шуаќтанып наурыз айы ту-

ѓанда Ќаратаудыњ ќойнауын-

даѓы ауќатты ќайын ж±ртын

саѓалауѓа  жолѓа шыѓады.  К‰ні-

т‰ні ж‰ре-ж‰ре болдырып,

єупірімдеп бір ќырѓа кμтеріле

бере  алыстан ауыл-‰йдіњ

тμбесін, будаќтаѓан т‰тінін

кμреді. Ќария ќуанып, "Ќ±дай

ќаласа, енді бір ±мтылсаќ жетеміз!"–деп алѓа ж‰ре бер-

генде кемпірі мен ќызы сол т±рѓан жеріне  отыра кетеді.

Аќсаќал абдырап ќалады. Сонда отанасы: "Отаѓасы-ау,

басымызда орамал жоќ, шашымызды добыратып, ауылѓа

ќалай кμрінеміз?" – депті. ¤здері μлімнен ќашып ќ±тыла

алмай ж‰ріп, ар-±ят, намысты ойлаѓан ќосаѓына ‰н-

т‰нсіз мойын±сынып,  ќария табан астында шапаныныњ

белбеуін шешіп жіберіп, оны екеуіне тењдей бμліп беріп-

ті. Ќайран ана ауылѓа орамалсыз баруды μлім санаѓан.

Болѓан оќиѓа, б‰гінгі замандастар кμрген оќиѓа...  Те-

ледидарда бокс баћад‰рі Ќанат Ислам бауырымыз жан

ж‰регі езіліп: " Біздіњ ќазаќ бауырымыз бір ќытайдан

ќарыз аќша алѓан. Біраќ ќарызын бере алмаѓан. Ќары-

зын бермеген ќазаќтыњ єйелін тартып алѓан. Одан ќытай

бала кμрген. Осыны естіп ‰йде жата алмадым. Б‰гінгі

ќазаќтыњ бірлігі, намысы.. М±ны естіп ќор болѓанша,

естімеген, кμрмеген жаќсы еді..

Мен Ќытайдан туѓан елге кететін кезде елдегі ‰лкен,

сыйлы, беделді аќсаќалдар мен аѓаларым келіп, "кетпе"

деп μтінішін айтты. "Ќытай сені алаќанѓа салып отыр.

Алтын медаль аласыњ.Табысыњ да кμп болады"– деп ќол-

ќалады – "Маѓан алтын керек емес, сіздерге керек шы-

ѓар. Мен алдымен μзімді ойлаймын. Себебі, мен μз отба-

сымды, μз ±лтымды жаќсы кμремін. М±ндай жерден мен

μзімніњ отбасымды ќ±тќаруым керек, алдымен.  "Ит той-

ѓан жеріне, ер туѓан жеріне",–деді.

... Биыл, наурыз айы туѓанда болѓан оќиѓа, ѓаламтор-

дан кμрген, таспадан естіген, таѓы сол Ќытайдаѓы  оќиѓа..

Єлеуметтік желілер д‰р сілкінді. Шанхайда аќтыќ ринг-

ке екі оѓылан ережесіз жекпе-жекке шыќты. Шыќќа-

нымен тμрт- бес минут бірін-бірі ањдысќан болып білек

сипасып, тізе т‰йістіргеннен арыѓа бармады. "Неге тμбе-

леспеді? Б±ларѓа не болѓан? Спорттыќ ереже ќайда

ќалды?"–деген ќалыњ нμпір ду-ду етті. Тμрешілер тек-

тес барыстардыњ ішкі ойын т‰сіне ќойды ма, екеуін де

ќызыл ќаѓаз кμрсетіп, жарыстан шеттетіп жіберді.

Б±лар  ќазаќстандыќ Айбек Н±рсейіт пен ќытайлыќ

ќазаќ Ѓабит Т±рѓанбек еді. Екеуі де айќас алањына ќазаќ

єнімен, Бекболат Тілеухановтыњ ќазаќы ќаныњды ќыз-

дыратын сμз-сазымен аяќ басќан болатын.

– "Алањѓа шыќќан соњ Ѓабит соќќы жасамай ж‰рді.

Ѓабиттіњ маѓан ќолы батпай т±рѓанын бірден байќадым.

Бєлкім, Ѓабит бауырымныњ елге деген саѓынышы, елге

оралсам деген ањсары, оныњ да кμк туымызды желбі-

реткісі келетін арманы, ±лтым, алашым дейтін намысы

болса керек. Миллардтаѓан Ќытайдыњ ішінде т±рып, ќос

ќазаќќа бір-бірініњ м±рнын ќанатып, кμзін шыѓарып,

ќан-жоса етіп  жатуы жараспайды деген бір т‰йсік, бір

намыс μн бойымды билеп алды. Дањќы аспандаѓан атаќ,

ќыруар аќша беріп жатса да, ќазаќ екенімізді дєлел-

дегіміз келді"– дейді Айбек. Б±л жерде кім ќалай ойлай-

мын десе де ерікті. Біраќ ќазаќтыњ ќос ќыраны   мєреге

дейін  бірі француз, бірі украин жігіттерін тас-талќан

етіп жењіп, "енді ќазаќќа ќарсы ќай елдіњ баласы бар-

сыњ?" дегенде, финалѓа ќазаќтыњ екі баласы бетпе-бет

келеміз деп ойламаѓан екен. Т±ла бойында ќазаќтыњ

ќаны ќайнап,  ±лттыќ намыс кернеген ќос барыстыњ

шешімі осылай болѓан!

"Жекпе-жектен кейін Ѓабит екеуміз жолыѓып, ќол

алыстыќ"– дейді, μз с±хбатында Айбек Н±рсейіт.

Наурызда ескі тозып, орнын жања басады. Д‰ние жа-

њарады. Ќазаќтыњ  ар-намысы да  тазарса, жањарса н±р

‰стіне н±р!

Ќ±рметті ќостанайлыќтар!

 Сіздерді ¦лыстыњ ±лы к‰ні

– Наурыз мейрамымен шын

ж‰ректен ќ±ттыќтаймын!

Б±л кμктемгі, игі мереке

бірлік пен достыќтыњ, ќазаќ-

стандыќ ќоѓамныњ татулыѓы

мен т±раќтылыѓыныњ, кμп

±лтты Ќазаќстан азаматтары

келісімініњ символына айнал-

ды.

Елбасы Н.Є.Назарбаевтыњ

салиќалы саясатыныњ арќасын-

Ынтымаќ – бірлігіміз ныѓая берсін

Ќымбатты ќостанайлыќтар!

 

Кμктемгі жањару, бейбітшілік пен келісім мерекесі – Наурыз мей-

рамымен шын ж‰ректен ќ±ттыќтауымызды  ќабыл алыњыздар!

Наурыз мерекесі єрбір ‰йге амандыќ пен молшылыќ, баќыт пен

ќуаныш єкелсін! Еліміздіњ барша халќы  ортаќ ‰йіміз – Тєуелсіз

Ќазаќстанда бір шањыраќ астында г‰лдене берсін!

     Ќостанай облысы бойынша іскер єйелдер ќауымдастыѓы.

да еліміздегі этносаралыќ ќаты-

нас саласында бейбітшілік,

келісім мен μзара т‰сіністік

берік орнады. Б±л біздіњ жар-

ќын болашаќќа деген

сенімімізді арттырады.

Мен барлыќ ќостанайлыќ-

тарды жарќын мерекемен

ќ±ттыќтаймын! Наурыз мейра-

мы адамдардыњ бейбіт μмірге,

жаќсылыќ пен келісімге деген

мєњгі ±мтылыстарын оятсын.

Сіздерге кμктемгі кμњіл к‰й,

денсаулыќ, ќ±т-береке, баќыт,

ќуаныш пен шаттыќ тілеймін!

Ќ±рметпен,

Ќостанай облыстыќ

мєслихатыныњ хатшысы

С. ЕЩАНОВ.

Ќостанай облыстыќ

мєслихаты аппаратыныњ

басшысы

Г. ТЛЕОФ.

1-бет

 

Наурыз мейрамыныњ

т‰п тμркіні терењде

Керек десењіз, Бірінші

Петрге дейін славян ха-

лыќтары ћєм угро-финдер

жања жылын осы кμктем мезгілі

– Наурыз айынан бастаѓан. Петр

патша таѓына отырѓаннан соњ

Григориан к‰нтізбесін енгізіп,

жања жылды ќањтардан бастат-

ќан ѓой. Содан соњ Наурыз мей-

рамын тойлату сейіле т‰сті. Ке-

њес заманында б±л мерекені

діни мейрам деген т‰сінік ќалып-

тасып, тіпті, атап μтуге тиым са-

лынды. Тек, 1980 жылдыњ

аяѓына таман ¤збекєлі Жєнібе-

ков ќана Наурызды ќайта жањ-

ѓыртты. Ел-елде, жер-жерде ќай-

тадан ќадірі артып, Наурыз той-

лана бастады.

Биыл Тєуелсіздік алѓанымызѓа

25 жыл толады. Жаппай Ќазаќ-

станда Наурыз мейрамыныњ ата-

лып μтіліп келе жатќанына да 30

жылдыњ ж‰зі болып ќалды. Міне,

содан бері єлі бір сарында той-

лап келеміз. Т‰рпідей тисе де ай-

тайын, мезі болдыќ. Б±л тура-

сында халыќ арасында да алу-

ан пікірлер туындап ж‰ргені де

аќиќат. Егер идеясын одан єрі

біз дамытатын болсаќ, Наурыз-

дыњ маѓынасы мен мазм±ны те-

рењдей т‰седі. Меніњ ойым: Нау-

рыз айында біз кигіз ‰й тігіп, єрбір

тіккен аќ шањќан ‰йлерге бєсеке

ж‰ргізудіњ ќажеті жоќ. Єрт‰рлі си-

патпен неге тμл мерекемізді атап

μтпеске? Мєселен, осы к‰ні μне-

рімен, талантымен, ѓылымда та-

нылып ж‰рген жандарѓа де-

меушілік кμрсетіп, єр шаѓын

ауданда отбасылыќ игі-шаралар

неге μткізбеске?! Оларѓа да

ж‰лде таѓайындау ќажет. Зей-

неткерлерге зейнетаќысын, ќыз-

мет істеп ж‰рген адамдарѓа

ењбекаќысын, кμп балалы ана-

ларѓа, м‰гедектерге жєрдемаќы-

сын ќосымша бірайлыќ кμрсет-

кішпен неге бергізбеске?! Басќа

к‰нін ќайдам, аты мєшћ‰р жан-

дарѓа мемлекеттік марапаттарды

осы ќ±тты к‰ні неге бергізбеске?!

Жетім-жесірлерге кμмекті ќалта-

лы азаматтар неге осы к‰ні бе-

руді ±йымдастырмасќа?! Міне,

сонда ѓана Наурыз мейрамыныњ

ќадір-ќасиеті арта т‰седі емес

пе?! Барлыѓы жыл бойы таѓат-

сыздана тосар еді ѓой. Б±л,

єрине, меніњ пікірім.

Ал, ќ±рметті аѓайын, ќадірлі

жерлестер! ¦лыстыњ ±лы к‰ні

баршамызѓа ќ±тты болсын!

Єлгінде айтылѓан игі ниеттен

шыќќан ойымыз орындалсын!

Сонда ѓана Наурыз мейрамы-

ныњ ќ±ны, мєн-маѓынасы арта

т‰седі.

18 наурыз 2016 жыл

3

 Бензин баѓасы арзандады

 "ЌазМ±найГаз" ЖШС-ніњ барлыќ желісінде АИ-92 маркалы

бензинніњ ќ±ны арзандады. Жанар-жаѓар май бекеттері бензинніњ

б±л т‰рін 118 тењгеден саудаѓа салуда. Компания басшылары-

ныњ мєліметіне ж‰гінер болсаќ, жењілдік  Наурыз мерекесіне орай-

ластырылѓан.

Электронды ќолтањба

                             телефонѓа енгізілді

Облыста. "Altel" ±ялы байланыс операторы электронды сан-

дыќ ќолтањбаны  SIM-картасына енгізді. Б±ѓан дейін, м±ндай

м‰мкіндікті алматылыќтар мен астаналыќтар ѓана пайдаланып

келген болатын. Мамандардыњ пайымдауынша,   ±ялы байланыс

телефонына енгізілген ќолтањба т±рѓындардыњ электронды ќыз-

метке ж‰гінуін анаѓ±рлым  жењілдетуі тиіс. Дєл осындай жобаны

"Beeline" опреторы да ж‰зеге асыруда. Тек, олардыњ ќызметін

єзірге елордалыќтар ѓана пайдалана алады.

Абайлањыз, поезд!

Арќалыќ. Кμктем шыѓа ‰й жануарларыныњ дені жайылымѓа

шыѓып, кμгерген жерді аралап кететіні мєлім. Ќала мањындаѓы

елді-мекендердіњ тμрт т‰лігі темір жол бойында тебіндейді. Ауыл-

шаруашылыќ бμлімініњ басшысы Ѓ.Н±рлыбековтыњ айтуынша,

тμрт таѓандылар темір жол ж‰ргіншілеріне ќауіп тμндіруде. Ќара

мал кμлік астына т‰скен жаѓдайда, мал егелерініњ жауап беретінін

ескерткен жμн. Тμрт т‰лігін поезд басып кеткен т±рѓынѓа 2 АЕК

кμлемінде айыпп±л салынады.

Су тасќынына саќадай сай

Жанкелдин. Аудандыќ тμтенше жаѓдайлар бμлімініњ ќызмет-

керлері  кμктемгі су тасќыныныњ алдын алуѓа баѓытталѓан ж±мыс

жоспарларына сєйкес, ауыл, ауылдыќ округтерді аралады.

Т±рѓындар арасында т‰сіндіру ж±мыстарын ж‰ргізді. Сонымен

ќатар аудан орталыѓында "Кμктем – 2016" оќу жаттыѓу шарала-

ры ±йымдастырылды. Аталмыш шара барысында ш±ѓыл єрекет

ету жасаѓыныњ дайындыѓы сыналды.

12 жылдан кейін "тірілді"

Ќостанай ќ. Ќала т±рѓынына μзініњ тірі екенін сотта дєлелде-

уіне тура келді. Арызданѓан  45 жастаѓы ер адам μзіне ќатысты

ќайтыс болу азаматтыќ хал актісі жазбасын жою туралы μтініш

білдірген. 2003 жылы μмірден озды деп есептелген ќостанайлыќ

еш алањсыз μмір с‰рген. Тек, былтыр жеке куєлігін ауыстырарда

ѓана, μзініњ "μлгенін" естіп, жаѓасын ±стапты. Сотта с±ралѓан кує-

герлер азаматтыњ т±лѓасын растады. Ай сайынѓы зейнетаќы ауда-

рымы мен ж±мыс орнын кμрсеткен жігіт аѓасы сот шешімімен

тірілердіњ ќатарына ќосылды.

Алаяќ єйел абаќтыѓа тоѓытылды

Лисаков. ¦рлыќ жасады деп айыпталѓан А.Сарсеноваѓа ќатыс-

ты сот ‰кім шыѓарды. 2015 жылдыњ 5-маусымында 27 жастаѓы

єйел облыс орталыѓынан келіп, бірнеше ќылмыстыќ єрекет жаса-

ѓан. Телефон шалуды μтініп, ‰йлерге еніп отырѓан келіншек,

ќожайынныњ μзге бμлмеге кеткен сєтін пайдаланып, сμмке, сырт-

ќы киім немесе басќа да ќ±нды нєрселерді жымќырып отырѓан.

Осындай єдіспен 27 жастаѓы єйел бес жєбірленушіге 100 000

тењгеден астам залал келтірген. Сот ‰кімімен А.Сарсенова жалпы

тєртіптегі колонияда 2,5 жылѓа бас бостандыѓынан айыру жаза-

сы кесілді.

 "Ќазаќ ќызы – 2016"

Аманкелді. ¦лыстыњ ¦лы к‰ні – Наурыз мерекесі ќарсањында

аудандыќ Ќ.Єбенов атындаѓы Мєдениет ‰йінде "Ќазаќ ќызы -

2016" атты с±лу ќыздар арасында байќау ±йымдастырылды.

Байќауѓа аудан, ауыл мектептерінен 7 ару ќатысты. Байќау 5 кезењ

бойынша μтті. Кμрермен ыќыласына бμленген Байѓабыл ауылы-

ныњ ќатысушысы А.Наѓашыбай "Ќазаќ ќызы – 2016" атаѓын

иеленді.

Таѓы да бюджет ќаржысы тал-

ќыланды. Ќыруар ќаржы ќандай

игі істерге ж±мсалады? Ол ќай

бюджеттен бμлінбек? Халыќ

ќалаулылары жєне облыс

єкімініњ орынбасары Роза Кема-

лова, міне, осы мєселені ортаѓа

салды. Облыстыќ мєслихат ко-

миссиясында кμтерілген мєселе

анау айтќандай, аз-м±з аќша

емес. Баќандай 22 млрд. 604 млн.

тењгеніњ ќаржысы. Т±тастай б±л

соманыњ ќайта ќаржыландыры-

луы жергілікті бюджет есебінен.

Ќанша десењіз, айтайыќ, 572

млн. 393 мыњ тењгеніњ кμлемінде

болып шыќты. Ќалѓаны респуб-

ликалыќ ќазынадан беріледі-міс.

Єрине, есепке салсаќ, μте ќомаќ-

ты ќаржы. М±ны μз сμзінде Роза

Кемалова да дєлелдеді.

– Барлыѓы да айќын. Бюджет

кірісін ќалыптастыру ќазір ќиынѓа

т‰сіп отыр. ¤њір экономикасыныњ

дамуы біршама бєсењдеп ќалды.

Міне, сондыќтан да ќомаќты ќар-

жыны бμлу экономиканы т±раќ-

тандыруѓа ќадам деп т‰сінген

абзал. Б‰тіндей алып ќарасаќ,

бюджет єлеуметтік салаѓа баѓыт-

талѓан. Халыќ ќалаулыларына

сенеміз єрі бірігіп ќарќынды істер

атќарамыз. Бμлінген ќаржыны да

тиімді игеруге к‰ш саламыз,- деді

Роза Кењесќызы.

Аталѓан ќаржы сомасы не-

гізінен,  инженерлік-коммуника-

циялыќ инфраќ±рылымды дамы-

туѓа (2 млрд. 87 млн. тењге), жылу

ж‰йесі жєне сумен ќамтамасыз

ету ќ±рылысына (3,7 млрд. тењ-

ге), индустриалды  инфраќ±ры-

лымѓа (1,7 млрд. тењге), т±рѓын ‰й

коммуналдыќ шаруашылыѓына

жμндеу ж‰ргізуге (1,5 млрд. тењ-

ге), "Инватакси" ќызметіне (5,4

млн. тењге) , м‰гедектерді гигие-

налыќ ќ±ралдармен ќамтамасыз

етуге  (10,9 млн. тењге ) ж±мсал-

маќ. Былай ойлап ќарасаќ,

кμњілге жаѓымды жањалыќ. Ал,

шашау шыѓармай игеру, єрине,

уаќыттыњ еншісінде.

Мєслихаттыњ бюджеттік комис-

сиясыныњ тμраѓасы Насыр Алаш-

баев мєжілістегі б±л μзгертулер-

ге шешім шыѓаратын енді жања

шаќырылымныњ депутаттары

болатынын ескертіп μтті. Себебі,

20 наурызда елімізде Мєжіліс

жєне мєслихат депутаттарыныњ

сайлауы μтпек. Жања сайланѓан

халыќ ќалаулылары μњір бюд-

жетініњ шешімін 24 наурыздаѓы

сессияда бекітпек.

Ќыруар ќаржы ќайда

ж±мсалмаќ?

Облыс экономикасына кері єсерін тигізетін

єрекеттіњ бірі – жалѓан аќша жасау. 2015 жыл-

дыњ желтоќсанында Жітіќара ауданында 5 000

тењгені ќолдан жасаѓан к‰дікті ќолѓа т‰скен.

Ќазіргі уаќытта тергеу амалдары ж‰ргізілуде.

Тергеу  аяќталѓан  соњ ѓана  оќиѓаѓа ќатысты

наќты пікір айтылатын болады. Сондай-аќ, 2015

жылдыњ сєуір айында Ќостанай облысыныњ

аумаѓында 1 000 тењгені ќолдан жасап, айна-

лымѓа шыѓарѓан топ аныќталды.

Алкогольді сусындарды зањсыз саудалау

фактісі  бойынша  да   ќ±ќыќб±зушылыќтар

аныќталѓан.  Соныњ ішінде ресейлік  μнімніњ

танымал сауда маркасын ќолдан жасады де-

ген к‰дікпен  8  факт  тіркелді. Спирттік μнімдер

Челябі, Троицк ќалаларынан зањсыз тасымал-

данѓан.

Біздіњ облысымыз  кμршілес Ресеймен ше-

каралас орналасќан. Сондыќтан кμрші елден зањ-

сыз тауар тасымалдау єрекеттерініњ алдын алуѓа

арналѓан ж±мыстар к‰шейтілді. Ќостанай облысы

бойынша мемлекеттік кірістер департаменті Ре-

сей ІІМ экономикалыќ ќауіпсіздік жєне коррупцияѓа

ќарсы басќармасыныњ ќызметкерлерімен бірле-

се Троицк ќаласында алкогольді жєне спирттік

сусындарды дайындап, саќтаѓан он адамды аныќ-

тады. М±ндай  кμлењкелі  кєсіпті тоќтатуѓа баѓыт-

талѓан ж±мыстар ќазіргі к‰ні де жалѓасын табуда.

Осы  маќсатта  Ќарабалыќ,  Жітіќара,  Таран,  Ќа-

мысты сияќты Ресеймен шекаралас орналасќан

аудандарда ќатањ баќылау орнатылмаќ.

Ќостанай облысы бойынша мемлекеттік

кірістер департаменті ж±мысыныњ ендігі бір баѓы-

ты – жалѓан кєсіпкерлікке ќарсы к‰рес. Зањсыз жол-

мен пайда табуѓа кіріскен кєсіпорынныњ м‰лкі зањ

бойынша тєркіленеді. Егер, кєсіпорынныњ ќызме-

тінде кемшілік байќалса ќателікті д±рыстауѓа бір

ай уаќыт беріледі. Соњѓы жылдары себепсіз тек-

серулер азайѓан. Ќазір тексерудіњ бєрі анализ

жасау арќылы іске асада. Мєселен, ќарым-ќаты-

нассыз тексеру. Б±л дегеніміз, мекемеге кірмей,

ќ±жаттарды алмай-аќ, кєсіпорынныњ шыѓарып

жатќан μнімдерініњ сапасына, кμлеміне жєне ба-

ѓаныњ μсуі мен тμмендеуіне анализ жасалады.

Ќандай да бір кемшіліктер байќалса, оны т‰зетуге