1989 жылдың 22 қыр күйе- гінде елімізде тұңғыш Тіл туралы Заң қабылданды. Бұл ел өміріндегі айтулы оқиға болатын. Аталған заңда еліміздегі мемлекеттік тіл



Pdf көрінісі
бет10/10
Дата05.02.2017
өлшемі18,05 Mb.
#3464
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10

Абылайхан ЖҰМАШЕВ

СПОРТ

Әкесімен бірге

Ж е ң і  л і с  т е р і н е н   с а б а қ   а л ы п ,   з 

қателіктерін түзетуге, әрқашан жақсы 

нәтижеге қол жеткізуге талпынатын. 

2011 жылы жұрт Даниярдан әлем 

чемпионатының алтынын алады деп 

күтіп еді. Бірақ ол венгр Гьюле Ка-

тэден жеңіліп қалды. Мұны Данияр 

міріндегі ең қиын жекпе-жек деп 

айтқан.


Бір жылдан кейін тағы медальден 

қағылды. Ол кезде Олимпиаданың 

ширек финалында италиялық Вин-

ченцо Мангиакапреден жеңілді. Да-

нияр 14 айдан кейін 64 келіге дейінгі 

салмақ дәрежесінен 69 келіге дейінгі 

салмақ дәрежесіне к шті. С йтіп, 

Алматыдағы сайыста әлем чемпионы 

болды.

Бірақ Данияр 2015 жылы екі 



дүркін әлем чемпионы атана алмай 

берген сұхбатында:

– Алла қаласа, медаль әкелемін. 

Жай медаль емес, тек алтын алуым 

керек. Себебі  69 келі – қазақтың 

салмағы. Осыған дейінгі 3 Олимпиа-

дада осы салмақта ағаларым Бақтияр 

 Артаев, Бақыт Сәрсекбаев, Серік 

Сәпиев алтын алып келді. Ендігі 

кезек менде екенін білемін. Осы 

аты аталған ағаларым салған жолды 

жалғау – менің міндетім әрі арманым. 

Сол үшін бар күш-жігерімді жинап, 

елге алтын жүлдемен оралуды  зіме 

басты міндет етіп отырмын, – де-

ген болатын. Ал Данияр 69 келінің 

нағыз қазақтікі екенін тағы бір рет 

дәлелдеді. Еліміздің боксшылары бұл 

салмақ дәрежесінде осымен бесінші 

Олимпиадада  чемпион болып отыр. 

Атап айтсақ, 2000 жылы Ермахан 


12

№38 (1348) 

22 – 28 қыркүйек  

2016 жыл


АНА ТІЛІ

Құрылтайшы және шығарушы: 



«ҚАЗАҚ ГАЗЕТТЕРI» 

Жауапкершiлiгi шектеулi серiктестiгi

Бас директор – 

Редакторлар кеңесiнiң төрағасы 



Жұмабек КЕНЖАЛИН

қабылдау бөлмесi 267-39-31 

kaz_gazeta@mail.ru

www.kazgazeta.kz

Бас редактор 

Самат ИБРАИМ

Бас редактордың 

бiрiншi орынбасары 

Нұрперзент ДОМБАЙ

Бас редактордың 

орынбасары 

Дәуіржан ТӨЛЕБАЕВ

Бөлiм редакторлары:

Ақбота ИСЛӘМБЕК – Тіл мәселелері және мәдениет

Бағдагүл БАЛАУБАЕВА – Білім және ғылым

Абылайхан ЖҰМАШЕВ – Ақпарат және әлеуметтік мәселелер



Фототiлшi

Азамат ҚҰСАЙЫНОВ



Беттеуші

Нұржан АСАНОВ



 

Корректор

Динара МАСАКОВА



Хатшы-референт

Лунара АТАМҚҰЛОВА

Апталық Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлiгiнiң 

Ақпарат және мұрағат комитетiнде қайта тiркеуден өтiп, 2006 жылғы 4 маусымда 

№7345-Г куәлiгi берiлдi.

Газет аптасына бір рет шығады.

«Ана тiлi» газетiнде жарияланған материалдардың авторлық құқы «Қазақ 

газеттерi» ЖШС-ға тиесiлi, жарнаманың мәтiнi мен тiлiне редакция жауапты емес.

«Ана тiлiнде» жарияланған материалдарды көшiрiп немесе өңдеп басу үшiн 

редакцияның жазбаша рұқсаты алынып, газетке сiлтеме жасалуы мiндеттi.

Жарияланған мақала авторларының пiкiрлерi редакция көзқарасын бiлдiрмейдi. 

Газет авторларынан мақалалардың 3 беттен (14 кегль) аспауын, электрондық 

нұсқасымен қоса әкелуiн сұраймыз. Редакция оқырман хаттарына жауап 

бермейді, қолжазба кері қайтарылмайды. 

Газеттiң терiлуi мен бет қатталуы «Қазақ газеттерi» ЖШС-ның компьютерлiк 

орталығында жасалды. Индекс 65367. Офсеттiк басылым.

Газет: Алматы қаласы, Мұқанов көшесі, 223 «в». 

 «Алматы-Болашақ» АҚ, Тел: 378-42-00 (бухг.), 378-36-76 (факс); 

 Ақтөбе қаласы, Т.Рысқұлов көшесі, 190, «А-Полиграфия» баспаханаларында басылып шықты

Тапсырыс № 1441/1486

«Қазақ газеттерi» ЖШС-ның 

аймақтардағы өкiлдiктерi:

Толымбек ӘБДІРАЙЫМ 8 701 345 7938 (Астана)

Жанғабыл ҚАБАҚБАЕВ 8 771 769 6322 (Ақтөбе обл.)

Батырбек МЫРЗАБЕКОВ 8 (7102) 90-19-73 (Қарағанды обл.)

Бектұр ТӨЛЕУҒАЛИЕВ 8 (7292) 40-41-01 (Маңғыстау обл.)

«Қазақ газеттері» ЖШС-і сайтының веб-редакторы – 

Сұлтан ТАЙҒАРИН



Меншікті тілшілер:

Еркеғали БЕЙСЕНОВ (Астана) 8 775 205 65 84

Өтеген НӘУКИЕВ (Атырау) 8 701 518 46 81

Орал ШӘРІПБАЕВ (Семей) 8 705 661 14 33

Оразалы ЖАҚСАНОВ (Қостанай) 8 777 230 71 84

Жарқын ӨТЕШОВА (Мәскеу) Zharkyn-1@yandex.ru



Қоғамдық негіздегі кеңесшілер:

Ғарифолла ӘНЕС – филология ғылымының докторы

Шерубай ҚҰРМАНБАЙҰЛЫ – филология ғылымының докторы, профессор

Аягүл МИРАЗОВА – педагог-ұстаз, Қазақстанның Еңбек Ері

Талас ОМАРБЕКОВ – тарих ғылымының докторы, профессор

материалдың жариялану 

ақысы төленген

Кезекшi редактор



Ақбота ИСЛӘМБЕК

Таралымы 20020

РЕДАКЦИЯ ТЕЛЕФОНДАРЫ: 

2-72-49-78 (қаб.бөлмесi/факс)



Бөлім редакторлары: 

267-40-07



E-mail: anatili_gazetі@mail.ru

МЕКЕНЖАЙЫМЫЗ:

050013, Алматы қаласы, 

Желтоқсан көшесі, 175, 

2-қабат


А

ӨНЕР ӨЛКЕСІНДЕ

Анасы Мағия Жұмабаева Қазақстан-

ның халық ақыны, мемлекеттік сый-

лықтың лауреаты Нұрхан Ахметбеков-

пен әріптес болған. Торғайдың талант-

ты да, дарынды азаматтары Ахметхан 

біқаев, Байғоныс Мұхамеджанов, 

Кенжеғали Жұмабаевтармен бірге 

«Қостанай-Торғай» колхоз театрын-

да еңбек еткен.  кесінің туған інісі 

К е н ж е ғ а л и   Ж ұ м а б а е в   з а м а н ы н -

да бәйгенің алдын бермеген мықты 

к ү й ш і л е р д і ң   б і р і   б о л ы п т ы .   О р а з 

Қожасов деген туған ағасының баласы 

да он саусағы жорғалаған күйші. Про-

фессор Құбыш Мұхитовтың тікелей 

шәкірті. 

Күйдің құдіретін бала жастан сезініп 

скен Қалибек те мектепте оқып 

жүрген шағынан аспапты музыкаға ден 

қойыпты. Қобызды таңдап, оқушылар 

ансамблінің құрамында  нер к рсетіпті. 

зі ол туралы былай дейді: 

– Ұстазым – Қазақстан халық 

ағарту ісінің озық қызметкері – Аман-

б а й   М ұ қ ы ш е в   б о л д ы .   О қ у ш ы л а р 

ансамблімен талай қалаларда болдық. 

Р е с п у б л и к а л ы қ   д ә р е ж е д е г і   к о н -

церттерге қатыстық. 1970 жылдары 

Оқушылар фестивалінде бірінші орын-

ды иелендік. Лауреат атандық. Осылай-

ша  нер әлеміне қанат қақтық. Мықты 

ұстаздардан дәріс алып, осы саланың 

кәсіби маманы болуды армандадым. 

Мектепті тәмамдаған соң, жас шәкірт 

киелі Тараз  ңіріне жол тартады. Мұнда 

Тараз мәдени-ағарту учили щесіне 

оқуға түсіп, қызыл дипломмен бітіреді. 

«Алатау» ансамбліне жұмысқа тұрып, 

табан аудармастан үш жыл қызмет 

істейді. Атағы дүркіреген ансамбльдің 

алғашқы құрамында болған екен. Ше-

телдерге гастр лге шығып жоғары 

бағаға ие болған ұжым биік белестерді 

бағындырып, абыройы асқақтайды. 

Алматыда концерт қойып, халықтың 

ыстық ықыласына б ленеді. Арада жыл-

жып жылдар  теді. Қалекең тәжірибе 

жинақтап, кәсіби тұрғыда шыңдалады. 

Таңнан кешке дейін, тәрбиешілердің 

тәлімінде болып, ата-анасын к п 

к ре бермейтін  балабақша бала-

сын аяймын. Бұлардың қатарында 

мемлекеттік балабақшаға бара-

тын балалардың к бінен «бағы» 

басым, әрине...  йткені ол жерде 

білімі мен біліктілігіне сай маман-

дар жұмыс істейді. Заңдары мен 

талаптары да қатал. Дегенмен, 

жылдан-жылға қанатын жайып келе 

жатқан  балабақша ғимараттары  

шаңырақтағы к птеген сәбилердің 

түйткілін шешеді. 

сіресе, отбасылар балабақша кезегін 

күтіп, ақырында мектепке  баратын 

жастарында ғана кезегі жетіп жатады. 

Қаланың таңымен оянып, сары бала, қара 

қазан қамы үшін, амалсыздан жекенің 

меншігіндегі бақшаға немесе б бекжайға 

барып баласын аманаттайды. Осы ақылы 

балабақшадағы келеңсіз жағдайлар, 

санитарлық талаптың жоқтығы к к 

жәшіктен айтылып, к рініп жатса да 

қалыпты жаңалықтардың біріндей ғана 

қабылдаймыз.  ткен жолы жұмысымнан 

босап қалдым деп, қамығып отырған 

қ ұ р б ы м   ж е к е н і ң   б а л а б а қ ш а с ы н д а 

жұмыс істеп сондағы кейбір түйткілдерді 

ОҚЫРМАН ОЙЫ

ның әндерінде сыршылдық бар. Сезім қылын шертетін сазды үн бар. 

Әуезділігі, әуенділігі лирикалық толқыныспен ұштасып жататын мұңлы  

күй де жоқ емес. Иә, ол композитор. Ел ішінде осынау киелі өнердің туын 

биік көтеріп жүрген азамат. Есімі – Қалибек. Тегі – Деріпсалдин. Туған 

жері – Торғай. Ол Амангелді ауданы Батпаққара ауылының перзенті. 

«Батпаққараның аппақ баласы» деген бейресми аты да бар. 

Задында, адамға өнер дариды. Қанмен, текпен келеді. Қалекеңнің әулеті 

– өнерлі әулет. Ата жұртынан да, нағашы жұртынан да солай. Бала кезінде 

көріп, біліп өскені де қазақтың төл өнері, музыкасы – күйлері мен әндері.

Жуалы аудандық «Қызғалдақ» 

ансамблінде еңбек еткен уақытта 

Қазақ КСР-нің 50 жылдығы на ар-

налған салтанатты кеште 

нер к рсетіпті. 

–   О л   б і р   м і р   б о й ы 

есте қаларлық ұмытылмас 

сәттер болатын. Бір күні Мәскеуден 

комиссия келіп,  Чайковский атындағы 

Мәскеу консерваториясына іріктеу 

жүргізді. Комиссия т рағасы белгілі 

профессор.  кінішке қарай, аты қазір 

есімде жоқ. Сол кісі 40 баланың ішінен 

екеуін таңдады. Соның бірі – мен бол-

дым. Бірақ денсаулығыма байланысты 

оқуға бара алмадым да, құжаттарымды 

Алматыдағы Құрманғазы атындағы 

консерваторияға тапсырдым, - дейді 

Қалекең. 

Иә, кейде талантты  нерпаздардың 

даңғыл жолына денсаулығының сыр 

беруі әсер етіп жатады. Соның салда-

рынан Қалибек консерваторияның 2 

курсын үздік деген бағамен аяқтаса 

да, академиялық демалыс алып, еліне 

о р а л у ғ а   м ә ж б ү р   б о л а д ы .   А р м а н ы 

асқақ, талабы биік азамат туған жеріне 

келген соң еңбекке араласады. Ауыл 

мәдениеті мен  нерін дамытуға үлес 

қосуға бел буады. Торғай облыстық 

филармониясының шертер ансамблін-

де қызмет істейді. Мұнда да жеткен 

жетістіктері аз емес. 

Е ң б е к   ж о л ы н   Ш . У ә л и х а н о в 

атындағы мектеп интернатында жал-

ғ а с  т ы р ғ а н д а   о қ у ш ы л а р ғ а   м у з ы к а 

пәнінен сабақ береді. «Балауса» ән-би 

ансамблін құрып, оны республикалық 

д ә р е ж е г е   ж е т к і з е д і .   К е й і н н е н 

Арқалық қаласы Мәдениет үйінің жа-

нынан «Торғай толғауы» деген ан-

самбль ұйымдастырады.  нерпаздың 

б о й ы н д а ғ ы   ұ й ы м д а с т ы р у ш ы л ы қ 

қабілетін аңғарған басшылар оны Қиым 

ауданының мәдениет б лімін басқаруға 

жібереді. Бұл жерде де кәсіби біліктілігін 

к рсетіп, аудандық мәдениет саласын 

к ркейтуге бар күшін салады. Амангелді 

тілге тиек еткенде тіксініп қалдым. 

«Менің қызмет еткен балабақшамның  

қожайыны жоғары білімді, білікті пси-

холог. Дипломдар мен марапаттарынан 

к з сүрінеді. Балаларға деген ықыласын 

ата-анасының к зінше ғана «айналып, 

толғанып» байқатып, олар шығысымен 

мейірімі сап тиылады. Шығарып са-

ларда да осылай. Ақшаның тапшылығы 

ма, әлде қожайынның сараңдығы ма 

асханасы асқа жарымайды. Бір тілім 



əн тербеген 

əн тербеген 

О

а у д а н ы н д а ғ ы   М ә д е н и е т   б л і м і н 

басқарған кездерінде де Қалекең қазақ 

нері үшін аянып қалмайды.  нер 

ұжымдарын басқарып, жас дарындар-

ды баулып, облыстық, республикалық 

байқауларға қатыстырады. Жоғары 

білімін Л.Гумилев атындағы ұлттық уни-

вер ситетінде музыка мамандығы бойын-

ша сырттай оқып бітіреді. Еселі еңбегі 

ескеріліп, Елбасы Н. .Назарбаевтың 

Жарлығымен Қазақ КСР-нің Еңбек 

сіңірген мәдениет қызметкері деген 

мәртебесі биік атаққа ие болады. «Осы 

атаққа қол жеткізгенімде қуанышымда 

шек болмады. Аудандық мәдениетті 

р к е н д е т у г е   а з д ы - к п т і   с і ң і р г е н 

еңбегімнің лайықты бағаланғанына 

т бем к кке жеткендей қуандым» дейді 

Қалекең. 

Қалибек Деріпсалдин соңғы жиыр-

ма жылда Қостанай қаласында тұрып, 

кәсібін жалғастырып келеді. Қостанай 

облыстық «Мирас» ансамблінде еңбек 

етуде. Бұл ансамбльді құрған қазақтың 

талантты  нерпазы – Абай  мірханов 

дейтін азамат. « зіміздің ізбасарымыз 

болған,  мірден ерте кеткен Абай 

мірхановты ерекше айтқым келеді. 

Ол Қостанайды қазақыландыруға, 

жастардың домбыраға деген қызығу-

шы лығын арттыруға  те үлкен еңбек 

сіңірген, Қостанайдағы педагогикалық 

институтта музыка факультетін ашуға 

нанның  зін қылдай б ліп беретін олар  

қарны тоймай қалатын жағдай болса 

да, балаға қосымша тамақ бермейді.  

Жерге түсіп кеткен бір тілім нанды 

жанталасып, кішкентай алақандарымен 

қомағайланып жеп отырғанда жүзің 

шыдамайды... Ал ата-аналары болса, 

жұмысқа асыққан күйі балаларын бізге 

тапсырып ж неледі. Олардың жайын, 

к ңіл-күйін сұрайтын аналар да, әкелер 

де аз.  йткені ақшасын т леп отырған 

Айта кетейік, Қазақ КСР-нің еңбек сіңірген мәдениет қайраткері, 

Қазақстан композиторлар одағының мүшесі, әнші-композитор 

Қалибек Деріпсалдиннің «Тобыл-Торғай әуендері» атты кеші 24 қыр-

күйек күні Алматы қаласындағы  .Жолдасбеков атындағы Студент-

тер сарайын да  тпек.

Дәуіржан Т ЛЕБАЕВ

мұрындық болған айтулы азамат. «Ми-

рас» ансамблінің қазіргі жетекшісі, 

талантты дирижер, музыкант Берік 

Оразалинді де Абай  мірхановтың 

зі алып келген еді. Міне,  нерге 

жанашырлық танытып, оның аясын 

кеңейтуге шексіз үлес қосқан тұлғаларды 

ылғи да айтып, атап  тіп жүремін. Бұл 

кейінгі  скелең ұрпақтың ол туралы 

біліп, хабардар болуы үшін қажет» дейді 

ол. 


Ал енді кейіпкерімнің компози-

торлық жолға келуіне тоқталайын. Ол 

ән шы ға руды бала кезінен бастаған 

екен. Бірақ музыканы кәсіби түрде 

меңгермеген соң, ән әлеміне ат ізін 

жиі сала бермеген. Кейіннен тәжірибе 

жинақтап, оң-солын танып,  нер жо-

лына шындап бетбұрғанда ән шығаруға 

ден қойған екен.  зі шығармашылығын 

үлгі тұтатын үш композитордың есімін 

ерекше атап  тті. Бұлар – Шәмші 

Қалдаяқов, Нұрғиса Тілендиев,  сет 

Бейсеуов. «Мен сол кісілердің жолы-

мен келе жатқан композитормын» 

деуінде де мән бар.  йткені Қалекеңнің 

әндерінде Шәмшінің вальс екпіні мен 

лирикалығы, Нұрғиса әндерінің кең 

тыныстылығы мен әсем саздылығы, 

сет әндерінің сезімтал-сыршылдығы 

к рініс тауып жатқандай.  нердегі 

дәстүрдің сабақтастығы дегеніміз осы 

шығар. 


К о м п о з и т о р л ы ғ ы н ы ң   4 5   ж ы -

лында оның жүрегінен «Қайдасың, 

аңсағаным?», «Сен мені түсінесің бе?», 

«Аяулы жан аға», «К ктем қыздар», 

«Адамдар, аққуларды атпаңдаршы», 

« Е р к е   қ ұ с ы м » ,   « С а р ы а д ы р ы м » , 

«Сағыныш сазы», «Айлы түнде» және 

т.б. к птеген тамаша әндер дүниеге 

келген. Ол әндерді бүгінде М.Бесбаев, 

С.Майғазиев, Е.Сәдуақасов, «Нұр-

Мұқасан», Д.Таңатаров және т.б. белгілі 

әншілер орындап жүр. 

– Жас кездегі шыққан әндерімнің 

жемісін енді ғана к рудемін. Жеке 

концерттеріммен еліміздің бірқатар 

облыс орталықтарын араладым. Барған 

жерімде халық жақсы қабылдауда. 25 

қыркүйек күні Алматыдағы Студенттер 

сарайында  тейін деп отырған шығар-

машылық кешім Тәуелсіздігіміздің 25, 

Торғай ұлт-азаттық к терілісінің 100, 

Қостанай қаласының 80, Арқалық қала-

сының 60 жылдығына орай Қостанай 

қаласы әкімдігінің қолдауымен  ткізі-

лейін деп отыр. Осы мүмкіндікті пайда-

лана отырып, Қостанай қаласының 

әкімі,  нер мен әдебиеттің жанашыры 

Базыл Шамұқанұлы Жақыпов мырзаға 

алғы сымды айтқым келеді. Концертімде 

жал ғыз менің ғана емес,  зіммен  жерлес 

ком по зиторлардың әсем әндері де 

шырқалады, – дейді  нер иесі.  

КЕШ

Балабақша тәрбиесіне көңіл бөлінсе... 

«Тарихи арман – Тәуелсіздік»

н бар. 

н мұңлы  

рдің туын

Туған 

рзенті. 

ңнің әулеті 

ала кезінде 

ен әндері.

лдақ» 


ақытта 

на ар-


Жүрегін

–  Дархан, Сізді «Хабар» арнасының 

эфирінен к ріп жүргенімізге бірашама жыл 

болды. Еңбек жолыңызды осы арнадан 

бастадыңыз ба? 

– Еңбек жолымның алғашқы баспал-

дақтарынан А.Байтұрсынов атындағы 

Қостанай мемлекеттік университетінің 

журналистика факультетінің бірінші 

курсында  оқып жүргенімде  ттім десем 

болады. «Жас қазақ» атты журналға жа-

зып жүрдім. Одан кейін Қостанайдың 

о б л ы с т ы қ   р а д и о с ы н д а   м у з ы к а л ы қ 

бағдарлама редакторы, «Қостанай таңы» 

газетінде штаттан тыс тілші болдым. Ал 

«Хабар» арнасына келуіме Қазақстанның 

еңбек сіңірген қайраткері, режиссер Бал-

табай Сейтмамыт пен жұбайы Ләззат 

 Сапахова себепші болды. 

– Президенттік тілшілер қосынында 

жұмыс істедіңіз. Оның артықшылығы, 

қызығы мен қиындығы туралы не айтасыз?

– Мұндай қызметтің жауапкершілігі 

т е   ж о ғ а р ы .   Ш а п ш а ң д ы қ т ы   т а л а п 

етеді. Сол бір шақта журналист ретінде 

шыңдалдым. Ел, жер к ргенім бір б лек, 

кәсіби тұрғыда жетілдім. Қазір де сол 

тәжірибемді қолданып келемін.  

– Журналистиканың барлық сатысынан 

тіпсіз. Апталық-сараптамалық «Жеті күн» 

бағдарламасын да жүргіздіңіз...

– «Жеті күн» апталық-сараптамалық 

б а ғ д а р л а м а н ы ң   р е д а к т о р л ы ғ ы н д а 

жүргеніме үшінші жылға аяқ басты. 

Қазір хабарды Ринат Думанұлы әріптесім 

жүргізуде. Оның  з харизмасы,  з жүргізу 

тәсілі бар. Дегенмен, бағдарламаның 

продюсерлік қызметіндемін. Жобаның 

онан әрі сапалы ақпарат таратуы үшін 

барымызды салудамыз. Оқырман қауым 

байқаған болса, бағдарлама бағытында 

к птеген  згерістер орын алды. Ең басты-

сы – к рермен к ңілінен шықсам дейміз. 

– «Бетпе-бет» бағдарламасының тізгіні 

сізге тиіпті. Мұндай сұхбат жанрындағы 

бағдарлама барлық арнада бар. «Хабардың» 

«Бетпе-беті» олардан несімен ерекшеленеді? 

– Сұхбат жанры маған таңсық емес. 

«Хабар 24» арнасында «Кабинет» деген 

бағдарламаны жүргіздім. «Бетпе-бет» – 

«Хабардың» қабырғалы бағдарламасы. 

Келе салып, оны жаңартамын,  згертемін 

деуден аулақпын.  йткені оның  з беделі, 

салмағы бар. Мен сол салмақты, маған 

дейінгі ағалардан қалған, қалыптасқан 

бағытты сақтасам деймін. Ол да үлкен 

жауапкершілік. Қазір халыққа түсіндіретін 

тақырыптар  те к п. Сондықтан сұраққа 

толы әлеуметтік, саяси, экономикалық 

мәселелердің басы-қасында жүрген, хал-



Алматы қаласындағы Жамбыл 

атындағы Қазақ мемлекеттік филар-

мониясында Қазақстан Композиторлар 

қауымдастығының ұйымдастыруымен 

Тәуелсіздіктің 25 жылдығына, 1916 

жылғы Ұлт-азаттық қозғалысының 100 

жылдығына, Желтоқсан оқиғасының 

30 жылдығына арналған «Тарихи ар-

ман – Тәуелсіздік» атты салтанатты 

кеш  тті.

Қазақстан Композиторлар одағының 

т райымы Балнұр Қыдырбек кештің мән-

мағынасына тоқталып, сан ғасыр бойы 

армандаған Тәуелсіздіктің қадір-қасиетін 

дұрыс түсінуге, сол жолда бірлесе еңбек 

етуге шақырды. 

Б.Қыдырбек «...Майқы бабамыздан 

бастап ел азаттығы тақырыбы әуез желі-

сіне  з ықпалын берген.  сі ресе, бұл 

үрдіс аспаптық музыкадан аңғарылады. 

Қорқыт, Кетбұға күйлері жеке тұлға 

б о с т а н д ы ғ ы н   д ә р і п т е с е ,   б е р і   к е л е 

Қазтуғанның «Сағыныш» күйінен бастап 

тақырып шеңбері кеңейіп, ел тағды-

рымен байланыстырылады. Ақтабан 

шұбырынды, Алқак л сұлама кезіндегі 

шығармалар мұңға, зарға толы шертпе 

тәсілін енгізді. ХІХ ғасырда ұлт-азаттық 

қозғалысы еліміздің шығысынан ба-

тысына ауды. Есет К тібарұлы, Адай, 

Б кей, Кенесары к терілістері музы-

ахуалды жұртшылыққа талдап, түсіндіріп 

б е р е   а л а т ы н   б і р і н ш і   б а с ш ы л а р д ы , 

яғни министрлерді, әкімдерді студияға 

шақыруды жоспарлап отырмыз.



– «Хабар 24» арнасында  зіңіздің «Бес 

реформа» атты бағдарламаны жұртшылыққа 

жақсы таныс. Бұл жоба мемлекет тапсыры-

сымен дайындала ма?

– Иә, бұл  зімнің авторлық бағдар-

ламам. Бес реформа жарияланып, оны 

жүзеге асырудың «100 нақты қадамы» 

бекітілгеннен кейін осы мәселені халыққа 

қарапайым тілмен түсіндіру туралы ой 

келді. 2016 жылдың 1 қаңтарынан бас-

тап практикалық кезең басталды.  р 

қадамның керектігін айтып, олардың іске 

асуын к рерменге жеткізіп, нәтижесінде 

бәрі халықтың игілігі үшін жасалып 

жатқанына иландыра алсам, еңбегімнің 

жанғаны дер едім.  

– Балалық шағыңыздағы арманыңыз 

қандай еді? 

– Бала күнгі арманым біреудің мүд-

десін қорғайтын адвокат болу еді. «Жур-

налист болам» деген нақты шешімді он 

бірінші сыныпта қабылдадым. Оған себеп, 

мектептің соңғы жылында облыстық 

газетке тырнақалды  леңдерім жария-

ланды. Сонда талантты жастардың басын 

қосқан «Таза бұлақ» қоғамдық қорының 

жетекшісі Ғайнижамал Бердалинова 

есімді апай 250 шақырым жердегі ауылда 

жатқан маған «іздеу салып», аудан арқылы 

тауып, мүшәйрадан орын алғанымды ай-

тып, Қостанайға шақыртты. 



– Қазір  лең жазасыз ба?

– 2000 жылдың 7 сәуір күнін ешқашан 

ұмытпаймын. Облыстық газетке үш  леңім 

қатар шықты. Студент шақта к п жастар 

секілді  лең  рдік. Кейін дамыта алмай 

қалдым. Қазақстанның Халық ақыны 

сия Беркенованың  нер мектебінде тәлім 

алдым, ұстазымның үмітін ақтамағаныма 

қазір іштей қынжылам. Ол кісі  нердегі 

ғана емес,  мірдегі ақылшым. Жастайым-

нан айтыстарын к ріп, тыңдап  стім.  сия 

апа «Біреуге жақсылық жасай алмауың 

мүмкін, ал біреуге жамандық жасамау 

қолыңнан келеді» дейтін. Осы ұстанымнан 

айнымаймын.

– Басқа телеарнадан ұсыныс түссе...

– «Хабарда» қаламын...



– Рақмет. Сәттілік тілейміз!

Сұхбаттасқан 

Мақпал БАҚЫТБЕК

ка шығармашылығына да арқау бол-

ды. Тәуелсіздікті аңсаған дүниелер 

Құрманғазы шығармашылығында ең 

биік шоқтығына жетті. Бүгінгі компози-

торлар шығармашылығы осы бағытты 

жалғастырып жүр» дей келе, кеш барысын-

да орындалатын шығармалардың тарихы-

на да тоқталды.  «Владимир Стригоцкий-

Пак шығармасына екі тақырып алған: 

Динаның күйі «1916 жыл» және Кенесары 

маршы. Менің «Бекболат» атты поэмам 

– Жетісуда болған к теріліс жайында.  

Ал Бейбіт Дәлденбайдың «Желтоқсан 

толқуы» атты шығармасы 1986 жылғы 

Желтоқсан оқиғасына арналған. Қай 

шығарманы алсаңыз да тұнып тұрған та-

рих жатыр» деді Б.Балғабекқызы.  

К е ш   б а р ы с ы н д а   Б . Қ ы д ы р б е к , 

А.Аман жол,  Б.Дәлденбай,  Е. міров, 

Х . С е т е к о в ,   В . С т р и г о ц к и й - П а к 

шығармалары орындалды. Мемлекеттік 

симфониялық оркестр (дирижерлары 

Ерболат Ахмедияров, Мәдияр Тілепов), 

Б.Байқадамов атындағы хор капелласы 

(к ркемдік жетекшісі ҚР еңбек сіңірген 

қайраткері Бейімбет Демеуов), солистер: 

халықаралық байқаулардың лауреаттары 

Жадыра Аманова, Асхат Мәдиев, Боран-

бай Қалибаев қатысып, к рермендердің 

ыстық ықыласына б ленді. 

Бағдагүл БАЛАУБАЕВА

CҰХБАТ


Дархан ӘБДУАХИТ, 

«Бетпе-бет» бағдарламасының жүргізушісі:

Мақсатымыз –

сапалы 

дүниелер ұсыну

орыннан ондай жайттарды күтпейді...» 

дейді Айжан. Иә, қазіргі таңда әрбір 

отбасының бір мүшесі балабақшаға 

барады. Сонда ақылы балабақшаға үміт 

артып алаңсыз жұ мысқа кірісіп жүрген 

кезімізде ертеңгі күні олардың жүрегін 

шайлықтырып, мейірімдерін   шіріп 

алсақ ше? 

Немерелерін құшағында  сіріп, 

сиеті мен ертегісіне еркелетіп, арқасына 

таңып, аяғын жерге тигізбейтін, бетін 

желге  пкізбейтін  негелі қариялардың 

да азайып бара жатқаны да ойландырады. 

 Балабақша әже мен анадай аялай 

алмаса да, ең ыстық, мейірімді жердің 

бірі болса екен. Мейірімге б ленген 

бүлдіршін,  мектепте де мерейлі болады. 

Адам болу жолында жақсы бағыттарға 

қарай бейімделеді. «Адамға ең бірінші 

б і л і м   е м е с ,   т ә р б и е   б е р і л у і   к е р е к , 

тәрбиесіз берілген білім адамзаттың қас 

жауы, тәрбиесіз берілген білім адамзатқа 

апат әкеледі» деген ғұлама ғалым  бу 

Насыр әл-Фараби де тәрбие тал бесіктен 

б а с т а л а т ы н ы н   б а й қ а т қ а н д а й .   К е з 

келген ата-ана ба  ласының болашағы 

үшін алаңдайтын болса, балабақша 



баспалдағынан бастаса екен...

Динара М ЛІКОВА

ң 

л 

н

сі:


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет