1.Қазақстан аумағындағы тас ғасырына қатысты археологиялық ескерткіштердің ашылуы
) Қазақстандағы Жаңа Экономикалық Саясат (ЖЭС)
жүктеу/скачать 244,5 Kb.
|
| 80) Қазақстандағы Жаңа Экономикалық Саясат (ЖЭС)
1921 жылы 8-16 наурызда РК(б)П Х сьезі өтті. Онда жаңа экономикалық саясатқа көшу туралы шешім қабылданды. ● ЖЭС-тің негізгі мақсаты қираған шаруашылықты қалпына келтіру, большевиктер халыққа уәде еткен социализмді құру үшін материалдық-техникалық және әлеуметтік-мәдени негіз жасау болды. ● ЖЭС-тің мәні нарықтық және әлеуметтік-мәдени негіз жасау болды. ● ЖЭС-тің негізгі мазмұны: - «әскери коммунизм» саясаты кезеңінде нұқсан келтірілген тауар-ақша қатынастарын қалпына келтіру; - экономикаға нарықтың белгілерін енгізу; - қалпына келтіру үшін өнеркәсіптік кәсіпорындарды, қызмет көрсету саласының кәсіпорындарын жеке адамдарыға сату; - жалға алу мен жалдамалы еңбекке рұқсат ету; - деревня мен ауылда азық-түлік салғыртын азық-түлік салығымен алмастыру. ● ЖЭС-тың артықшылықтары: - несие тұтыну кооперациясы құрылды - еңбек міндеткерлігі жойылды - сауда еркіндігіне жол ашыды - жалдамалы еңбекті қолданды - жерлер жалға берілді - ұсақ кәсіпорындар жалға берілді - кәсіпорындар шаруашылық есепке көшті ● ЖЭС өнеркәсіп, сауда, ауылшаруашылығына біршама өзгерістер әкелген болатын. Өнеркәсіптегі өзгерістер: - кәсіпорындар сала бойынша ірі трестерге біріктірілді - ұсақ кәсіпорындар жекменшікке берілді - өнеркәсіп, теміржол, көлік тасымалы шаруашылық есепке көшті ● Өнеркәсіптегі кемшіліктер: -Қазақстан шикізаттық бағытта ғана дамыды - Трестердің пайдасы орталыққа кетті. Тауар айналымындағы өзгерістерге келсек 1921 жылы айырбас туралы декретте жеке саудаға рұқсат беріліп жәрмеңке саудасы күшейді. ● Басты жәрмеңкелер- - Семей губерниясында – Қоянды -Баянауыл жәрмеңкесі Ақмола губерниясында – Атбасар жәрмеңкесі -Ақтөбе уезінде – Ойыл Темір жәрмеңкесі ашылды. ● Ауылшаруашылығындағы өзгерістер: -«Әскери коммунизм» саясаты кезінде азық-түлікке енгізілген салғырт жойылып, оның орнына салық енгізілді - 1924 жылы 1 қаңтардан бастап салық тек ақшалай төленетін болды - Мал өсіретін қожалықтар салықтан босатылды. Нәтижесінде егіс көлемі ұлғайып, мал саны өсті. ● ЖЭС-тің жетістіктері: -Елдің дағдарыстан, ашаршылықтан шығуы -нарықтық қатынастарға көшудің басталуы - салықтың жалпыға бірдей ақшалай түрінің енгізілуі -астық түсімінің артуы -өнеркәсіп орындарының көбеюі. ● ЖЭС тоқтатылу себептері: 1.Кеңестік идеологияға қайшы келуі 2. шетел капиталының арта түсуі 3. ұсақ тауар өндірушілерге қарсы күрестің күшеюі жүктеу/скачать 244,5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|