1.«Қазақстан тарихы» курсының пәні, мақсаты мен міндеттері

-1923 жылдары аралығындағы қазақ жеріндегі халық саны

жүктеу/скачать 0,7 Mb. бет 110/153 Дата 30.01.2023 өлшемі 0,7 Mb. #63681

Бұл бет үшін навигация:

• 1921 жылғы 1 желтоқсандағы

1917-1923 жылдары аралығындағы қазақ жеріндегі халық саны: 1917 жыл — 6 218 300 адам; 1920 жыл — 4 679 795 адам; 1923 жыл — 3 786 910 адам. Осы кезеңде Қазақстанда ғана емес, Астрахан, Царицын, Саратов, Самара, Симбирск, Уфа сияқты Ресейдің бірқатар жері де ашаршылық құрсауына түскен болатын. 1921 жылдың күзіне қарай бүкіл ел бойынша 20 млн астам адам аштыққа ұшырады. Ата-анасы көз жұмып, қараусыз қалған балалардың күн сайын 50-60-ын жергілікті өкімет органдары балалар үйіне бөлді. 1921 жылғы 1 желтоқсандағы деректер бойынша қараусыз қалған аш-жаланаш бала саны Қазақ АКСР-і бойынша 128 000 болса, осы жылдың соңында бұл көрсеткіш 158 000-ға, ал 1923 жылғы 1 наурызға қарай 408 022-ге жетті. Сол жылдары сүзек, тырысқақ, оба, дінгене секілді жұқпалы аурулар тарай бастады. Бұл дертке шалдыққандар республиканың емдеу мекемелерінің мүмкіндіктерінен едәуір асып кетті. Ашаршылық, эпидемия, ауруханада орынның жетіспеуі өлім санын одан әрі көбейтті. Мысалы, Қостанай губерниясында аштар мен аурулардың 75%-ке жуығы көз жұмды. Республиканың Денсаулық сақтау халық комиссариатының деректері бойынша Орынбор, Орал, Ақмола және Ақтөбе губернияларында 1921 жылдың 1 қарашасы мен 1922 жылдың 1 шілдесі арасында 37 657 адам ашаршылық құрбаны болды. Сол жылдары сүзек, тырысқақ, оба, дінгене секілді жұқпалы аурулар тарай бастады. Бұл дертке шалдыққандар республиканың емдеу мекемелерінің мүмкіндіктерінен едәуір асып кетті. Ашаршылық, эпидемия, ауруханада орынның жетіспеуі өлім санын одан әрі көбейтті. Мысалы, Қостанай губерниясында аштар мен аурулардың 75%-ке жуығы көз жұмды. Республиканың Денсаулық сақтау халық комиссариатының деректері бойынша Орынбор, Орал, Ақмола және Ақтөбе губернияларында 1921 жылдың 1 қарашасы мен 1922 жылдың 1 шілдесі арасында 37 657 адам ашаршылық құрбаны болды. Қазақ республикасында 1922 жылдың наурыз және сәуір айларындағы дерек бойынша, Семей губерниясының тұрғындарын қоспағанда, алты губерния тұрғындарының 68,2%-ы ашықты. Астық пен мал шаруашылығы Малдың 80%-і кырылды. Ауылшаруашылық өнімінің 80%-ін Кеңес билігі орталыққа тасып, халық азық-түліксіз қалды. 1918 жылдың 13 мамырынан бастап азық-түлік диктатурасына сай «Азық-түлікті тәркілеу» науқаны басталды. Қостанай губерния комитеті мен бақылау комиссиясының мәліметі бойынша, сол өлкеде ғана 1920 жылмен салыстырғанда 1922 жылы жылқы 63%-ке, ірі 50%-ке, ұсақ мал 65%-ке азайды. Егіс алқабы 62%-ке қысқарды. жүктеу/скачать 0,7 Mb. Достарыңызбен бөлісу: