2. 2-ресурс. Мәтіннің форматтары туралы «Оқу сауаттылығы»



Дата01.02.2023
өлшемі18,03 Kb.
#64461

2.2-ресурс. Мәтіннің форматтары туралы

«Оқу сауаттылығы» деп оқушылардың жазбаша мәтіндерді түсіну және оларға рефлексия жасау, өз мақсаттарына жету үшін олардың мазмұнын пайдалану, қоғам өміріне белсенді қатысу үшін білім мен мүмкіндіктерді дамыту қабілеті деп түсініледі.


Сонымен қатар оқу сауаттылығын бағалаудың негізгі параметрлері мәтін, жағдай және сұрақ болып табылады, өйткені оларды бірге қолданғанда ғана оқығанды ​​қайталау емес, ақпаратты іздеу және түсіндіру дағдыларын дамыта алады. Осы тұрғыдан алғанда, мәтінді толық түсіну қажетті ақпаратты тауып, оны жалпы контекстен шығарып алу, мәтін туралы жалпы түсінікті тұжырымдау және мәтіндік хабарламаның мазмұны мен формасы туралы өз көзқарасын жеткізе білуге ​​байланысты.
Тест сұрақтарының нәтижелерін сапалы түсіндіру үшін PISA-2012 халықаралық шкаласы мектеп оқушыларының оқу сауаттылығын бағалауда қолданылатын жеті деңгейге бөлінді. Әр деңгей үш категориядан тұратын оқу дағдыларының барлық спектрін қамтиды — ақпаратты табу және бөліп алу, интеграция және түсіндіру, рефлексия және бағалау. Осы оқу тапсырмалары барлық оқулықтарда бар.
Оқу сауаттылығын өлшеу кезінде мәтіндердің барлық түрлері қолданылады:
- «тұтас мәтіндер», әдетте бұл көркем мәтіндер;
- «тұтас емес мәтіндер» - ақпараттық бірліктерден (кестелер, графиктер, диаграммалар)тұрады;
- «аралас мәтіндер» - ауызша және вербальды емес элементтерден тұрады;
- «құрмалас мәтіндер», олар мазмұны бойынша ғана емес, форматы бойынша да әртүрлі бірнеше мәтіндерді біріктіреді.
Әрине, барлық оқулықтарда, оқытылатын пәнге қарамастан, оқу мәтіндерінің барлық түрлері бар.
Оқу сауаттылығы.
1. Оқуды үйрену: оқу мақсатына байланысты оқу стратегиясы мен тактикасын таңдау мүмкіндігі (икемді оқу).
2. Сөйлеу тетіктерін дамыту: балама алмастырулар жасай білу, Мәтінді қысқарту, мәтіннің мазмұнын болжау.
3. Ауызша және жазбаша сөйлеуді дамыту:
- орфоэпиялық дағдыларды дамыту;
- сөздік қорын байыту бойынша жұмыс;
- оқушылардың сөйлеуінің грамматикалық құрылысын дамыту және жетілдіру;
-ауызша сөйлеу, оқу-ғылыми, көркем сөйлеуді дамыту;
-жазбаша сөйлеу, оқу-ғылыми, көркем сөйлеуді дамыту.

5-ші және 6-шы сыныптарда балаларға математика сабақтарында икемді оқуды үйрету маңызды. Қиындық дәрежесі бойынша жаттығуларға арналған тапсырмалар әртүрлі болуы мүмкін:



  • тапсырма мәтініндегі басты мәселені және қосымша мәселені анықтау;

  • мәтін бойынша деректерді салыстыру, олардың сипаттамаларын салыстыру;

  • тапсырманың (мәтіннің) деректері бойынша сұрақтарды тұжырымдай білу;

  • жартылай деректерді пайдалана отырып, сызба (сурет) бойынша есептер құрастыру;

  • мәтіннен жаңа ақпаратты бөліп, мәтінге қатысты оның негізгі идеясын қалыптастыру;

  • ғылыми сөйлеуді қалыптастыру механизмін дамыту, өз ойларын сауатты жеткізе білу;

  • дайын ақпаратпен жұмыс істеу дағдыларын қалыптастыру, бір ақпарат көзімен алгоритм (схема) бойынша жұмыс істеу.


Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет