2 дәріс. Тақырыбы
жүктеу/скачать 20,77 Kb.
|
1 2
| Гипокинезия - қозғалыстың бұзылуы, дененің немесе мүшелердің белгілі бір бөлігінің қозғалтқышының төмендеуіне сәйкес. Гипокинезбен ауыратын адамның бұлшық еттерінің белгілі бір қозғалысын орындауға қабілетсіздігі болады. Брадикинезия екі элементті біріктіреді: гипокинезия мен акинезия. Акинезия (грек. akinesia — қаз. қимыл-қозғалыс)— адамның өздігінен аяқ-қолын қимыл-қозғалысқа келтіре алмай қиналуы. Ондай адамның қол-аяғы мен өзге мүшелерін жансыздандыратын аурудың түрі. Мұндай кеселге адам долданып ашу-ызаға булыққан кезінде ұшырауы мүмкін. Аурудың бұл түрі кейбір жағдайда адамды әлсіздендіріп, қимыл-қозғалыс әрекеттерін баяулатады. Бұл жайт гипокинез деп те аталады. Кардиологияда акинезия миокардтың (жүрек бұлшықетінің) қозғалысының жоқтығын дәлірек көрсетеді. Жүрек акинезиясы көбінесе миокард инфарктінің салдары немесе жалғасы болып табылады. Миокард инфаркті әдетте инфаркт деп аталады, бұл жүрек бұлшықетінің бір бөлігінің бұзылуы.
Қарыншалық гипокинезия - жүрек қарыншаларының қозғалыс ауқымының төмендеуі. Сондықтан бұл жүрек жеткіліксіздігімен байланысты.Созылмалы жүрек жетіспеушілігі - бұл жүрек қарыншаларының тиімділігінің төмендеуі (жүрек бұлшықетімен қоршалған камералар, қан соруға жауапты миокард). Демек, бұл жүрек қарыншаларының гипокинезиясы. Қарыншалар (сол және оң) денеде оттегімен қаны мен өкпеде веналық қанның айналымына жауап береді. Нақтырақ айтқанда, жүрек жеткіліксіздігі жүректің барлық ағзаларды оттегімен қанықтыру үшін жеткілікті мөлшерде қан соруға қабілетсіздігімен көрінеді. Тәжірибелік зерттеулер бойынша, гипокинезияда байқалатын өзгерістер бірқатар үдерістерден тұрады: қуатты зат алмасудың бұзылуы; ұлпалық тыныс алудың өзгеруі; мүшелер мен жүйелерде, әсіресе бұлшық еттердегі құрылыстық өзгерулер(атрофия); жүрек, қан тамыры жүйелеріне жүктеменің азаюы (оның үнемділігінің азаюы); тұз-су алмасуының өзгеруі (Ca, K, Na бөлінуінің артуы және ағзаға қажетті су мөлшерінің азаюы); тірек - қимыл аппаратына түсетін жүктеменің азаюы; вегетативті жүйке жүйесінің өзгерістері; ағзаның сыртқы ортаның қолайсыз факторына қарсы тұру дәрежесінің азаюы. Патологияның ең көп тараған себептері - базальды ганглийлердің дисфункциясы және қозғалтқыш қыртысындағы қозу процестерінің төмендеуі. Гипокинезия мотор белсенділігінің жетіспеушілігінен де туындауы мүмкін - мысалы, жарақаттар, ауыр аурулар салдарынан ұзақ иммобилизациямен. Қозғалыс белсенділігінің төмендеуі кейбір психикалық бұзылуларда да байқалады. Гипокинезияның себептері: -дегенеративті бұзылулар; -белгілі бір дәрі-дәрмектерді қабылдау; -қан тамырларының бұзылуы; -жарақат; -интоксикация; -ОЖЖ инфекциялары; -метаболикалық бұзылулар; -жүйке-бұлшықет бұзылыстары. Функционалдық жүйе – өзінің үйлесімді қызметінің нәтижесінде белгілі бір мақсатты әрекеттің туындауын қамтамасыз ететін, өздігінен реттеліп отыратын органдардың жылжымалы бірлестігі. Ағзаның функционалдық жүйелері – мүшелер тобы оларда болып жатқан тіршілік әрекетінің үйлестірілген процестерін қамтамасыз ету. Оларға жүйке, қан айналымы, тыныс алу, тірек-қимыл, ас қорыту, зәр шығару, эндокриндік жүйе (ішкі секреция бездері), сезім мүшелері, иммундық жүйелер жатады. Орталық жүйке жүйесінде гипокинезия мен гиподинамия көптеген орталықаралық байланыстардың жоғалуын тудырады, ең алдымен нейрон аралық синапстарда қозудың өткізгіштігінің бұзылуына байланысты, яғни асинапсия пайда болады. Бұл кезде психикалық және эмоционалдық күй өзгереді, сенсорлық жүйелердің жұмысы нашарлайды. Мидың қозғалыстарды басқару жүйелерінің зақымдануы қозғалыс әрекеттерін үйлестірудің нашарлауына әкеледі. Қозғалыс аппаратында бұлшықет талшықтарының атрофиясын көрсететін кейбір дегенеративті құбылыстар байқалады - бұлшықеттердің салмағы мен көлемінің төмендеуі, олардың жиырылу қасиеттері. Бұлшықеттердің қанмен қамтамасыз етілуі, энергия алмасуы нашарлайды. Әлсіреген қаңқа бұлшықеттері веноздық қайтаруды жеткілікті түрде көтере алмайды. Олардың жиырылуының жеткіліксіздігі немесе толық болмауы төменгі аяқтардан жүрекке қан ағынын жеңілдететін «бұлшықет насосының» жұмысын іс жүзінде жояды, жүректің қан айдауын одан сайын қиындатады. Қанның айналым уақыты артады. Айналымдағы қан мөлшері азаяды.Эндокриндік жүйеде ішкі секреция бездерінің функциялары төмендейді, олардың гормондарының өндірісі төмендейді. Жеткіліксіз физикалық белсенділікпен тыныс алу - өкпенің өмірлік сыйымдылығының, тыныс алудың тереңдігінің, тыныс алудың минуттық көлемінің және өкпенің максималды вентиляциясының төмендеуімен сипатталады жүктеу/скачать 20,77 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|
1 2