Жазықтыққа перпендикуляр түзулердің қасиеттерін айт.
Ой қозғау
α
m
n
А
В
С
В
a
b
c
d
m ║ n
a
b
а┴ в
а ∩ в
d мен с айқас
c
a
α
α
а┴ α
30 м
15 м
? м
Өзекті мәселе
Екі тұрғын үйдің арасына электр желісін жүргізбек болды. Егер тұрғын үйлердің биіктіктері 30 м және 15 м, ал қосу нүктелерінің жазықтықтағы проекциясының арақашықтығы 20 м тең болса, қанша метр кабель қажет? (Қосымша шығындар үшін 2 м артық алу керек.)
7 м
8 м
Өзекті мәселе
Осы суреттер сіздерге қандай ұғымдарды, фигураларды
еске түсіреді?
Б.з.д. І ғасырда өмір сүрген грек геометрі Фалес пирамиданың биіктігін тауып беріп, өзгелерді таң қалдырған
Ол: «Мына таяқшаның көлеңкесі биіктігіне тең болғанда, пирамиданың биіктігі де көлеңкесіне тең болады»-деп шешкен
Сабақтың тақырыбы:
Перпендикуляр және көлбеу
Сабақтың мақсаты:
Нүктеден жазықтыққа түсірілген
перпендикуляр, көлбеу, проекция,
қашықтық ұғымдарын білу
және практикада қолдана алу.
A.
B
C
а
Жазықтықтағы перпендикуляр және көлбеу
Оқулықтағы “Перпендикуляр және көлбеу”
тақырыбын ДЖИКСО әдісімен меңгеру.
5-7 мин
Негізгі ұғымдарға тоқталу
A.
B
C
α
Кеңістіктегі перпендикуляр және көлбеу
Ой таным
A.
B
C
а
Жазықтықта Кеңістікте
C
B
көлбеу
проекция
α
перпендикуляр
табаны
табаны
А
Салыстыр!
C
B
көлбеу
проекция
α
перпендикуляр
табаны
табаны
А
Перпендикуляр, көлбеу және көлбеудің проекциясын салыстыр. Қорытынды жаса.
А нүктесінен α жазықтығына дейінгі қашықтық деп қай кесіндінің ұзындығын айтамыз? Неге?
Көлбеу, перпендикуляр және көлбеудің проекциясын байланыстыратын кімнің теоремасы бар?
Зертте!
Нүкте мен жазық фигураның жазықтыққа ортогональ проекциясы
Дененің ортогональ проекциясы
Бізді қоршаған ортадағы перпендикуляр мен көлбеулер
Перпендикуляр - құрылыстың тірегі
30 м
15 м
? м
Мәселенің шешімі ...
Екі тұрғын үйдің арасына электр желісін жүргізбек болды. Егер тұрғын үйлердің биіктіктері 30 м және 15 м, ал қосу нүктелерінің жазықтықтағы проекциясының арақашықтығы 20 м тең болса, қанша метр кабель қажет? (Қосымша шығындар үшін 2 м артық алу керек.)
Ой қуаты
7 м
8 м
Өзекті мәселе
№1.
А нүктесінен α жазықтығына АА1 перпендикуляр және АВ көлбеу жүргізілген. ВА1 – көлбеудің проекциясы.
АВ = 5 см, АА1 = 4 см болса, ВА1 –ді;
ВА1 = 6 дм, АА1 = 8 дм болса, АВ -ны;
А1
B
α
А
А1
B
α
А
5 см
4 см
6 дм
8 дм
? см
? дм
1)
2)
№5.
α жазықтығынан 0,8 м қашықтықта жатқан А нүктесінен ұзындығы 1 м-ге тең көлбеу жүргізілген. Көлбеудің табандарының геометриялық орны қандай фигура болады?
Жазықтықтағы кез -келген түзумен тік бұрыш жасай қиылысқан түзу
Көлбеу
Виет теоремасы
Жазықтыққа жүргізілген перпендикуляр емес түзу
Перпендикуляр түзу
Перпендикулярдың және көлбеудің жазықтықтағы табандарын қосатын кесінді.
Пифагор теоремасы
Төбелері
Көлбеудің проекциясы
Перпендикуляр мен көлбеудің жазықтықтағы ұштары қалай аталады?
Қолданылған әдебиеттер: Геометрия: Жалпы білім беретін мектептің жаратылыстану-математика бағытындағы 11-сыныбына арналған оқулық / В. Гусев, Ж. Қайдасов, Ә. Қағазбаева. – Алматы: «Мектеп», 2007. Геометрия: Әдістемелік нұсқау. /В. Гусев, Ж. Қайдасов, Ә. Қағазбаева, М. Ахматуллина – Алматы: «Мектеп», 2007.-64 бет. Слайдтар, ресурстар, үлестірмелі материалдар, бағалау парақтары. Геометриядан 10-сыныпқа арналған электронды оқулық