Қисық сызықты бірқалыпты айнымалы қозғалыс

4. Қисық сызықты бірқалыпты айнымалы қозғалыс. 
Нүктенің жанама 
үдеуі қозғалыс кезінде үнемі тұрақты, яғни 
0


n
a
a




dt
dv
a
a



,
0

a
,
const
v

vt
s
s


0
,
const
a

,
0
at
v
v


2
0
0
2
1
at
t
v
s
s



const
v

,
const
v

0


a

2
v
a

t
v
s
s
0
0



, (2.50) 
Болса, онда қисық сызықты қозғалыс 
бірқалыпты айнымалы қозғалыс 
деп 
аталады.Мына теңдікті түрлендіре отырып оны мына түрде жазайық
. (2.55) 
Осы теңдеуді интегралдау арқылы қозғалыс жылдамдығының өзгеру заңын 
табамыз: 
, (2.56) 
мұндағы 
нүктенің 
болған кездегі бастапқы жылдамдығы. Қисық 
сызықты бірқалыпты айнымалы қозғалыс заңын 
. (2.57) 
теңдеуін интегралдау арқылы мына түрде аламыз: 
, (2.58) 
мұндағы 
бастапқы қашықтық. 
4. Қисық сызықты қозғалыстың жалпы жағдайы. 
Үдеу векторы 
жылдамдық векторының өзгеру тездігін анықтайды. Ол жалпы жағдайда жанама 
және нормаль құраушыларға жіктеледі. Жанама үдеу жылдамдық векторының сан 
мәнінің өзгеруін, ал нормаль үдеу жылдамдық бағытының өзгеруін сипаттайды. 
Жалпы жағдайда, жылдамдықтың өзгеруі толығынан қарастырылатындықтан 
, 
, болып келеді. 
Жалпы жағдайдағы қисық сызықты қозғалыс үдемелі және кемімелі деген екі 
түрге бөлінеді. Үдемелі қозғалыс кезінде 
және 
шамаларының таңбалары 
бірдей, ал кемімелі қозғалыс кезінде бұлардың таңбалары қарама-қарсы болып 
келеді. Басқаша айтқанда, үдемелі қозғалыс кезінде жанама үдеу векторы 
жылдамдық векторымен бірдей бір жаққа қарай бағытталады, ал кемімелі қозғалыс 
кезінде ол жылдамдық векторына қарама-қарсы бағытта болады. 
оң шама 
болғандықтан нормаль үдеу бас нормальмен бірдей бағытталады. Нормаль үдеу 
траекторияның қисықтық центріне қарай бағытталуына байланысты, ол кейде 
центрге ұмтылғыш үдеу деп те аталынады. Осыдан бұрын айтылған үдеу 
векторының үнемі траекторияның ойыс жағына қарай бағытталатындығын, 
нормаль үдеу туралы берілген осы түсінік, оны айқындай түседі. 
const
a


dt
a
dv


0
v
t
a
v



0
v
0
0

t
dt
v
t
a
ds
)
(
0



0
0
2
2
1
s
t
v
t
a
s





0
s
0


a
0

n
a

a

v

2
v
a
n
