5 КОМПЬЮТЕРДІҢ ФУНКЦИОНАЛДЫ ТҮЙІНДЕРІ: ДЕШИФРАТОРЛАР ЖӘНЕ ШИФРАТОРЛАР, МУЛЬТИПЛЕКСОРЛАР ЖӘНЕ ТАРАТУШЫЛАР
5.1 Дешифраторлар және шифраторлар
Дешифратор– позициондық n – разрядты жүйедегі екілік сандарды анықтауға арналған комбинациялық құрылғы. Дешифраторлар компьютерлерде сақтау құрылғыларының ұяшықтарының адресін расшифровкалауда, сандар мен әріптердің дисплейде, индикаторда және т.б құрылғыларда шығуын анықтайды.
Дешифраторлар сызықты және пирамидалы болып бөлінеді. Пирамидалы дешифратордың құнылығы –бір мезетте бір триггерге қосылған логикалық элементтердің санын азайту. Кемшілігі ретінде сызықты дешифраторданға қарағанда көп мөлшерде логикалық элементтерді қолдануы.
Шифратор – унардық кодты екілік кодқа ауыстыратын комбинациялық құрылғы.
5.2 Мультиплексорлар және таратушылар
Мультиплексор – екілік кодта берілген жалғыз және бәріне ортақ шинаны, басқару сигналына байланысты, бір кірісті қосатын құрылғы. Дәрежесі n басқару сигналы, мультиплексор ақпаратты қабылдауды іске асыратын, 2n ақпараттық кірістер санын анықтайды.
Таратушы – екілік жүйеде берілген басқару сигналына байланысты, yi шығыстарының біріне, қабылданатын жалғыз х кірісіне ақпараттық сигнал жіберетін құрылғы. Дәрежесі n басқару сигналы, ақпараттық кірісті байланыстыратын, 2n ақпараттық кірістер санын анықтайды.
5.3 Өзін-өзі тексеруге берілген бақылау сұрақтары
1Дешифратор қайда қолданатындығын және оның анықтамасын беріңіз.
2 Шифратор қайда қолданатындығын және оның анықтамасын беріңіз.
3 Мультиплексор қайда қолданатындығын және оның анықтамасын беріңіз.
4 Таратушы қайда қолданатындығын және оның анықтамасын беріңіз.
Достарыңызбен бөлісу: |