91.Өңеш: топографиясы, құрылысы, тарылулары. (100%) Өңеш esophagus бұлшықетті түтік,жұтқыншақты асқазанмен қосып тұрады.
Топографиясы: (Топографияны айтқан кезде оның 3 құрылымын міндетті түрде айту
керек: голотопия, синтопия, скелетопия)
І. Голотопия: мойын, кеуде және іш қуыс аймағында орналасқан
ІІ. Скелетопия: VI мойыннан XII кеуде омыртқасына дейінгі аралықта
ІІІ. Синтопия: Орналасуына қарай 3 бөлікке бөледі:
1. Мойын бөлігі (pars cervicalis), алдыңғы бөлігі кеңірдекпен шектелген.
2. Кеуделік бөлігі (pars thoracica). Солардың ішіндегі өте күрделісі. Өңештің 3/1 бөлігінің
артқы беті кеңірдектің сол жағының артқы бетімен шектеседі. Ортаңғы бөлігі алдыңғы
беті IV кеуде омыртқаның тұсында кеңірдектің айрығымен, bifurcation tracheae және сол
басты бронхпен шектеседі.
3. Құрсақтық бөлігі (pars abdominalis). Алдыңғы және бүйір беттері ішастарымен
жабылған.алдыңғы және оң беті бауырдың сол бөлігімен, сол беті көк бауырмен
шектеседі.
Құрылысы: Өңештің қабықтары:
a) Шырышты қабығы (tunica mucosa) жұтқыншақтың шырышты қабығының тікелей
жалғасы.Шырышты қабығы да қалыңдау болып келеді.Сілекейасты негіз бар. Осыған
байланысты ұзына бойлы қатпарлар пайда болады. Өңеш сілекей қабатында бездер бар,
олардың кейбіреулері шырыш бөліп шығарады. Қалғандары асқазанның кардиальді
бездеріне ұқсайды.
b) Бұлшықетті қабығы (tunica muscularis) Көлденең жолақты ерікті еттік қабаттан
тұрады,ортаңғы бөлігі аралас болып келеді,төменгі бөлігі бірыңғай салалы бұлшықеттік
қабаттан тұрады.
c) Сыртқы дәнекер тінді адвентация (stratum longitudinale) және дөңгелек болып келеді.
Өңеш тарылу жерлері: Оның өзі анатомиялық және физиологиялық болып бөлінеді:
Анатомиялық тарылулар:
1. Жұтқыншақтың pharynx өңешке өткен жері VI мойын омыртқа тұсында болып келеді.
2. Бифуркациялық V кеуде омыртқа тұсында таралған.
3. Диафрагмальді X-XI кеуде омыртқа тұсында таралған.
