2. Омыртқа жотасының жалпы құрылысы, бөліктері, иілімдері


Жәнеде оның 3 жиегі болады



Pdf көрінісі
бет29/199
Дата10.12.2023
өлшемі1,83 Mb.
#136372
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   199
Байланысты:
2. Омырт а жотасыны жалпы рылысы, б ліктері, иілімдері

Жәнеде оның 3 жиегі болады:
1.Жоғарғы жиегі (margo superior partis petrosae) 
2.Артқы жиегі (margo posterior partis petrosae) 
3.Алдыңғы жиегі (margo anterior partis petrosae) 
1. Тастық бөліктің жоғарғы жиегі ( margo superior partis petrosae) тастық қойнаудың 
жүлгесі(sulcus sinus petrosus superior) орналасқан.Және ол мишық шатырының(tentorium 
cerebelli )бекитін орны болып қызмет атқарады. 


2. Тастақ бөліктің артыңғы жиегі (margo posterior partis petrosae), тасты бөлігінің 
қойнауының жүлгесі (sulcus sinus petrosus inferior) орналасқан. Және ұлу өзекшесінің 
сыртқы сңылауы, apertura externa canaliculi cochleae) орналасқан 
3. Тастақ бөліктің алдыңғы жиегі ( margo anterior partis petrosae), қабыршақтық бөліктің 
аралығындағы тасты-дабыл саңылаудың, бұлшықетті түтік өзекшесі (canalis musculo 
tubarius) орналасқан.
• 3. Самай сүйегінің дабыл бөлігі ( pars tympanica) - самай сүйегінің аз бөлігі. Сыртқы 
пішіні қисық тақтайша сияқты, ал дабыл бөліктің төменгі бетінде қабықшалы бөлік 
арасында дабыл қабықшалы саңылауы, fissura timpanosquamosa бар. Дабыл қабыршақтық 
саңылауға пирамиданың алдыңғы бөлігіндегі өсінді енеді, параллельді саңылауларға 
бөлінеді: 
1.Тасты қабыршақтық (fissure petrotympanica)
2.Тасты-дабылдық саңылауға (fissure petrotympanica) бөледі. 
Өзектері 
l. Ішкі уйқы артериясының езекшесі, canalis caroticus, самай сүйектің төменгі бетіндегі 
сыртқы ұйқы тесігінен, foramen coroticum externum басталады. Жоғары көтеріліп 90 
градусқа иіліп, әрі қарай алға және медиалды бағытталады да пирамида ұшында ішкі ұйқы 
тесігі foramen coroticum internum ашылады. 
2. Ұйқы -дабыл өзекшесі, canaliculi caroticotympanici, кішкентай болып келіп, сыртқы 
тесіктің маңында ұйқы өзегінен басталып дабыл қуысына енеді. Бұл өзекше арқылы, 
дабыл қуысын нервтендіруші симпатикалық ұйқы дабыл нерві, п. caroticotympanicus, 
өтеді.
3. Бет ми нервінің өзекшесі, canalis facialis, ішкі есту өтісінің meatus acusticus internus 
түбінен басталып, әрі қарай пирамиданың ішімен латералды бағытталынып hiatus canalis 
nervi petrosi majoris қа жетеді, сол жерде 90 градус бұрышпен иіліп, бет өзегінің имегін, 
geniculum canalis facialis түзеді. 
4. Дабыл шегі нервінің өзекшесі, canalicuius chordae tympanini, ол бет нерві өзекшесінен 
біз-еміздік тесігіне жетпейді де, алға және жоғары қарай бағыт алып, дабыл қуысына 
қарай өтеді. Бұл өзекше арқылы 13-жұп аралық ми нервісінің, п. intermedius, дабыл шегі 
атты нервіге, п. chorda tympani, өтеді. Дабыл қуысынан дабыл-тастақ саңылауы, fissura 
petrotympanica, арқылы ми сауытынан сыртқа қарай бағыт алып жатады..
5. Дабыл өзегі, canalis tympaniы, ол тасты шұңқыршадағы, fossula petrosal дабыл 
өзекшесінің төменгі culus тесігінен, басталып әрі қарай дабыл қуысы арқылы өтіп самай 
сүйектің пирамидасының алдыңғы бетінде кіші тасты нерві hiatus canalis n.petrosi minoris, 
сңылауымен бітеді. 
6. Бұлшықет-түтік өзекшесі, canalis musculotubarius, ол дабыл қуысының жоғарғы 
қабырғасының алдыңғы бөлігінің тікелей жалғасы болып табылады. Өзекшенің сыртқы 
тесігі самай суйегінің тастық бөлігі мен қабыршақтық бөліктерінің аралығында 
саңылаудың тұсында, самай сүйектің терең қабатында ішкі ұйқы артерия өзекшесінің 
бүйір қапталында орналасады. Бұлшықет-түтік өзекшесінің ішкі артерия ұйқы өзекшесіне 
қараған бетінде, параллель бағытта орналасқан жартылай табақша, septum canalis 
musculotubari, арқылы бұл өзекше, жоғарыда орналасқан дабыл жарғағын керетін 
бұлшықеттің жартылай өзекшеге, semicanalis musculi tensoris tympani, және төменде есту 


жолы кеңдеу болып орналасқан, жартылай жұтқыншақ-түтік өзекшеге, semicanalis tubae 
auditivae, бөліп тұрады.. Жоғарғы жартылай өзекшеде, дабыл жарғағын керетін бұлшықет 
орналасады, төменгі жартылай өзекшенің негізгі қызметі: дабыл қуысындағы 
атмосфералық қысымды, сыртқы атмосфералык қысыммен теңестіріп тұру болып 
табылады.
7. Емізіктәрізді өсіндінің өзекшесі, canaliculгs mastoideus, мойындырық шұңқырынан fossa 
jugularis, басталып, бет өзегімен қиылысады, емізіктәрізді өзекше тесігі, apertura canaliculi 
mastoidea түрінде емізік-дабылдық саңылауға, fissure tympanomastoidea ашылады. 
8. Дабыл қуысы, cavum tympani, бүйір қабырғасы қысыңқылау болып келген шағын 
қуыстан тұрады. Бұл қуыстың ішкі беті шырышты қабықшамен көмкерілген. Қуыстың 
ішінде есту мүшелерінің сүйекшелері: балғашық, malleus, төсше, incus, және үзеңгіше, 
stapes, орналасқан. Қызметі: дабыл жарғағынан сүйекшелер, буындар арқылы тербеліп 
келген дыбыс толқындарын, ішкі құлақтыңлабиринтініңішінде орналасқан есту 
нервтерінің рецепторларына қарай өткізу.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   199




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет