Статистикалық бақылау -қоғамдық құбылыстар туралы мәліметтерді жоспарлы және ғылыми ұйымдастырылған түрде жинау
Статистикалық бақылау жұмыстарының 3 кезеңі:
статистикалық бақылаудың дайындық
жұмыстары
қажетті материалды (бастапқы мәліметтерді)
жинау
жиналған материалды өңдемес бұрын
тексеру
Статистикалық бақылауға қойылатын талаптар:
статистикалық мәліметтердің толықтығы және
практикалық құндылығы
мәліметтердің дұрыстығы және дәлдігі
уақыт және кеңістік өлшемдері бойынша мәліметтердің салыстырмалы болуы
бақылау жүргізілетін жиынтықты іріктеудің негізді
болуы (жалпы жиынтықты сипаттауы)
Есеп берудің негізгі ерекшеліктері:
бақылау бірлігі есепті міндетті түрде береді;
есеп құжаттарға негізделіп жасалады;
есепке басшының қолы қойылып, заңды
түрде расталады
үздіксіз
үздікті
Статистикалық бақылау бағдарламасы
Бақылау бағдарламасы деп бақылау барысында бақылау бірліктеріне қойылатын сұрақтардың тізімін немесе тіркеуге алынатын белгілердің тізімін айтады.
Статистикалық бақылау объектісі деп зерттелетін әлеуметтік-экономикалық құбылыстар мен процестерді айтады.
Статистикалық бақылау бірлігі деп белгілері тіркеуге алынатын, яғни бастапқы статистикалық мәліметтер жиналатын бақылау объектілерінің құрамындағы элементтерді айтады
Формуляр
Бақылау бағдарламасындағы сұрақтардың жауабын жазу үшін қолданылатын белгілі бір нысандағы арнайы құжатты формуляр дейді.
Бақылаудың ерекшелігіне байланысты формуляр әр түрлі аталады:
бланк
форма (нысан)
сауалнама
карта
санақ қағазы
БАҚЫЛАУ БАҒДАРЛАМАСЫН ҚҰРУ ПРИНЦИПТЕРІ
бағдарламада зерттеуге сөзсіз қажет сұрақтар
ғана болуы тиіс;
бағдарламаға дәл жауап алатын сұрақтарды
ғана енгізу қажет;
бақылау бағдарламасын бір сұрақтардың
жауаптары арқылы екінші бір сұрақтардың жауаптарын тексеруге болатындай етіп құру орынды.
Тіркеу қатесі бақылау барысында деректерді дұрыс анықтамағанда, дұрыс жазбағанда болады
Кездейсоқ қателер қызметкер біліктігінің төмендігінен, жұмысқа ынтасыз болуына байланысты жіберілуі мүмкін
