2 Зертханалық

Коммерциялық емес ашық акционерлік қоғам

ҒҰМАРБЕК ДӘУКЕЕВ АТЫНДАҒЫ

АЛМАТЫ ЭНЕРГЕТИКА ЖӘНЕ БАЙЛАНЫС УНИВЕРСИТЕТІ

№2 Зертханалық жұмыс

Алматы, 2022ж.

2.1 Жұмысқа дайындық

ЭТН курстың “ R-L-C тізбектердегі өтпелі процестер” тарауын қайталап қарап шығу керек. (Ә1 167-172 б.; Ә2 244-256 б).

Келесі сұрақтарға жазбаша жауап беру және орындау керек:

1) R-L-C тізбектің кернеуінің еркін құрастырушысы үшін Кирхгофтың екінші заңы бойынша теңдеуді және оған сәйкес сипаттамалы теңдеуді жазу керек.

2) R-L-C тізбекте сипаттамалы теңдеудің қандай түбірлері кезде конденсатордын апериодикалы разряды туады? Конденсатордың апериодикалы разряд кезде u (t),i(t),u (t) C L үшін теңдеулерді жазып осы шамалар үшін графиктерді келтіру керек.

3) R-L-C тізбекте сипаттамалы теңдеудің қандай түбірлері кезде конденсатордың тербелену разряды туады? Конденсатордың тербелену разряд кезде u (t),i(t),u (t) C L үшін теңдеулерді жазып осы шамалар үшін графиктерді келтіру керек.

4) Тербеленудің логарифмдік декременті не болады?

5) Өшу коэффициентін α және өздік тербелену жиілігін  есептеу және тәжірибелі жолмен сызбадан қалай белгілеуге болады? Бұл шамалар R,L және Сден қалай тәуелді?

6) R-L-C тізбектің аумалы кедергісі деп нені атайды? R-L-C тізбектің аумалы ережесі деп нені атайды?

2.2.1 Тізбекті жинау керек (2.1 сурет).

2.2.2 Нұсқа бойынша (2.1 кесте) R,L және C мәндерін орнату керек. Орауыштың Rор. кедергісін өлшеу керек. Кірістегі кернеуді uкір  20  30В,R1  50  300Ом тең қылып жасау керек.

2.2.3 Осциллографқа конденсатордан кернеуді беру керек.

2.2.4 Конденсатордың тербелену разрядын зерттеу керек, масштабта u (t) C кернеудің осциллограммасын суретке салу керек.

2.2.5 Конденсатордың тербелену разряд кезде i(t) және u (t) L осциллограммаларды суретке салу керек.

2.2.6 R кедергіні өзгертіп тізбекте аумалы ережені құру керек. Rаум (нәт) кедергінің мәнін жазып алу керек. Орауыштың Rор кедергісін ескерту керек. u (t) C кернеудің осциллограмманың суретін салып алу керек.

2.2.7 Аумалы кедергіге қарағанда тізбектің кедергісін R 2 есе үлкейту керек. Конденсатордың апериодикалы разряды кездегі u (t) C ,u (t) L кернеулердің және i(t) токтың осциллограммаларының суреттерін салып алу керек.

2.3.1 Тапсырылған контурдың кедергісі , Rконт  R  Rор L және С мәндері бойынша (2.2.2 бөлімін қара)  (ес) өшу коэффициентті және  (ес) өздік тербелену жиілікті есептеу керек.

2.3.2 u (t) C кернеудің қисығының кескіні бойынша (2.2.4 бөлімін қара) )  (тж және  (тж) тәжірибелі мәндерін есептеу керек. α және  есептелген және тәжірибелі мәндерін салыстыру керек.

2.3.3 Нұсқа бойынша RАУМ (ес) аумалы кедергіні есептеу керек. Есептелген және тәжірибелі мәндерді салыстыру керек.

Әдістемелік нұсқаулар

Тәжірибелік мағына  (тж және  (тж) алынған кернеудің қисығы u t c бойынша анықталады.

Өздік тербелу жиілігі  (тж) мынандай формула бойынша есептеуге болады О О О Т f    2  2  , бұл жағдайда Т О осциллограммамен анықталады, № 1 зертханалық жұмысындағы сияқты масштаб уақыт осі бойынша табылады; 2 t - уақыт, бұның ішінде электрлі кілт ЭК жабық болып тұр. Тәжірибелік мән )  (тж логарифмдік декремент тербелумен есептеледі ( ) 1 ( ) ( .) c О c О тэж u t Т u t п Т     ; u (t) C уақыт мезеті бойынша ыңғайлы алу t  0, бұл жерде uC  uкір (0) .

Жұмыстың орындалуы:

3,2 Суретті құру

2-Апериодикалық процесс

3-Тербелмелі процесс