20 балл Инженерлік геологияны ғылым, оның негізгі салалары, басқа ғылымдармен байланысы ретінде анықтаңыз. Геологияның дамуының негізгі кезеңдері
Дарси Заңы, яғни негізгі сүзу заңы
жүктеу/скачать 87,29 Kb.
|
1 GEOTEKhNIKA (1)
- Бұл бет үшін навигация:
- 45. Геохронология мен топырақ петрографиясының байланысын анықтаңыз. Топырақтың физикалық қасиеттерін зерттеудің негізгі әдістері. Геохронология
| Дарси Заңы, яғни негізгі сүзу заңы келесідей тұжырымдалады: уақыт бірлігіне тау жынысы арқылы өтетін Q саны, ∆H сүзгілеу кезінде қысымның түсу шамасына пропорционал және F жынысының өзен қимасының ауданы және судың қозғалыс бағытымен өлшенетін l сүзу жолына кері пропорционал.
Q = k (𝞓H / L)F , мұндағы k-тау жынысы мен сүзілетін сұйықтықтың физикалық қасиеттеріне байланысты пропорционалдылық коэффициенті. Бұл коэффициент жартылай Чили атауы сүзу коэффициенті. Сүзу коэффициенті - гидравликалық градиент бойынша суды сүзу жылдамдығы. Q/F = v формуласы бойынша есептелген сүзу жылдамдығы жыныстың тесіктеріндегі немесе жарықтарындағы судың нақты жылдамдығына тең емес екенін үйрету керек, өйткені нақты ағынның орнына жалған ағын қарастырылады. Жер асты суларының нақты жылдамдығын алу үшін сүзу жылдамдығын жыныстың кеуектілігіне бөлу керек. 45. Геохронология мен топырақ петрографиясының байланысын анықтаңыз. Топырақтың физикалық қасиеттерін зерттеудің негізгі әдістері. Геохронология геологиялық шкала – Жер қыртысын құрайтын тау жыныстарының уақыт тәртібімен түзілу реті, жасы туралы ілім. Ол салыстырмалық Геохронологияжәне абсолюттік Геохронология болып екіге бөлінеді. Салыстырмалық Геохронология тау жыныстарының қайсысы бұрын, қайсысы кейін түзілгенін, ал абсолюттік Геохронология олар түзілгеннен бері өткен уақытты (әдетте млн. жылмен есептеледі) анықтаумен шұғылданады. Петрография — Тау жыныстарын олардың минералогиялық және химиялық құрамы, текстурасы, структурасы және жатыс жағдайларының тұрғысынан зерттейтін ғылым. Тау жыныстарын олардың пайда болу тұрғысынан петрология ғылымы зерттейді. Топырақ түзуде және топырақ құнарлылығының қалыптасуында жетекші рөл өсімдіктерге, микроорганизмдерге және жануарларға тиесілі. Бұл топтардың әрқайсысы өз рөлін атқарады, бірақ олардың бірлескен іс-әрекетімен ғана аналық тұқым топыраққа айналады. Топырақтың қалыптасуындағы өсімдіктердің рөлі көп қырлы. Біріншіден, жасыл өсімдіктер органикалық заттарды синтездейді. Өсімдіктердің өмірлік циклі аяқталғаннан кейін биомассаның бір бөлігі тамыр қалдықтары мен жер қоқысы түрінде жыл сайын топыраққа оралады. Жоғарғы горизонттарда Органикалық заттардың өзгеру процестері жүреді және қоректік заттар жиналады, топырақ профилі дамиды және топырақ құнарлылығы қалыптасады. Әрбір табиғи аймақ өнімділігі жағынан да, өсімдік материалындағы химиялық элементтердің қатынасы мен саны жағынан да айтарлықтай ерекшеленетін шөпті, бұталы және ағаш өсімдіктерінің нақты комбинацияларымен сипатталады. Сондықтан топырақ түзілу процестеріндегі ағаш және шөпті өсімдіктердің рөлі айтарлықтай ерекшеленеді. Топырақтың қалыптасуында көптеген және әр түрлі топырақ фаунасы маңызды рөл атқарады. Бұл протозоа (флагелла, цилиаттар, тамырлар), омыртқасыздар (артроподтар (кенелер, тырнақтар және т.б.), құрт), жәндіктер (қоңыздар, құмырсқалар және т. б.), омыртқалылар (кеміргіштер). Олар органикалық қалдықтарды ұсақтайды, олардың химиялық және физикалық қасиеттерін өзгертеді, олардың ыдырауын тездетеді. Топырақта өмір сүретін жануарлар әртүрлі қозғалыстар жасап, органикалық және минералды заттарды араластырып, топырақтың ауа мен су өткізгіштігін арттырады, топырақ құрылымын қалыптастырады. Топырақ түзілу процестерінде қарапайым органикалық заттарға (су, газдар, минералды қосылыстар) өлі Органикалық заттардың негізгі жойғыштары болып табылатын микроорганизмдер ерекше және ерекше маңызды рөл атқарады. Микроорганизмдер органоминеральды кешендерден тұздардың түзілуіне, минералдардың жойылуына және неоплазмасына, топырақ түзілу өнімдерінің қозғалысы мен жинақталуына қатысады. Топырақтың табиғи қалыптасу процесі уақыт өте келе жүретіндіктен, олардың эволюциясында жүктеу/скачать 87,29 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|