по методической работе.
лишь образовательными функциями.
Предстоит провести мо-
Н.А.Назарбаева «Казахстан-2050».
Гульмира ТАсеМеНовА,
заместитель директора по НМР СОШ № 21 г. Уральска
№ 3 (887) ақпан 2013 жыл
4
«Ғылымда кең даңғыл жол жоқ, сондықтан оның сәулетті шыңына
шаршап- шалдығудан қорықпайтын, оның тасты соқпақтарымен тыр-
мысып өрлей беретін адам ғана шыға алады. Тек ақиқат білім ғана
күдік туғызбайды, ол өмірді бағалауға, тұрмыс құруға үйретеді» .
Шоқан уәлиханов
Тағылымды кездесу
Ғылым – тамшылай төгілген тердің, тынымсыз еңбектенген ізденістің, оқыған үстіне
оқып, белгілі бір дәлелдеу мен дәйектеудің түбіне тереңдеп бойлаудың, машақаттанудың
жолы. Ғылымда даңғыл жол жоқ. Бұлтарысы көп, бұралаңы мол, тайғанап, тайып, қайта
жығылып, қайта ілгері ұмтылуды керек етеді. Осы жолда аянбай еңбек етіп жүрген
ғалымдардың бірі – Әсет Сембайұлы Тасмағамбетов.
Жуырда М.Өтемісов атындағы Батыс
Қазақстан мемлекеттік университетінің ғалымдар
оқу залының меңгерушісі Талшын Сәлімқызы
Нашинова мен бір топ магистранттардың
ұйымдастыруымен тарих ғылымдарының
докторы, белгілі ғалым Тасмағамбетов Әсет
Сембайұлымен кездесу өтті. Аталмыш шараға
білім ордасының 1,2 курс магистрантта-
ры қатысты. Кездесу барысында өз өмірін
ұрпақ тәрбиелеуге, еліміздің ғылым көкжиегін
кеңейтуге арнаған Әсет Сембайұлы жөнінде
дайындалған презентация көрсетілді. Сөз кезегін
алған Әсет Сембайұлы өз өмірі мен қызметі,
студенттік шағы мен ғалымдық жолы жайында
магистранттарға мол ақпарат берді. Басқа
саланы емес, тарихты таңдауы, алғашқы білім
нәрімен сусындатқан ұстаздары, ғылым жолына
келуі, кездескен қиын кезеңдері мен қызықты
сәттері жөнінде айтып өтті. Магистранттар
кеш қонағына өздерін алаңдатып жүрген
мәселелер төңірегінде сөз қозғап, сұрақтар
қойды. Университет магистранттары атынан
мәдениет және өнер факультетінің 1 курс
магистранты Қуаныш Қисметов сөз сөйлеп,
Әсет Сембайұлына ғылым жолында толағай
табыстар мен зейінді де білімді шәкірттерінің
көп болуын тіледі.
Ғылымға, білімге, оқуға, әсіресе кітапқа
жақсы көзқараспен қарау, адамды табанды,
ынталы оқуға жетектейтін шешуші ұйтқы бо-
лып табылады. Оқып үйренбесең, өнерге де,
даналыққа да қолың жетпейді. Білу ғана аз, сол
білгеніңді іс жүзінде қолдана біліп, басқаларға
үйрету - нағыз білімдінің ісі. Бұл сөздер кездесу
кейіпкерінің келбетін ашты деп ойлаймын.
Мейрамгүл срАлиевА,
М.Өтемісов атындағы БҚМУ-дың
2 курс магистранты
Профориентация
учащихся школ Сырымского района
Қызықты тренинг
серпін берді
Тарихының өзі тым тереңде жатқан
универсиететімізде түрлі ұйымдар мен
білімді де білікті студенттерден құрылған
пікірталас клубы жұмыс жасайды.
Ақпарат қарқынды дамыған мына за-
манда жастардың белсенді болуы заңды
да, өйткені қазіргі қоғам талабы білімді
қажет етеді.
Құрылғанына біраз болған «Жас эконо-
мист» ұйымы өзінің бағыты мен бағдарын
нақты айқындап алған. Бұрындары
тек сол факультеттің студенттері ғана
ұйымға мүшелікке өтсе, қазір олай емес.
Жаңа көшбасшы Мырза Еркебұлан
басшылық жасайтын бұл ұйым биылдан
бастап өз құрамына өзге факультеттің
кілең «сен тұр, мен атайын» дейтін
студенттерін қабылдапты. Түрлі шаралар
мен кездесулерді өз деңгейінде өткізіп
жүрген бұл ұйымның алдағы атқарар
жұмыстарының жоспары мен міндеттері
тіптен көбейе түскен десек те болады.
Ұйымдағы әр студенттің өз міндеті бар. Өз
міндетін тиянақты атқару арқылы өздерін
көрсетуге де мүмкіндіктері мол. Ұйым
мүшелері арасында түрлі іс-шаралар
да ұйымдастырылып тұрады. Ақпан
айының 22-ші жұлдызында тренинг
оздырылды. Тренингті психолог Альфия
Сырымқожақызы жүргізіп, мақсаттары
мен міндеттеріне қысқаша тоқталып
өтті. Тренинг қызықты әрі тартымды
болды. Тренингтің бір жақсы тұсы әр
студенттің ортаға бейімделуі мен өз
ойын жеткізе білуін одан әрі дамыта
түсетіндігін кеш барысында аңғардық.
«Мұрынмен амандасу», өз дерінің
есімдерінің бастапқы әріпінен келетін
сын есімді айтып, қарсыласына кезегін
беру секілді тренингтің ішіндегі көңілді
ойындар көптің көңілінен шықты. Есте
сақтау қабілеті тексерілетін тренингтің
осы бір ойынының аса пайдалы екендігін
атап айтсақ артық болмас деп ойлай-
мыз. Одан кейін де тартымды ойындар
ойнатылып, қатысушылардың көңілдері
көтеріліп, тренингті өткізген жандарға өз
алғыстарын жаудырды.
Бұл тренинг «Жас экономист»
ұйымына тың серпін беріп, алдағы атқарар
жаңа істеріне жол ашады деп білеміз.
Олай болса, барша студент қауымы аты-
нан аталмыш ұйымға толағай табыс, ұзақ
ғұмыр тілейміз.
Жанайдар БолАТБеКұлы,
«Жас экономист» ұйымының тілшісі
С 13 по 16 февраля проводились профориентационные работы в шко-
лах Сырымского района преподавателями разных факультетов ЗКГУ.
Абитуриенты всесторонне ознакомились с деятельностью вуза. Надеемся,
что они сделают правильный выбор, и уже в сентябре следующего года мы
увидим их в стенах нашего альма-матер в качестве студентов!
В течение 2012-2013 учебного года преподавателями
разных факультетов ЗКГУ, вели активную профоориента-
ционную деятельность среди выпускников школ города,
районов и колледжей. Проводимые мероприятия направ-
лены на привлечение абитуриентов в вуз, в частности, на
экономический факультет.
Преподаватели рассказали о перспективах обучения
в нашем университете, ознакомили учащихся с правилами
приема, направлениями подготовки и специальностями,
по которым ведется обучение, продемонстрировали пре-
зентации о вузе и факультетах. Широкой аудитории были
представлены презентационные материалы, видеоролики,
буклеты, газета «Оркен» и календари. Ведь на нашем вузе
большое внимание уделяется не только организации учеб-
ного процесса, но и вопросам воспитания студентов с целью
формирования активной творческой личности, адаптиро-
ванной к современным жизненным условиям, гражданина
с чувством долга, ответственности, собственного достоин-
ства, с высокой культурой и моральными качествами.
Пр о ве дение во с питательн ой и нравс твенн о -
эстетической работы со студентами осуществляют кура-
торы, деятельность которых организуют и контролируют
декан и заместители декана. Кроме того успешно работает
студсовет, студенческое научное общество, спортклуб и
другие направления активной студенческой жизни.
А.К.ТоГЖАНовА,
факультет экономики и управления, кафедра
«Учет и финансы»
Олимпийский огонь –
в ЗКГУ
Ежегодно в студенческой среде
нашей страны проводятся предметные
олимпиады. Это серьезная проверка
эрудиции лучших из лучших в своей
области.
В прошлом 2012 году республиканская
студенческая олимпиада по географии про-
ходила в г. Актобе, где в личном зачете пер-
вое место заняла студентка естественно-
географического Светлана Агалиева.
По положению МОН РК следующим
хозяином игр становится университет по-
бедителя. Именно поэтому в этом году в
нашем университете 26-27 марта будет про-
ходить республиканская предметная олим-
пиада среди студентов вузов по географии.
Университет готовится к этому событию.
Все желающие могут принять участие в
олимпиаде, команда формируется.
Лирическое отступление
Биение сердца
Однажды, сидя на вокзале за чашкой кофе в
ожидании свою подруги и наблюдая за картиной
приезжающих и уезжавших людей, меня заинте-
ресовала одна дама, которая сидела за сосед-
ним столиком. Она отличалась от всех людей в
кафе, она просто сияла позитивом и счастьем.
Я просто подошла к ней и поздоровалась, и
как только мы познакомились, у нас завязался
разговор. Вдруг она мне сказала: «Я хочу тебе
сказать несколько слов о жизни»...
И тогда она рассказала: «Жизнь - это
слова, которые не может объяснить ни один
словарь, ведь у каждого из нас свое понятие
этого слова ... Это прогулка по дорожкам ра-
дуги и танцы под дождем, полеты за горизонт.
Ведь наша жизнь, как океан: порой бывает
тихим и волшебным, а порой шумным и не-
понятным, но мы всегда можем насладиться
золотистым песком на его лазурных берегах,
не смотря ни на что... Конечно, при желании.
Наши дни стали черно-белыми, и нам ни-
когда не хватает времени даже на самые
мелкие радости, мы просто летим куда-то
на разных скоростях, облетая все вокруг.
Желание - это тот огонь, который мы должны
зажечь, чтобы активировать все жизненные
услуги на планете Земля, и при желании мож-
но всегда достать ключи даже от семи небес.
Но все это нам никак не провернуть без любви...
Любовь - это та волшебная палочка, которая
может перевернуть все мерки, поменять все
планы и маршруты судьбы, но она порой бы-
вает так непонятна... Ведь любя, мы можем
сделать все возможное и невозможное и
побить все рекорды мира легким движением
руки. И никогда не нужно держаться за людей,
которые не хотят оставаться в вашей жизни.
Просто отпускайте их, как бы это тяжело ни
было, и всегда от чистого сердца желайте им
всего хорошего... После этого просто сожгите
все мосты, ведь чувства - это святое».
Если ты хорошо знаешь человека, то
можно узнать, с какой интонацией он го-
ворит те фразы, которые он произносит. Я
совсем незнакома с этой дамой, но виде-
ла, как глубоко она размышляет о жизни.
Между тем она продолжила: «Жизнь пре-
красна, и она ждет, пока мы откроем ее во
всей красе. Она ждет, пока мы ее зажжем.
Жизнь - это взлеты и падения. Но почему бы
нам не поменять слово «падение» на фразу
«комфортная посадка», и тогда наше путеше-
ствие на борту этой жизни будет нам в кайф.
Мы всегда сможем устроить лето даже среди
самой снежной зимы, и лето будет нам за-
видовать, а если надо будет устроить зиму
среди жаркого лета, то не вопрос – сделаем.
Все, все, все в моих руках, стоит только взять
и сделать».
А на последок она мне прошептала, что чело-
век, о котором я так часто думаю - это моя судьба....
От всей души я хотела поблагодарить ее за
все эти драгоценные слова, которые сыпались
с ее уст. Но когда я еще раз на нее посмо-
трела, она просто исчезла непонятно куда…
После этого разговора я ощутила внезапный
восторг. «Жизнь прекрасна!» – хотелось кри-
чать на весь вокзал. И мое сердце стало так
быстро биться.
Почему же не дать всем нашим сумасше-
ствиям шанс поднять нас до небес?! А тем
людям, которые нам говорят, что у нас ничего
не получится, мы культурно попросим постоять
в сторонке.
И поскольку настроение всегда бывает
разным, то пусть же чередуется хорошее с пре-
красным, и пусть наша жизнь всегда искрится
позитивом. Не дадим места унынию. Находите
время для себя самого, ведь жизнь конечна.
Жизнь у нас одна, и прожить ее нужно в режиме
нон-стоп, чтобы было что вспомнить!
Асем МырзАБАевА,
студентка 2-го курса 07207
«Регионоведение»
№ 3 (887) ақпан 2013 жыл
5
улданай БАхТиКиреевА, д.филол.н., профессор,
17 февраля 2013 года, Москва (печатается в сокращении)
ЧРезВыЧаЙНыЙ И ПОлНОмОЧНыЙ
ХудОЖНИк деВЯТОЙ ТеРРИТОРИИ мИРа
…Наверное, все-таки, не зря мы большого мастера – будь он поэтом,
композитором, танцором – называем художником с большой буквы.
для меня человек, ищущий Красоту, жаждущий ее, преданный ей и
восхищающийся ею – художник, кто бы он ни был по профессии.
(Б. Каирбеков. Ассиметричные лица, 1993).
Жизнь человека во многом определяется и структурируется благодаря личностям, которые
встречаются на земном пути. Особое место в ряду моих соплеменников, которыми горжусь, за-
нимает герой этой статьи.
Первая живая встреча с Бахытом Каирбековым – поэтом и писателем, режиссером и перевод-
чиком с казахского языка на русский – произошла в 2002 году в Риддере Восточно-Казахстанской
области на Первом Молодежном Информационном Форуме «Кольцо Евразии».
Нельзя сказать, что Бахыт – человек закрытый и не коммуникабельный. Загадочность, задум-
чивость, предельная сдержанность и немногословность этого человека остается привлекательной
для многих знающих его людей. Добрых десять лет нашего знакомства и проведенных вместе с
ним творческих встреч с учеными, преподавателями, студенческой молодежью и общественностью
Москвы расширили границы моего мировидения и студентов РУДН и других московских вузов.
Но до сих пор этот человек ассоциируется в моем сознании с «задумавшимся скифом», видимо,
потому что целостность личности Бахыта и его творчество невозможно разделить, разложить и
вместить в папочки и полочки.
В отдельных проявлениях современной казахстанской культуры
2
неординарный российский
ученый с ризоматическим мышлением Мадина Тлостанова отмечает созидательный момент ре-
экзистенции (re-existence)
�
– «вос-создание позитивных жизненных моделей, миров и самоощуще-
ния, преодолевающего несовершенство и несправедливость мира. Это импульс не отрицания, не
разрушения, а именно созидания чего-то иного, идущего своим путем, снимающего противоречия
мира и его восприятия человеком».
Со всей определенностью сказанное относится к многогранному творчеству не западного и
не мейнстримовского (пост-)советского интеллектуала, свободного от культурных стереотипов,
мимикрирующих моделей, медиа-образов, от ощущений колониальной ментальности и пребывания
на обочине мировой культуры – поэта, переводчика, исследователя-ученого, режиссера – Бахыта
Каирбекова. Его поэзия, проза и кино – это размышления о своей субъектности, роли, призвании,
обязательствах. Его переводы – это точность, максимальное следование заложенному смыслу в
оригинале; отсюда их ценность. Его научные работы (в т.ч. в научных журналах ВАК РФ) – образцы
для молодых исследователей и ученых. Но не только для молодых. «К чему лукавить?». И некоторым
«маститым ученым» со всеми званиями и степенями эти статьи следовало бы почитать. Хотя бы для
того, чтобы при «ваянии» своей ясно ставить проблему, выявить нерешенные аспекты, предложить
свое видение и решение проблемы в прозрачных формулировках. Невольно вспоминаются слова
Олжаса Омаровича о том, что наукообразие не заменяет собой науку:
«Платон и Аристотель писали ясно. Иные диссертации, посвященные их тру-
дам, прочесть возможно, но уразуметь их смысл так же трудно, как содержание
этрусской ‘Книги мертвых’ на полотне, обмотанном вокруг мумии.
По природе своей общественные науки должны быть хотя бы понятны обще-
ству, иначе они не выполняют своего назначения. Самые глубокие и тщательные
исследования дисциплин, которые принято называть также мировоззренческими,
обязаны быть научно-популярными. Популярность, то есть народность изложе-
ния, должна стать одним из главных критериев оценки значимости произведения
гуманитарной науки».
олжас сулейменов
«
Я хочу обогреться у очага своей культуры», - пишет Бахыт.
Создавая собственные принципы, вырастающие из соответствующей локальной истории,
гео- и телесной политики знания, Бахыт созидает процесс чувственного (визуального, слухового)
восприятия (эстезис). Его понимание прекрасного и безобразного, добра и зла, правды и лжи,
связанна с собственным пониманием природы эстезиса, целей искусства и творчества, его он-
тологического, этического, экзистенциального и политического статуса. Этот процесс обогащает
наш собственный опыт постижения окружающей действительности, примиряет сознание и душу,
освобождает от комплексов неполноценности. Очевидно, поэтому современное молодое поколе-
ние, свободное от советской риторики, внутренне качественно свободнее старшего поколения и
очень не однородное, легко говорит с Бахытом.
К сожалению, это далеко не всегда способны понять и принять идеологи и политиканы, пытаю-
щиеся формировать современную национальную эстетику, а затем подсовывать ее в качестве
нормативной. И, видимо, рано пока говорить о воплощении творческой мечты Бахыта-режиссера
создать свой фильм «Борат - 2», который бы стал определенной бифуркационной точкой в
визуально-слуховом восприятии казахов в мире.
Бахыту Каирбекову - 60!
Пікір
Ә.н.назарбаеваның «Жандану»
экологиялық-ағартушылық
жобасына орай
Қоршаған ортаның бүкіл табиғи байланысы, сол сияқты адам әрекетінің басымдылығы
мен соның ішінде ғылыми-техниканың қоғам өміріне жедел енуімен ХХ ғасырдың орта шенінен
бастап, географиялық ортаның күрт өзгеруі – экология терминіне жаңаша ғылыми көзқарас
қалыптастырады. Соңғы он жылдың ішінде экология ғылымының жаңа құрылымы басталды.
Бүгін күрт өзгерген экологиялық мәселелерді шешуде адамның өзі жасап отырған күрделі ғылыми
жетістіктерін ендігі жерде табиғи ортаны, адам баласының болашағын сақтау, табиғатты қорғау
және тиімді пайдалану үшін керек.
Адам – табиғаттың туындысы, онсыз өмір сүре алмайды.
Адам – биоәлеуметтік тіршілік иесі, яғни табиғаттан пайда болып, соның ішінде өмір сүреді,
есейеді, қартаяды, аяғында табиғаттың заңдылығына сай өмірден өтеді. Бірақ осы аралықта өмір
сүру деңгейінің әлеуметтік жағын өзгерте алады.
Табиғат – адамзаттың тіршілік ететін ортасы, сондықтан ол оның көптеген сұраныстарын
қанағаттандыратын шикізат көзі болып саналады.
Дүние жүзінің көптеген мемлекеттері өзекті экологиялық жағдайларды қалай шешудің
жолдарын қарастыруда. Егер жалпы жүйелі құрылымдық әдіспен айтатын болсақ, олардың
арасындағы жүйелі байланысты «адам – қоғам - табиғат» деп айтуға болады. Бірнеше саналы,
өз ойын ашық білдіретін және өмірден өз орнын тапқан адамдар тобы бірігіп, қоғам құраса, сол
қоғамның қоршаған табиғи ортаға деген экологиялық білімін жетілдіретін – ойлау дәрежесі өзгеше
тұлға. Сондай тұлғалардың бірі - Әлия Нұрсұлтанқызы Назарбаева. «Жандану» экологиялық-
ағартушылық жобасының авторы бола білген Әлия Нұрсұлтанқызы игілікті ісімен дүйім жұртты,
әсіресе жастар қауымын бір таңқалдырған болатын.
Осындай адамзат тағдыры үшін маңызды жоба халықаралық дәрежеде талқыланып жатқан
кезде, үнсіз қалу қолымнан келмеді.
Аталған жобаның негізгі мақсаты бұл айналаны көгалдандыру және халыққа экологиялық білім
беру болып табылады. Осындай алып, көкейкесті жобаның өз жалғасын табуда өзімнің ойымды
жоба авторына ашық білдірген едім.
Қазіргі кезде бүкіл әлемде адамзат баласы ғылыми-техникалық революция ғасырын ба-
сынан кешіп жатыр. Өндірістің жеделдеп дамуы, өз пайдасымен қатар зиянын тигізуде. Ауаға
бөлінетін көмірқышқыл газының көп мөлшерін, жоба авторы көгалдандыру арқылы жойғысы
келетінін анық білдіреді. Бұл - тек Қазақстанның ғана экопроблемасы емес, ғаламдық деңгейде
талқылануы керек мәселе. Өйткені, көмірқышқыл газының ауада көптеп жинақталуы, «Ғаламдық
жылынуға» әкеп соқтыратындығын көптеген ғалымдар осы күнге дейін айтып келген болатын.
Күллі ғаламның тағдыры шешілетін кесапатты ұйымдастырушы да, одан жапа шегуші де адам
екенін естен шығармауымыз керек. Сол себепті адамзат тағдырына алаңдаған кейбір ғалымдар
энергияның жаңа көзін қарастыруда. Алайда жер жүзін барынша қамти алатын өзге энергия көзі
пайда болғанша, оның орнын бұрынғы мұнай өнімдері басып тұрмақ.
Қала экологиясынан баз кешкен адамдар экологиялық таза тұрғылықты жер іздеу мақсатында
ормандар мен тау бөктеріне кетеді. Кейбіреулері қала өміріне қайта оралса, ал кейбіреулері сол
жақта дүние салады. Яғни бұдан шығатын қорытынды: адам жұмыс орнын, тұрғылықты жерін
болашақ ұрпағының денсаулығы жақсы болуы үшін тастай алады. Бірақ барлығының бұлай орман
жағалап кетуіне болмайды, тек қалыпты өмірден қажыған адам ғана мұндай шешім қабылдай
алады. Өйткені біз дамушы ел екендігімізді естен шығармауымыз керек. Алға қойған мақсатымыз
анық, болашағынан зор үміт күттіретін мемлекетпіз.
Табиғат қорғау ісі бойынша Қазақстанда жыл сайын түрлі шаралар мен акциялар өткізілуде.
Бірақ «Жандану» жобасының самғар биігі әлі де алда деп ойлаймын.
Айбар МурзАБеКов,
химия мамандығының 3 курс студенті
Собственное переосмысление и переработка прочитанных и увиденных канонических (и не-)
текстов – книг и фильмов позволяет Бахыту генерировать знание, а не транслировать и пассив-
но его передавать. Производя новые смыслы и новое знание, он способствует трансформации
сознания внимающей ему аудитории. Бахыт – не «половецкий хан», расширявший свой террито-
риальный императив посредством захвата чужих земель и народов. Художник Бахыт Каирбеков,
влияя на сознание читателей, слушателей, зрителей, наращивает интеллектуальный императив.
В этом он сходен с Народным поэтом Казахстана и признанным мастером художественного пере-
вода,
Достарыңызбен бөлісу: