30-жылдардың өзінде-ақ асқын өткізгіштік күйлер электр- магниттік сәулеленудің сәйкес жиілігінде бұзылу мүмкіндігі көрсетілген. Осы кезде сәулелену асқын өткізгіште жұтылу ке- рек
жүктеу/скачать 30,42 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 11.10-сурет.
- Бақылау сұрақтары
7.Лекция.Электрмагниттіксәулеленудіңжұтылуы30-жылдардың өзінде-ақ асқын өткізгіштік күйлер электр- магниттік сәулеленудің сәйкес жиілігінде бұзылу мүмкіндігі көрсетілген. Осы кезде сәулелену асқын өткізгіште жұтылу ке- рек. Соңынан жүргізілген тәжірибелер осы болжамды растады. 11.9-суретте асқын өткізгіштегі электрмагниттік толқындардың жұтылу коэффициентінің жиіліктік тәуелділігі сызбамен бейне- ленген. 11.9-суреттекөрсетілгендей,кейбіршектіжиіліктербар.Ол~1011Гц , одан жоғары сәулеленуі асқын өткізгіште жұтылады. Кейіннен «жұтылу шегі» жартылай өткізгіштіктерде де бақыла- нады. Онда ол электрондардың энергетикалық саңылау арқылы лақтырылуына (тыйым салынған аймақ арқылы) байланысты. Асқын өткізгіштерде «жұтылу шегінің» бар болуы, элек- трондардың энергетикалық спектрінде кейбір энергетикалық саңылаудыңболуыменкуәландырылады.Асқынөткізгіштердің жартылай өткізгіштерден айырмашылығы «жұтылу шегі» арқы- лыанықталған,асқынөткізгіштердегіосысаңылаудыңенініңмәніөтеаз104эВ.ЕгеросымәндіКвтарқылыөрнектесек, онда Т шамамен бірнеше кельвин болуы керек. Бұл асқын өткіз- гіштікке ауысуының шекті температурасына сәйкес келеді. Сонымен, асқын өткізгіштерде электрмагниттік сәулелену- дің жұтылуы және төмен температурадағы жылу сыйымдылық- ты зерттеу, асқын өткізгіштік жағдайға ауысу кезінде өткізгіш электрондардың энергетикалықспектріндегі өзгерісін көрсетеді. Осы өзгерулердің нәтижесінде спектрде энергетикалық саңылау пайдаболады.Ескерекетсек,басқадатәжірибелертүрікездесе- ді,олардаэнергетикалықсаңылаулардыңбарекеніндәлелдейді. Металдың өткізгіш аумағының қалыпты жәнеасқын өткізгіштік жағдайы 11.10-суретте көрсетілген. 11.9-сурет.Асқынөткізгіштеэлектрмагниттіксәулеленужұтылуының жиілікке тәуелділігі Ені 2∆ энергетикалық саңылау шекарада пайда болады, то- лыққанкүйтолмағанкүйденбөлетін,яғни Фермиденгейінің ма- ңында болады. Саңылаудың үстінде қозатын электрондар (жы- лулық энергия есебінен, электрмагниттік сәулеленудің жұты- луынан немесе басқа да бір тәсілден) өздерін қалыпты ұстайды. 11.10-сурет.Металдыңөткізгіштікөңірі.Т=0Ккезіндегі а) қалыпты ә) асқын өткізгіш күйлер АсқынөткізгіштеT =0Kкезіндесаңлаудыңүстіңгіжағында мұндай қалыпты электрондар жоқ. Саңлаудың ені температура- дантәуелдіекендігіайқындалды.ОлT=0Kкезіндемаксималды және T = Tc кезінде саңлау жойылады, яғни нөлге айналады. Бақылау сұрақтары 1. Электромагниттік сәулелену қандай жағдайда пайда болады? 2. Электромагниттік сәулелердің толқын ұзындығы қандай? 3. Электрондардыңатомдарданнемесемолекулаларданбөлініпшығупроцесіқалайаталады? 4. Электомагниттіксәулеленуэнергиясынабайланыстықандайболады? 5. Электромагниттіксәулеленудіңтабиғатынабайланыстытүрлеріқандай? 6. Сәулеленуэлектромагниттікспектрдеқалайжіктеледі? жүктеу/скачать 30,42 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|