Бақылау мақсаты
Бақылау объектісі - бақыланатын адам - жеке тұлға, олардың бірлескен іс-əрекеттерінде
адамдар тобы, қауымдастықтар.
Тек қызметтің сыртқы компоненттері ғана
байқау объектісі бола алады:
а) практикалық жəне гностикалық əрекеттердің қозғалтқыш компоненттері: адамдардың
қозғалуы, орын ауыстыруы жəне қимылсыз күйлері; қозғалыс жылдамдығы мен бағыты;
олардың арасындағы қашықтық; байланыс, соққылар, бірлескен əрекеттер (адамдар топтары);
б)
сөйлеу актілері, олардың мазмұны, бағыты, жиілігі,
ұзақтығы, қарқындылығы,
экспрессивтілігі, лексикалық, грамматикалық жəне фонетикалық құрылымының ерекшеліктері;
в) мимика мен пантомима,
дыбыстарды білдіру
г) кейбір вегетативті реакциялардың сыртқы көріністері: терінің қызаруы немесе қышуы,
тыныс алу ырғағының өзгеруі, терлеу жəне т.б., аталған белгілердің тіркесімі.
Байқаушылар табиғи өмірде пайда болатын жəне жасанды түрде
экспериментте
жасалынған, іс-əрекет түрлерінде, адамдардың бір-бірімен өзара əрекеттесуінде, стихиялы жəне
ұйымдасқан түрде жəне т.б. ерекшеленетін жағдайлар болуы мүмкін.
Ұйымдастыру:
Бақылау жоспары бақылау
бөлімшелерінің тізімін,
бақыланатын тіл мен
сипаттаманы қамтиды.
Бақылау қондырғыларын таңдау. Осыдан кейін,
бақылау мақсатына, объектіге жəне
оның қызметін бақылау болатын жағдайға сəйкес, бақылаушыға байқауды жүргізу жəне оның
нəтижелерін сипаттау міндеті жүктеледі.
Сипаттаманың кез-келген жүйесі сипатталған процестің дискретті болуын талап етеді -
категориялар жүйесі (1. жеке бөліктерден тұрады, бөлшек; 2. бірнеше тұрақты күйлер
арасында өзгеретін).
Сондықтан,
байқамас бұрын, мінез-құлқының үздіксіз ағымынан оның жекелеген
аспектілерін, тікелей бақылауға қол жетімді жеке əрекеттерді - бір уақытта байқау бірлігі болып
табылатын мінез-құлық бірліктерін оқшаулау қажет.
Достарыңызбен бөлісу: