Тарихи процесстегі субъективтілік пен объективтіліктің диалектикасы. Қажеттілік пен кездейсоқтық. Альтернативтілік (баламалылық).
Тарихтың көпөлшемділігі. Тарихи білімдерді жинақтаудың сабақтастылығы.
Тарихи процесс субъектілері. Тарихи процесс субъектісін анықтау
мәселесі.Тарихи процес субъектілерін анықтаудың әртүрлі нұсқалары. Жеке
тұлға, халық, этнос, тап, мемлекетті тарихи процесс субъектілері ретінде
қарастыру.
Тарихи циклдар. Циклдық динамика мен генетиканың жалпы тарихи
заңдылықтары. Тарихи циклдарды кеңістіктік тұрғыдан қарау. Тарихтағы
географиялық фактордың рөлі. Тарихи процесс ырғағының өлшемділігі. Тарихи
уақыт. Қысқа мерзімдік, орта мерзімдік және ұзақ мерзімдік циклдар. Циклдар
арасындағы өтпелі кезең. Нақты-тарихи қоғамның горизонталь және вертикаль
құрылымдары. Синхрония және диахрония.
