67.Сызғыштың көмегімен кесіндінің ұзындығын өлшеу, сондай-ақ берілген ұзындық бойынша кесінділер сызу. Кесіндіні өлшеу дегеніміз- оның ұзындығын табу. Ол үшін сантиметр өлшемін таңдап алады. Бұл кесіндіні сызғыштағы 0 мен 1 ді қосу арқылы алады.
0 1 2 3 4 5
Кесіндінің басынан ұшына дейін сыйғызуға болатын өлшем саны кесіндінің ұзындығы деп аталады.
В
А АВ=6 см
АВ кесіндісінің ұзындығы 6 см ге тең
Барлық кесінді см мен өлшеуге болмайды
1 см кесіндіні тең 10 бөлікке бөледі. Осындай бір бөлік миллиметр деп аталады.
Үстелдің, бөлменің ұзындығы, қалалардың арақашықтығы ірірек өлшем бірліктермен – дециметр,метр, километрмен өлшенеді.
Ұзындығы 10 см ге тең кесінді дециметр Ұзындығы 10 дециметрге тең кесінді метр Ұзындығы 1 000 метрге тең кесінді километр деп аталады.
1см=10мм
1дм=10см=100мм
1м=10дм=100см=1 000мм.
68. Аудан бірліктері арасындағы қатынасты игерту және шамаларды түрлендіруге, салыстыруға аудан бірліктерімен амалдар орындауға үйрету Ауданның өлшем бірліктері квадрат сантиметр
1, 1, 1,1,1
Бұл өлшем бірліктер бір бірімен байланысты
1=100
1
1=100=10 000
1=1000 000
Жер өлшеген кезде ар және гектар қолданылады.
1 а, 1 га
1а= 100
2га=100 а= 10 000
Аудан S әрпімен белгіленеді
Үшбұрыш ауданы S= l*h/2
Шаршының ауданы S=a*b
Тіктөртбұрыш S=l*h
Табаны l
Биіктігі h
69. Сиымдылық бірлігімен таныстыру: 1 литр.Сиымдылық , көлем және масса бірліктер арасындағы қатыс. V=a*b*c
1, 1, 1,1,1
Бұл өлшем бірліктер бір бірімен байланысты
1=1000
1
1=1000
1=1000 000
1=1000 000
1л=1