№88 (8439) 8 қараша, сейсенбі, 2016 жыл Газет 1939 жылдың

Шиелі аудандық 

қоғамдық-саяси газет

№88 (8439) 8 қараша, 

 сейсенбі, 2016 жыл

Газет 1939 жылдың 

19 наурызынан бастап шығады

4-БЕТ

3-БЕТ

2-БЕТ

Тәуелсіздігіміздің таңы атып, егеменді еліміздің тізгіні өз қолымызға тигелі халқымыздың мерейі 

үстем болып, табысы тасып, ел қазынасы молайып, халықты қуанышқа бөлеуде.  Мұның дәлелі 

ретінде жуырда ауданымызда тойланған екі мәрте Еңбек Ері Ыбырай Жақаевтың 125 жылдық ме-

рейтойын атап өтуге болады. 

Той  ұйымдастыру  алқасының  басшылығымен 

мемлекеттік  дәрежеде  ұлттық  салт-дәстүріміз  бен 

ойын-сауықтарымызға сай қазақша күрес, ақындар 

айтысы, ұлттық ат ойындары түрлерімен аудан, об-

лыс орталықтарында тамашаланды. Жеңімпаздардың 

жүлдесі  де  өте  қомақты  болды.  Озаттар 

дән  риза  болып  қайтты.  Ерен 

еңбектерімен  танысып, 

табысып  достасқан, 

қос алып ағалы-

інідей  болып 

сыйласқан 

Жазыл-

бек 

Қуанышбаевтың ұрпақтары Қойшыбай мен Той-

шыбай  отбасымен  және  Мойынқұм  ауданының 

өнерпаздарымен келіп,  ұрпақтар достығының  үлгісін 

көрсетті.  Шиелі  азаматтары  да  кең  пейілімен,  мол 

берекелі  дастарқанымен  сырттан  келген  құрметті 

қонақтарды қуана қарсы алып, елім дейтін ерлерінің, 

халқым дейтін хандай ұлдарының бар екенін көрсетті. 

Ауыл  халқы  да  музей  үйінің  өз  орынына  қайта 

келгеніне жер иесі – Ыбырай ата киесі қайтып кел-

гендей қуанып, аудан әкімі Қайратбек Сәрсенбаевқа 

жүрекжарды ықыластарын білдіріп, алғыстарын ай-

туда. 

Еліміздің түкпір-түкпірінен келген Ыбырай ата бау-

ырлары, ағайын-туыстары аймақ басшысы Қырымбек 

Көшербаевқа,  аудан  әкіміне,  облыстық,  аудандық 

мәслихат  депутаттарына,  сала  басшылары  мен 

кәсіпкерлерге алғыстарын айтып, ақсақалдар бата-

ларын берді. 

Тойға  қоғам,  мемлекет  қайраткерлері,  ғылым-

білім  иелерінен 100-ге  жуық  зиялылар  қатысты. 

Олар  Ыбырай  ата  әруағын  құрметтеп,  азаматта-

рын сыйлап, жақсыларын көруді аңсап келген жан-

дар.  Шиелі – Сыр  елі  халқы  ерен  еңбектің  үлгісін 

көрсетті.  Соның  нәтижецсінде,  жағдайымыздың 

жақсарып, мәдениетіміздің өскені, тұрмысымыздың 

жақсарғаны  қонақтарға  жақсы  әсер  етті.  Ыбы-

рай ата саябағындағы жайқалып өсіп келе  жатқан 

ағаштар жанға рахат болса, кіре беріс қақпа ортасы-

на орналасқан Ыбырай атаның «Еңбек етіңдер, сонда 

сендер де мендей бақытты боласыңдар» – деп тұрған 

бейнесіне қарағанда өзін көргендей боламыз. 

«Ыбырайдың  отбасын, ұрпақтарын, Сейтбектей 

ұлын көрдік. Шиелі – киелі жерде болдық. Сыр елі 

азаматтарын бақытты ететін қасиетті жері мен еселі 

еңбегі екен. Әлі де Ыбырайдай ерлердің шығатынына 

сенеміз. Ел басқарған азаматтарға сәлемімізді айтар-

сыз», – деп аманаттарын айтты. 

Нұрлан МАХМҰТҰЛЫ,

Ы.Жақаев ауылының ардагері.

БАЙҚАУ

ТАЛАНТТЫ ЖҰПТАР 

ТАЛАНТТЫ ЖҰПТАР 

АНЫҚТАЛДЫ

АНЫҚТАЛДЫ

ЖАНАРМАЙ 

ЖАНАРМАЙ 

ТАПШЫЛЫҒЫ 

ТАПШЫЛЫҒЫ 

СЕЗІЛУДЕ

СЕЗІЛУДЕ

Аудандық мәдениет және тілдерді дамыту бөлімінің 

келісімімен, ауыл әкімдігінің қолдауымен өткен сайыс та 

Н.Бекежанов, Еңбекші, Бестам, Жиделіарық, Алғабас, 

Ш.Қодаманов ауылдарынан келген талантты жұптар 

бақ сынады. Байқау шарты бойынша қатысушылар «Та-

ныс тыру», «Өнерлінің қанаты талмайды», «Бейнебаян», 

«Күз сыйы», «Көрермендермен байланыс» кезеңдерінен 

сүрінбей өтулері қажет болды. Ал, өнерпаздардың әділ 

бағаларын  беру  үшін  айтыскер  ақын  Ержан  Әміров,  

Жиделіарық ауылдық кітапхана меңгерушісі Рсалды 

Ерімбетова және осы ауылдың ФАП меңгерушісі Дар-

хан Өмірәлиев арнайы шақырылған. 

Байқау қорытындысы бойынша Ш.Қодаманов ауылы-

нан келген Еркебұлан Досболұлы мен Ләззат Барақбай 

ең талантты жұп деп танылып, бас жүлдені жеңіп алды. 

Ал, І орынды  Жиделіарық ауылының өнерпаздары Ба-

тырхан Сеитов пен Ақерке Ерғараева иеленсе, жүлделі ІІ 

орын Бестам ауылының атынан келген Олжас Бөлегенов 

пен Нұргүл Қылышбаеваға, ІІІ орын  алғабастық Ізім Ма-

хамедияров пен Нүрила Биғалиеваға бұйырды. Қалған 

қатысушылар  алғыс  хаттармен  марапатталды.  Тар-

тысты да әсерлі өткен байқау көптің көңілінен шығып, 

көрермендер көтеріңкі көңіл-күймен тарқасты.

А у д а н   б ой ы нш а   б а р л ы қ   ж а н а р м а й   қ ұ ю 

бекеттерінде  АИ-80  және  АИ-92  маркалы  жанар-

май  тапшылығы  сезілуде.  Бұған  қоса,  жанармай 

бағасы  шарықтап  барады.  Бұл  жағдайға  көпшілік 

алаңдаушылығын білдіруде. Аудан орталығындағы 

жанармай құю бекеттерінде бір жұмадан аса уақыт 

Аи-80 маркалы жанармай тапшы болып келген еді. 

Енді міне, Аи-92 маркасын да табу қиындап барады.

Ақпараттарды әзірлеген Г.ЯХИЯЕВА.

Жуырда  Жиделіарық  ауылдық  клуб  үйінің 

ұйымдастыруымен тәуелсіздіктің 25 жылдығына орай 

«Арайлы алтын күз» атты аудандық байқау болып өтті. 

Т РТПЕКТЕЙ ТАРТУ, 

АЯ ТАН ШАЛУ 

АБЫРОЙ  ПЕРМЕЙДІ

ХАЛЫ

А  ОР АН 

БОЛ АН 

БАТЫРЛАР

ЗАКИРА – АУЫЛ 

МА ТАНЫШЫ

ТӘУЕЛСІЗДІК – 25 

Аудан  әкімі  Қайратбек  Сәрсен баев тың  бойынан  жоғарыда  айтып  өткен 

қасиеттердің бәрін аңғардық. Қонақтарды күліп қарсы алу, арнау сөзін шын 

жүрекпен жеткізу, қоштасарда адал пейіл білдіру, оларға деген ризашылығын, 

құрметіне, өзіне деген алғыстарды салқынқанды қабылдап, қонақтарға деген 

көңілін, ықыласына жымия сездіру осы той барысында Қайратбек Әубәкірұлының 

тұла бойынан табыла білді. Бюджеттің қаражатына қол салмай, аудан кәсіпкерлері 

мен ерікті азаматтардың қаржысына, демеушілердің демеуіне арқа сүйеді. Ол 

аудан халқының бірлігіне, жақсы тірлігіне сенді. Бүкіл республика көлемінен 

келген қонақтар аудан әкімінің көзсіз ерлігіне бас шұлғып, алғыстарын ай-

тып кетті. Аймақ басшысы Қ.Көшербаев Шиелі ауданының кең тыны-

сына, қажырлы еңбектеріне тәнті болып, Ы.Жақаевтың жолын тіл еді. 

Оның атына әдемі ой-пікірлер, ғибратты адамгершілік тілектер, көкейге 

қонымды ғажап сөздер арналды. Бұл аудан әкімінің абыройы, беделі 

болса, Жақаевшы – шиеліліктердің де мәртебесі деуімізге болады.

Ел өмірі мерейлі. Бұл жерде аудан әкімі Қ.Сәрсенбаевтың ерен 

еңбегі аудан диқандарын алға жетеледі. Соның нәтижесінде олар 

мол өнімге қол жеткізді. Шиелі ауданы көп жылдан кейін облыста 

бірінші орынды иеленді.

Бабаларымыз «тойың тойға ұлассын» деп бекер айтпаған. Дала 

академигі, екі мәрте Социалистік Еңбек Ері Ыбырай Жақаевтың 125 

жылдығын биік дәрежеде атап өткен Шиелі халқын, оның басшысы 

Қ.Әубәкірұлын да Ыбырай атаның әруағы жебеді, олардың жарқын 

істерін қолдады десек, жаңылыспаймыз. Той жақсы болса, тамаша 

өтсе, көңілдерде із қалады. Ол іздер – ізгіліктің, жақсылықтың іздері 

болуға тиіс. Кешегі өткен той – сол іздер. Олай болса аудан ардагерлерінің 

атынан төмендегі лебізбен ойымызды қорытындылаймыз.

Қайрат, жігер бойында,

Алғырлық ақыл ойында.

Риза болдық әкімге,

Ыбырай ата тойында...

Өркен ИСМАИЛ, 

ҚР Журналистер одағының мүшесі, 

аудандық ардагерлер кеңесі төрағасының орынбасары.

Талаптан  ауылдық  округінде 

ел  тәуелсіз ді гінің 25 жылдығына 

орай  қазақ  күресінен,  шахматтан 

және жүгіруден жарыс болып өтті. 

Спорттың бірнеше түрін қамтыған 

жарысқа ауданымыздың бірнеше 

ауылдарымен  қоса  Жаңақорған, 

Арал,  Қазалы  сияқты  басқа  да 

аудандардан  және  Қызылорда 

қаласынан  арнайы  командалар 

келіп қатысты. 

Спорттық  шаралар  Перне-

бай  Күзембай ұлының  жүлдесіне 

а р н а л ғ а н   қ а з а қ   к ү р е с і нен 

тәуелсіздіктің 25 жылдығына 

арналған додадан бастау алды. Ба-

луандар бәсекесінің ашылу салта-

натында аудан әкімінің орынбаса-

ры А.Есмаханов қатысып, жарысқа 

қатысушы жеткіншектерге сәттілік 

тіледі.

– Биыл тәуелсіздік алғанымызға 

25  жыл  толып  отыр.  Еліміз  осы 

уақыт  аралығында  ғасырларға 

татырлық  жолдарды  жүріп  өтіп, 

Қазақстанымыз әлем мойындаған 

мемлекетке  айналды.  Мұның 

барлығына  қажырлы  қайрат  пен 

тынымсыз  еңбектің  арқасында 

қол жеткізілді. Спорттық салада да 

айтарлықтай жетістіктер жеткілікті. 

Ел  абыройын  асқақтатқан  чем-

пиондар  көк  туымызды  биікте 

ж е л б і р е т і п ,   ә н ұ р а н ы м ы з д ы 

шырқатты.  Сендер  де  сондай 

жеңімпаз  аға-апаларыңның  жо-

лын  жалғай  беріңдер, – деді 

А.Есмаханов.

Е л і м і з д і ң   ә н ұ р а н ы   о р ы н -

далғаннан  кейін  балуандардың 

белдесуі басталып кетті. Әр жердің 

өз мықтысы бар демекші, ауылдар 

мен аудандардан іріктеліп келген 

жас балуандар боз кілем тартысын 

қыздыра түсті. Нәтижесінде 35 келі 

салмақта  Ж.Бақытбек, 38 келіде 

Н.Тоқбаев, 42 келі  дәрежесінде 

М.Қоқантаев, 46 келіде Қ.Советов, 

50  келіде  Е.Қаһарман, 55 келіде 

М.Ибрагимов, 60 келіде Қ.Төлен, 66 

келіде Д.Мұңайтпасов, 66 келіден 

жоғары  салмақта  Н.Қаржаубай 

қарсыластарының  барлығын 

жығып, жеңімпаз атанды. Ал, түйе 

балуандар арасындағы бәсекеде 

Н.Алдабергеннің бағы жанды.

Күреспен қатар бір мезгілде шах-

мат пен жүгіруден жарыс өтіп жатты. 

Бұл  жарыстардың  қорытындысы 

бойынша  жүгіруден  алдына  жан 

салмаған А.Үмбетияр ұлдар ара-

сында,  Б.Смайлова  қыздар  ара-

сында 1971 жылы  туған  ауыл 

азаматтарының  жүлдесін  жеңіп 

алса, шахмат ойынында шеберлік 

танытқан Ә.Тәжиев 1-ші орынды 

иеленіп, Айқынбай Күзенбаевтың 

жүлдесін қанжығасына байлады.

Осылайша,  Бала  бидегі  тур-

нир мәресіне жетіп, ауыл халқына 

думанды  көңіл-күй  сыйлады. 

Тұрғындардың  есінде  жеңіске 

ұмтылған  спортшылар,  оларға 

қиқулап  қолдау  білдіріп  отырған 

жанкүйерлер қалды. Бұл турнирдің 

талаптандықтардың есінде көпке 

дейін сақталары сөзсіз.

Азиз БАТЫРБЕКОВ.

Суретті түсірген 

Б.БӘЙІМБЕТ.

Той – қызықшылық. Той – қуаныш. Той – өткендегі ізгіліктер мен жақсылықтарды, озық дәстүрлерді, 

тағылымды жаңғыртып, жалғастырып отыратын тәлімі мол мереке. Ұрпақ сабақтастығының көрінісі, 

оның той-думанға айналуы. Той – ауданның бүгінгі барын бағалау, келелі істер жайында, алдағы 

атқарылар жұмыстарға жол сілтеу, ақыл қосу. Той – тоқшылық. Той – бірлік, ынтымақ. Ауызбіршілік бол-

маса, той да болмайды. Той – тәрбие мектебі. Той – адам еңбегін қастерлеу мектебі. Тойдың өтілуі – сол 

тұстағы аудан басшысына, әкіміне, оның өмірлік іс тәжірибесіне, ой-өресіне, жан-жақты мәдениеті 

мен эстетикасына, іскерлігіне, ұйымдастыру қабілетіне, керек болса, жеке талғамы, мінез-құлық, эти-

касына, адамгершілігі мен адами қасиеттеріне де тікелей байланысты. Той өткізу анау айтқандай, 

жеңіл-жепі, жүрдім-бардым шаруа емес. Той – думанды көңілден шығардай, ұмытылмай есте ұзақ 

қалардай етіп өткізу үшін талай нәрсені алдын ала білу қажет. Кеше біз көріп, білген Ыбырай Жақаев 

атамыздың тойы жоғары деңгейде өткен тойлардың санатына жатады.

Биыл сан ғасырлар бойы ата-бабамызға арман болған 

тәуелсіздікке 25 жыл толып отыр. Қазақстан егемендікті 

еншілеп, тәуелсіздіктің тәжін кигелі бері толағай 

табыстарға қол жеткізіп, әлемдік саяси аренадағы өзіндік 

орны бар мемлекетке айналды. Ел тәуелсіздігінің 25 

жылдығына аудан көлемінде түрлі деңгейде көптеген ша-

ралар өткізілуде. Соның бірі ретінде Бала би ауылында 

ұйымдастырылған спортттық жарыстарды атап өтуге бо-

лады.

ТОЙ – ТӘРБИЕ МЕКТЕБІ

ДАҢҒАЙЫР ДИҚАНҒА ЛАЙЫҚТЫ ҚҰРМЕТ КӨРСЕТІЛДІ

ТАЛАПТАНДАҒЫ 

ТАРТЫСТЫ

ТУРНИР

БІЗ КӨППІЗ, АЛҒЫСЫМЫЗ ШЕКСІЗ

ІЗГІ ДӘСТҮР ҮЗІЛМЕСІН

ІЗГІ ДӘСТҮР ҮЗІЛМЕСІН

Өңірде қызмет еткен жылдары, сіңірген еңбегімізді ескеріп, құрметті қонақ 

ретінде шақырған ниеттеріңізге рахмет. Шиелі жұрты қашанда еңбексүйгіштігімен 

биік белестерді бағындыра білген. Күріш атасы даңқты жерлесіміз Ыбырай Жақаевтың 

салған ізі өскелең ұрпаққа үлгі-өнеге. Аймақтағы жас жақаевшылар қозғалысы мұның айқын 

дәлелі іспетті. Жуырда күзгі орақ науқанын қорытындылаған Президентіміз Нұрсұлтан Назар-

баев, биыл Қызылорда облысы күріш өндірісі бойынша кезекті рет рекорд орнатқанын ерекше атап 

өтті. Сырдың сиқырлы суы мен құнарлы топырағының бабын тапқан дала академигінің 125 жылдық ме-

рейтойы құтты болсын! Ыбырай атамыздың ізгі дәстүрі үзілмей, жалғасын табуына тілектеспін!

М.ЖАЙЫМБЕТОВ,

ҚР Ұлттық экономика министрлігі құрылыс және 

тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық істері 

комитетінің төрағасы.

ҚҰРМЕТТІ ҚАЙРАТБЕК ӘУБӘКІРҰЛЫ!

ҚҰРМЕТТІ ҚАЙРАТБЕК ӘУБӘКІРҰЛЫ!

Ел тәуелсіздігінің 25 жылдығы және «Алтын күз-2016» мерейтойымен аудан жұртшылығын 

құттықтаймын!

Туған елімнен тұлпар мінгізіп, зор марапаттағандарыңыз мен үшін құрмет, жастарға 

тәрбиелік мәні мол, өнеге, шарапаттық қадам деп білемін. Қашанда амандық-саулық, 

береке-бірлік, киелі жер Шиелі даңқын көтеретін азаматтар арта берсін деп 

тілеймін.

     Д.КІШІБЕКОВ,

академик.

ҚОҒАМ

ҚОҒАМ

№88 (8439) 8 қараша, сейсенбі  2016 жыл

22

Osken_onir@mail.ru

Osken_onir@mail.ru

мзе  лімбетовпен колхоз кеңесінің алдында 

кездестім. Бұл кісі осы колхозды бүге-шігесіне дейін 

білетін байырғы колхозшының бірі. К ргенінің бәрін 

ұмытпай к кейіне тоқып жүреді. Маған  бекеңнің 

осы бір қасиеті ұнайды.  зі қызмет еткен ортаның 

шежірешісі десе де болғандай. 

Ж н сұрап мән-жайды білгеннен кейін:

– Закира жерінің басында емес, – деді  бекең; – 

«К кмұрынның» (бұл Л-4 каналының ескі аты) аздап 

кем-кетігі болып соны ж ндеуге кеткен.

– Қолмен ж ндей ме?

– Ия, қолмен ж ндеп жатыр. Закираның  зі де осы 

«К кмұрынннан» су ішеді.

Күн кештетіп қалған. Енді амал жоқ, Закира-

ны күтуге тура келді. Екеуміз  бекеңнің үйіне қарай 

аяңдадық.

– Мен үйге келген соң  бекеңе Закира ж нінде аз 

білетінімді аңғарттым.

– Закира  зіміздің қолда  скен қарындастарымыздың 

бірі, – деді  бекең:

– Оның еңбек жолы сонау 1942 жылдан бастала-

ды. Соғыстың ауыртпалығы басына түсіп, жас спірім 

қыз қолына кетпенін алып егіс даласына аттан-

ды.  Содан бері еңбектің қайнаған ортасында келеді. 

1948 жылдан 1958 жылға дейін Ыбекеңнің звеносын-

да болды. Қарт диқанның бай тәжірибесінен үйренді. 

Бір жақсысы орта жолда қалып қойған жоқ.  зінің 

к здеген мақсатына жетті. Закира, Ыбекеңнен соңғы 

ауылымыздың мақтанышы. 

Шынында мен ұмытқан екенмін.  ткен күндер 

енді-енді есіме түсе бастады. Ыбекеңнің звеносы-

на барған сайын толық денелі, бота к зді ақсары 

келіншекті к ретінмін. Звеноның  зге мүшелері 

сияқты ол жайында айтқанда сүйсіне әңгімелейтін. 

Оның келешегінен үлкен үміт күткендей болатын. 

Міне, біздің с з етіп отырғанымыз сол Закира екен.

С з арасында  бекең Закираның табыстары 

ж нінде де к п мағлұмат берді. Звеноны басқарған 

алғашқы жылы күріштің әр гектарынан 36 центнерден, 

келесі жылы 42 центнерден  нім алса,  ткен 1959 жылы 

45 центнерден  нім алып, ал биыл гектарынан 70 цент-

нерден алуға бел байлап отыр екен. Мен осы сандарға 

қарап отырып бірте-бірте табыстың асқар шыңға 

қарай  рлеп бара жатқан адамның бейнесін к з ал-

дыма елестеттім. Закира ж нінде к бірек білгім келді.

–  зінен басқа үйінде кімі бар? – деп сұрадым.

– Закира қазір бір үйде үш жан, үлкен ұлы Ақылбек 

алтыншы класта оқиды, кіші ұлы Оразбек үшінші 

класта оқып жүр. Ері Кенжекең бір мың болғыр жігіт 

еді, колхоз қай уақытта керек етсе де белі буулы, жеңі 

сығулы жүретін ауыл-үйге қоғамшыл, ағайынға бау-

ырмал еді, не пайда,  мірі тым қысқа болды.  ткен 

жылы «қылтамақтан» кетті. Бас ие кеткен соң Закира 

сең соққан балықтай қайраңдап қалама, деп қауіптеніп 

едік. Мұндай кезде жұмыстың жағдайын айту қиын ғой. 

Бірақ, Закира сол қайғыны да қайыспай к терді.  мір 

ағысымен ілгері кетті...

Жақсы адамдар туралы жазғанда оның семья 

бақытын да ойлайсың. Ерлі-зайыпты адамдар  мір 

ләззатын мәңгі бірге татсын дейсің тағдыр оған к не 

ме?..

Закира жұмыстан кештетіп қайтты, ойда-жоқта 

әңгімелесуге оның  зі келді. Күн ұзаққа шапқан кетпен 

қажытқан болар деген ойымыз бекер екен, қайта еңбек 

оны шыңдай түскендей, жүзінің аздап тотыққаны бол-

маса, жігерлі де ширақ к рінді. Оның нұрлы к зінде 

жастықтың жалыны лаулап тұрғандай.

– Кейде жұмыстың бір б лігін қолмен атқаруға 

тура келеді. Канал қазғыш машина жүре алмай қалған 

соң бір-екі күннен бері кетпен шауып жатырмыз, 

дейді Закира істің мән-жәйін түсіндіріп. Кідірсек кеш 

қалатынбыз, күрішке су алатын мезгіл  тіп барады...

– Күрішшінің кетпені әрқашанда жамбасын-

да жүрмесе болмайды, – деп оның с зін  бекең 

толықтырып қойды. 

Біз Закирамен ұзақ отырып әңгімелестік. Ол 

з ісін жетік білетін, озық ойлы диқанның бірі бо-

лып шықты. Диқан әкеден үйренген озық  негесін 

творчестволықпен байытып келе жатқандығы оның 

әрбір с зінен аңғарылады. Закира күріш ж нінде 

айтқанның  зінде үлкен әлеуметтік маңызы бар 

мәселені қозғай отырады. Диқаншылық кәсібінің 

теңдесі жоқ мамандыққа айналғанын үлкен 

мақтанышпен әңгімелеп отырды.

– Агротехниканы қалай жүзеге асырып жатырсыз? 

– деп сұрағанымда:

– Агротехника дегеніміз тәжірибеміздің бір 

жиынтығы ғой, – деп жауап берді.

Ол осы жерде мынандай бір қызықты әңгіме айтты. 

«Дубовский» сорты осы күнге дейін «Узростон»  німді 

кем береді, делініп жүр. Закира сол «Дубовскийдің» 

Ыбырай жетілдірген сортынан бірнеше басын іріктеп 

алып, «Узростың» іріктелген ұрығымен екеуін  з 

участогінде қатар  сіріп байқаған. С йтіп оны 

күтіп-баптау жұмыстарын бір мезгілде жүргізеді. Ал, 

піскеннен кейін бұл екі сортты б лек-б лек бастырып 

байқағанда екеуінің  німі шамалас болған. 

– «Дубовский» алғашқыда  те нәзік болып шықса 

да, – дейді диқан қыз, – К гі бой түзегеннен кейін 

табиғат құбылыстарына т зімді келеді, суық ұрғаннан 

кейін де ол т гіліп-шашылмайды, бірақ, дәнінің 

сабақшаларынан ажырату  те қиын.

Кейде тіпті оны машинаға да екі-үш рет бастыруға 

тура келеді. Егер молотилканың дән үгіткішін қайта 

қарап жетілдірсе, (барабаны үш қабат болса) диқандар 

күріш бастыру кезінде мұндай қиындықтан құтылар 

еді. 

Закира бұдан кейін  зінің жол сапарлары тура-

лы да айтты. Соңғы жылдары ол ауылшаруашылығы 

озаттарының кеңестеріне қатысып, к п-к п пікірлер 

мен егіншілердің бағалы ұсыныстарын тыңдаған. 

Егін шаруашылығының үздік шеберлерімен танысып 

сырласқан. С йтіп ауылға жаңа шабыт, жаңа жігер 

әкелгенін с з етті. Биыл қыс айында Қазақстан ком-

партиясы орталық комитетінің ІІІ пленумына қатысып 

қайтқаннан кейін  зінің к кейінде жүрген жаңа бір тың 

ұсынысын ортаға тартпақ. 

– Мен к птеген дала саңлақтарымен әңгімелескенде 

бір-ақ нәрседен қысылдым, – дейді Закира: – Колхо-

зың да  зіңнен басқа неше әйел күріш  сіреді, – деп 

сұрағанда ондай звено жетекшілерін енді әзірлеп жа-

тырмыз дегеннен басқа ешнәрсе айта алмадым. Шы-

нында жапандағы жалғыз қыздай осынша әйелдердің 

ішінде бір менің ғана күріш звено жетекшісі болу-

ым ыңғайсыз екен. Менің де мол  німші аналарым,  

сіңлілерім болуы керек емес пе, – деп алқалы топқа 

ой тастайды. 

Міне,  осыдан кейін Қалия Ержанова, Несібелі 

Дүкенбаева, Зейне Боқаевалар күріш егуге шығады. 

Қазір олардың қай-қайсысын алсаңыз да к ңіл тоят-

тап, к з сүйсінеді. 

Закираның ата-бабалары да  мірін диқаншылықпен 

ткізген.  кшесін ш ңге тіліп, алақанын кетпен ойып, 

алтай жаз жұмыс істесе де иығы жылтырап киім 

кимепті, бүйірі бір шықпапты. Ішерлігі болса, «Таңғы 

тамақ тәңірдің мойнында» дегенді медеу етіпті. Енді 

сол ата-анасының нәпаха терген жерінде Закираның 

күріші  сіп тұр. Қыс, к ктем айларында жоңышқасы 

сұйық шыққан құнарсыз деген атыздарға 20-25 тон-

на к ң т гіп, топырақты құрылымын жақсартқан «ай-

дар алдында әр гектар жерге 180 килограмнан тұқым 

сепкен. 

– Бұл тым к п емес пе? – деп сұрағанымызда диқан 

қыз сенімді түрде:  – Жоқ, – деп жауап берді, – әр гек-

тар ға 200 килограммға дейін сепсе де артықтық етпейді. 

Күріштік жерге атыз, жап соғу, тұқым себу жұмыс-

тары ның бәрін техника атқарған. Тұқым құрғақ 

жерге себіліп, оны сеялканың артына тіркелген 

сүйреткіштер (майда шеңгелдер) топыраққа ара-

ластырады екен. Міне, содан кейін тәртіп бойын-

ша су жіберіледі. Күрішті баптау кезінде берілетін 

тыңайтқыш әзірленеді. Ол күріш бас алар кезде әр 

гектар жерге 2 центнерден суперфосфат беріледі, 

бұл күріштің дәнін толықтырады және узростың пісу 

мерзімін 10-15 күнге дейін қысқартады. 

– Күріш – күтуді к п тілейтін дақыл, күн нұры мен 

суды қаншалықты тілесе, адам еңбегін де соншалықты 

тілейді. Оның әрбір талы сізге жас баладай жалтақтап 

қарап тұрады, – дейді. Закираның бұдан басқа да табы-

сы бар. Қыстай оқып трактор айдауды үйреніпті. Енді 

күріш орағы басталғанша комбайн айдауды үйренбек. 

Закираның звеносындағы Байтұрсын  мірбеков, 

Жұмакүл Ержановалар күріштің суына қарайды, арам 

ш бін жұлады, олар ұзақты күн қос басында болып, 

звеноның атақ-абыройы үшін күреседі. 

Закира биыл Алматыға барып қайтқан сапарын-

да оңтүстіктің  рен жүйрігі, «Келес» совхозының 

мақташысы Райхан  сербаевамен Социалистік 

жарысқа түсіп қайтқан екен. 

Мен қойын дәптеріме: Закира тракторды  зі ай-

дап жүр, күріш  сіретін шәкірттері де бар, деп жазып 

қойдым. 

– Сіз не жаздыңыз? – деп сұрады менен. Мен 

жазғанымды оқып бердім. 

Колхоз к ктемі қандай тамаша. Айналаның бәрі 

жасыл бояумен боялғандай. Күн нұрына қарап жа-

рыса  сіп келе жатқан жайқалған қалың егіс. Биыл 

жеміс ағаштары да майысып қалыпты.  р бұтақтың 

саясында әнші құстар тамылжыта сайрайды. Осын-

дай сұлу табиғаттың құшағында колхоз ерлері ел 

игілігі үшін құлшынып еңбек етіп жатыр.  не,  з 

плантациясында Закира жүр.  ткір жүзді кетпен күн 

нұрына шағылысып, жарқылдай түседі. Мүмкін оның 

Ақылбегі мен Оразбегі де  зі сияқты даңқты диқан 

болар. Мүмкін олар күріштің жаңа  німді сорттарын 

сіріп, теңдесі жоқ мол  нім жинар. Дала жұлдызы 

Закира Ержанованың  ткен жолы мен бүгінгі ісі дос 

жүрегін сүйсіндіріп қуанышқа б лейді. Закира – ауыл 

мақтанышы.