3-ТА РАУ
ДИ НА МИ КА НЕ ГІЗ ДЕ РІ
«Ки не ма ти ка не гіз де рі» та ра уын да біз үдеу дің ба ғы ты мен сан дық
мә ні де не нің қоз ға лыс тү рін анық тай ты нын біл дік. Қоз ға лыс түр ле рі-
нің іші нен тү зу сы зық ты те ңай ны ма лы қоз ға лыс пен шең бер бойы-
мен бір қа лып ты қоз ға лыс пен таныстық.
Не ге де не бас қа ша емес, дәл осы лай қоз ға ла ды? Үдеу дің ша ма сы
мен ба ғы ты на қан дай фак тор лар әсер ете ді? Осы сұ рақ тар дың жа-
уа бын біз «Ди на ми ка не гіз де рі» та ра уынан ала мыз.
Ди на ми ка – механикалық қозғалыстың себептерін қарас ты-
ра тын ме ха ни ка ның бір са ла сы.
«Ди на ми ка»
күш
де ген ма ғы на бе ре тін грек тің «dynamos» сө зі нен шық қан.
Күш – де не лер дің өза ра әре ке тт есуі нің өл ше мі жә не де не
жыл дам ды ғы ның өз ге руі мен де фор ма ция ла нуы ның се бе бі
бо лып та бы ла тын век тор лық фи зи ка лық ша ма.
Та рау ды оқып-білу арқылы сен дер:
•
инер ция
,
инерт ті лік
,
инер ция лық са нақ жүй еле рі
ұғым да ры ның ма ғы-
на сын тү сін ді ру ді;
•
Нью тон ның бі рін ші за ңын тұ жы рым дау ды жә не оны есеп тер шы ға ру да
қол да ну ды;
•
ау ыр лық кү ші нің, сер пім ді лік кү ші нің, үй ке ліс кү ші нің та би ға тын тү сін ді ру ді;
•
Нью тон ның екін ші за ңын тұ жы рым дау ды жә не оны есеп тер шы ға ру да
қол да ну ды;
•
Нью тон ның үшін ші за ңын тұ жы рым дау ды жә не оны есеп тер шы ға ру да
қол да ну ды;
•
бү кі лә лем дік тар ты лыс заңын тұ жы рым дау ды жә не оны есеп шы ға ру да
қол да ну ды;
•
үдеу мен қоз ға лып ке ле жат қан де не нің сал ма ғын анық тау ды;
•
сал мақ сыз дық күй ін тү сін ді ру ді;
•
есеп шы ға ру да бі рін ші ға рыш тық жыл дам дық формуласын қол да ну ды;
•
ға рыш ап па рат тары ор би та ларын са лыс ты ру ды;
•
тартылыс өрі сін дегі де ненің қоз ға лы сы н сипаттайтын шамаларды
анықтауды үй ре не сің дер.
Достарыңызбен бөлісу: 
