Егер де не ге күш әсер ет пе се не ме се күш тер дің әсері тең ге ріл ген бол са, де- не инерциялық санақ жүйесіне қатысты тү зу сы зық ты жә не бір қа лып ты қоз ға- лады немесе тыныштық күйін сақтайды. III Инер ция лық жә не инер ция лық емес са нақ жүй еле рі Жермен байланысты санақ жүйесі инер
циялық болып табылады, себебі оған қатысты
инерциязаңыорындалады.
Инер ция за ңы орын да ла тын са нақ жүй есі инер ция лық са нақ жүй есі деп ата ла ды. Бірқалыпты қозғалып келе жатқан көлік
те–пойызданемесетеплоходтаорындалатын
барлыққұбылыстарЖердегідейболады.Мы
салы, вертикаль жоғары лақтырылған доп
лақтырунүктесінеқұлайды,үстелгеқойылған
құмыра тыныштық күйін сақтайды. Жерге
қатысты тұрақты жылдамдықпен қозғалып
кележатқансанақжүйелеріндеинерциязаңы
орындалады.Бұларинерциялықжүйелербо
лыптабылады.
Жер ге қатысты үдеу мен қоз ға лып ке ле жат қан де не лер мен бай ла ныс ты са нақ жүй есі инер циялық емес деп ата ла ды. 1-тапсырма 1. Инерциялыққозғалысқа
мысалдаркелтіріңдер.
2. Тыныштықинерциясына
мысалдаркелтіріңдер.
3. Сендеркелтіргенмысал
дардақозғалыстағы
денегеқандайкүштер
әсеретеді?
4. Сендеркелтіргенмысал
дардақайденежоғары
инерттіліккеие?
-сурет. Жолаушылардың инер иябойыншақозғалысы Жауабы қандай? А то бус жыл дам ды ғы кілт азай ған да жо лау шы лардың ал ға қа рай қозғалуының се бе бі не де ( су рет)? Жыл дам дық кілт жо ға ры ла ған кез де немесе оң ға жә не сол ға бұрылғанда жо лау шы лар қан дай күй де бо ла ды?