1. Атабаев Қ. Қазақ тарихының деректанулық негіздері. Алматы, 2002ж. 2. Атабаев Қ. Деректану. Алматы, 2007ж., «Бағзы замандар хикаясының» қандай түпнұсқалары (редакциясы) сақталды?
Неге ежелгі орыс әдебиеті мен ежелгі қазақ дәуір әдебиетінің даму кезеңдері сәйкес емес?
Қазақ әдебиетінің даму тарихын зерттеген әдебиеттанушы кім?
№23 дәріс Тақырыбы: Статистикалық деректер, олардың деректік ерекшеліктері Дәрістің мазмұны: ХҮІІІ-ХІХ ғасырлардағы қазақтар тарихы жөнінде жарияланған деректемелер мазмұны жағынан да, түрі жағынан да әр түрлі. Бірінші тобы қазақ даласы мен оған жапсарлас жатқан жерлерде болып, көзімен көргендердің жазбаларынан, қазақтар және олар қатысқан оқиғалар туралы мәліметтер бар материалдардан тұрады. Осы тұрғыдан алғанда, жоңғар билеушісі Цеван-Рабтанда болған Иван Унковскийдің күнделіктері мен жолжазба дәптеріндегі мәліметтер назар аударуға лайық. Бұдан біз қазақтардың жоңғарлар жаулап алған Жетісу жері, жоңғарлардың Ұлы жүздің рубасыларын бағындыруы туралы ақпарат аламыз. Онда ойраттар жетекшілерінің есімдері және жер-су аттары келтіріледі. Атап айтқанда, олар жаулап алған Шу, Талас, Сарысу, Хантау, Ұлытау, Арғанаты жерлері және бірқатар қалала: Әулиеата, Сайрам, Созақ, Құлан, Шымкент, Ташкент және басқалар бар. 1. Атабаев Қ. Қазақ тарихының деректанулық негіздері. Алматы, 2002ж. 2. Атабаев Қ. Деректану. Алматы, 2007ж., «Бағзы замандар хикаясының» қандай түпнұсқалары (редакциясы) сақталды?
Неге ежелгі орыс әдебиеті мен ежелгі қазақ дәуір әдебиетінің даму кезеңдері сәйкес емес?
Қазақ әдебиетінің даму тарихын зерттеген әдебиеттанушы кім?
№24 дәріс Тақырыбы: Жеке адамдық құжаттар – тарихи дерек ретінде. Дәрістің мазмұны:
Зерттеулердің келесі кезеңінде деректердің шынайылығын анықтау фактілерді бір-бірімен салыстыру арқылы жүреді. Осылай деректер мәліметтер беріп отырған фактілердің бірімен бірінің сәйкестігін немесе бірімен бірі қарама-қайшы келетіндігін анықталады. Фактілірдің сәйкес келуі мәліметтердің шынайылық дәрежесінің жоғары екендігін көрсетсе, керісінше бірін-бірі жоққа шығаруы олардың шынайылығына күмән тудырады. Авторлардың айтуынша деректанулық талдау жүргізу қорытындысына, тексерілген шындыққа жақын жекелеген тарихи фактілердің белгілі бір жиынтығы анықталуы керек. Тарихи зерттеулердің келесі кезеңі кітапта «Синтетикалық процестер» деп аталған. Бұл бөлімде тарихшы қалайша әр түрлі фактілердің басын біріктіріп, біртұтас еңбек етіп шығара алатындығы туралы айтылған. Қарастырылған бұл еңбектер өз кезінде ғалымдардың көңілін тарихшылардың деректермен, тарихи фактілермен жұмыс істеу методының ортақ мәселелеріне аударды, тарихшының кәсіби еңбегінде деректану ғылымының қандай орын алатындығын көрсетті. Университет профессорлары дайындаған бұл кітаптар «дерек», «құжат», «деректану», «деректерді сынау» сияқты түсініктерді ғылыми айналымға кеңінен енгізді. Тарихи құжаттарды сақтау орындары (ішінде мұрағат құжаттарын да) жазба, ауызша, заттай деректердің әр түрлері туралы мол мәлімет берді.
