A фалес d анаксимен h анаксимандр Философия
жүктеу/скачать 301,34 Kb.
|
|
A фалес d анаксимен h анаксимандр Философия Сагатова А.С. 1 Милет мектебі өкілдері: Фалес Анаксимен Анаксимандр 2 Философия, бір-біріне байланыссыз, дербес және тәуелсіз түрде пайда болған елдер: Ежелгі Үнді, Ежелгі Қытай, Ежелгі Грекия 3 Математикалық дәлел үшін дедукциялық әдіске жүгіну басталады: Пифагор 4 «Су – ең ғажайып жаратылыс» тұжырымы авторы: Фалес 5 Ауаны түпкі субстанция деп білді: Анаксимен 6 «Барлық зат – санның мәні» тұжырымы авторы: Пифагор 7 «Философия» атауын тарихта алғаш қолданған: Пифагор 8 Грек тапқырлығының ерекше олжасы, онсыз қазіргі ғылым болмас еді: Алгебра 9 От – алғашқы элемент, ал қалған нәрсенің барлығы содан жаратылған деп санаған ойшыл: Гераклит 10 Қарама-қарсылықтардың араласу доктринасы авторы: Гераклит 11 Қоршаған дүние туралы реалды түсінікпен қатар фантастикалық қиялдың қосындысынан тұратын ежелгі қоғам дүниетанымы: мифология 12 Адам өмірі мен қоршаған дүниені басқаратын, жаратушы күштердің барын мойындайтын дүниетаным: дін 13 Дүниетанымдық ғылыми-теориялық түрі: философия 14 Сократтың философия туралы түсінігі: Ізгілік пен зұлымдықты тануға бағытталған ерекше ғылым 15 Ортағасырлық христиандықтың философия туралы түсінігі: Киелі Жазбалардағы ақиқатты түсіндіру 16 Пифагордың философия туралы түсінігі: Даналыққа құштарлық 17 Гегельдің философия туралы түсінігі: Өзін-өзі танитын Абсолютті ақыл туралы ғылым 18 Дүние және ондағы адам туралы тұтас көзқарас: дүниетаным 19 Әлем, табиғат құбылыстары, сыртқы күштердің әсерімен, шексіздігімен түсіндірілетін, бүкіл тіршіліктің космостық циклдарға тәуелділігін тұжырымдайтын философиялық дүниетаным: космоцентризм 20 Материямен сана қатынасы мәселесінде сананы (рухты) бірінші деп қарастыратын бағыт: Идеализм 21 Дүние және адамды рационалды ұғыну талпыныстары кезеңдері атаулары: Алғы философия, Философия 22 Философия пәні мынадай негізгі бөлімдерден тұрады:Гносеология, Онтология, Аксеология 23 Құдайдың бар екенін мойындағанымен дүниені жаратқаны болмаса жаратушы Құдай одан кейінгі дүние дамуына, адамдар әрекеті мен тағдырына қатыспайды деп түсінетін философиялық бағыт: деизм 24 Материя мен сана қатынасында «материя бірінші» деп санайтын бағыт: Материализм 25 Философияның даму тарихында философиялық зерттеулердің іске асуына құрал ретінде пайдаланылатын әдістер:Эклектика, Герменевтика, Догматизм 26 Философиялық пәндер: Ғылыми методология ,Құқық философиясы 27 Тарих дамуында адамзат дүниетанымының тарихи түрлері: мифология, дін, философия 28 Философия пәні мынадай негізгі бөлімдерден тұрады: Антропология, Этика, Логика 29 Пантеизм – философиялық ағым ретінде келесі бастамаларды теңестіреді: Тірі табиғаттың жандылығын насихаттау 30 Гилозоизм дегеніміз: Тірі табиғаттың жандылығын насихаттау 31 Европада V-XV ғғ. арасында кең тараған кезең және қамтыған аралығы:476 ж. Батыс Рим империясының құлауымен, Қайта Өрлеу дәуірінің басталуына дейін , Орта ғасыр дәуірі 32 Европада антишіркеулік, антисхоластикалық бағыттағы, адамға, оның тәндік және рухани потенциалына сенім мен оптимистік сипаттағы философиялық бағыттардың жиынтығы тән кезең: Орта ғасыр дәуірі 33 Христиандық философияның қалыптасуына үлкен ықпал еткен ойшыл және ілімі: Иоанн Дамаскин 34 Христиандық философияға қатыстысы: Антропоцентризм, Теоцентризм, Креационизм 35 Рационализмнің негізін қалаушы, француз философы, ғалым-математик және іліміне қатыстысы: Рене Декарт , «Егер мен күмәндансам, онда менің ойлағаным...» 36 Материалистік, пантеистік көзқарастағы Нидерланд философы және тұжырымы: Бенедикт Спиноза , «Туа біткен идеялар» теориясы 37 Шәкәрім пікірінше, «ұждан дегеніміз»: ынсап, әділет, мейірім 38 Шәкәрім «жан жоқ деушілерге қарсы дәлел қылынып тұрған»-ға қатысты жазғандары: магнетизм, спиритизм, шаманизм 39 Кант пікірінше, ақылдың тану қабілетінің шектеулігінің дәлелі: Мүмкіндіктер шектеулігі 40 Шәкәрімнің үш анығы:Жаратушы білімі , Иман ,Ұждан 41 З.Фрейд бойынша, санамен қатар тіршілік ететін және белгілі дәрежеде сананы бақылайтын әрбір адамға тән айрықша психикалық реалдылық: бейсаналық 42 З.Фрейд бойынша, жағымсыз эмоция, теріс тәжірибе, т.б. адамның психикалық саулығы мен тепе-теңдігін бұзатынның бәрінің психологиялық қорғаныш тәсілі ретінде санадан шығару:ығыстыру реакциясы 43 Философияның дүниетаным ретіндегі эволюциясы кезеңдері: Космоцентризм,Теоцентризм ,Антропоцентризм 44 З.Фрейд бойынша, динамикалық психиканың тұратын қабаттары:«Мен», «Жоғарғы-Мен» 45 Архетиптер теориясын ұсынған ойшыл: Карл Густав Юнг 46 Ұлттық сананың негізі:ұлттық бірегейлік 47 Шәкәрімнің пікірінше, «ел қылудағы» жақсы қаисеттің саны және түп қазығы:7, ақ ниет 48 Теориялық сана құрылымына қатыстылары: ұлттық-этникалық қауымдастық өкілдерінің нормалары, ұлт идеология, ұлттық идея 49 Ұлттық сананың деңгейлері: теориялық сана, қарапайым 50 Ұлттық сананың жасаушысы, қолдаушысы, қорғаушысы, сақтаушысы әрқашанда ұлттық ...:интеллигенция, зиялы қауым 52 Метафизика дегеніміз: болмысты бар болу түрғысынан зерттеу, алғашқы себептер мен принциптерді зерделеу 53 Онтология терминін алғаш енгізген неміс философтары және жылы: Рудольф Гоклениус, 1613 ж. 54 Ұлттық сана дегеніміз: ұлтқа тән сананың элементтерін игеру 55 «Болмыс» категориясын философияға тұңғыш енгізгендердің бірі ертедегі Грек философы: E) Парменид 56 Бізге жеткені – 9, грек философия тарихында жалпы 40 дәлел (апорий) авторы:зенон 57 «Материалдық заттардың бүлiнуi мен жойылуы мүмкiн, ал идеяға (эйдос) еш уақытта зақым келмейдi» деп санаған грек ойшылы:Платон 58 «Метафизика» болмыс туралы еңбектің авторы: Аристотель 59Араб тілді философияның негізін қалаушы: Ибн-Рушд 60 Негізгі қызығушылығы ғылым мен философияға байланысты, оны орта ғасыр дәуірінде «араб философы» деп атаған: Әл-Кинди 61 «Ғылымдардың ішіндегі ең дәрежесі асқақ, шоқтығы биігі – философия...» деген ойдың авторы:Әл-Кинди 62 «Теріске шығаруды жоққа шығару» жұмысы авторы:Әл-Фараби 63 Жаңа Заман философиясыдағы бағыттар:Рационализм, Эмпиризм 64 Философия әдісі дәлелді, дін әдісі - қасиетті құжаттарда белгіленген бейнелі таным тәсілі деп санаған ойшыл:Ибн-Рушд 65 Таным негізінде тек сезім мен тәжірибе жатыр дегенді ұстанатын бағыт: Эмпиризм 66 «Ақыл» болмыс пен танымның негізі ақыл-ой дегенді ұстанатын бағыт: Рационализм 67 Адам өз бойында 2 субстанцияны қатар біріктіретіндіктен келіп туындайтын идеясы: Деизм 68 Адам тұлғасының маңыздылығын терең түсінді, адамды жоғары қойып, «Адам бол!» қағидасын философиялық деңгейге көтерген ойшыл:Абай Құнанбаев 69 «Болмыс пен уақыт» деген еңбектің авторы және тұжырымы:Мартин Хайдеггер , «Тіл – болмыстың үйі» 70 Таным табиғаты мен оның мүмкіндіктері, шегі туралы мәселе қойылып зерттелетін бағыт: Эпистемология 71 Философия тарихында адамның дәлелденген білім алу үшін әлемді және ондағы өзін мақсатты түрде бейнелеуі дегеніміз: таным 72 Философияның таным туралы зерттейтін бөлімдері: Эпистемология, Гносеология 73 Абайдың онтологиялық философиясының негізін қалайтын 3 категория:Жаратушы,Дүние, Адам 74 Адамның дүниені білу мүмкіндіктерін, танымдық іс-әрекеті құрылымын, шындыққа қатынасындағы білім формаларын, ақиқат пен нақты білімнің өлшемдерін, оның табиғаты мен шекараларын зерттейді:Эпистемология,Гносеология, Таным теориясы 75 Баяғыдан бері жалпы қабылданған, тіпті аксиомаға айналған қағидалардың ақиқаттығына күмән келтіретін бағыт: скептицизм 76 Танымның формалары мен деңгейлері:скептицизм гностицизм агностицизм 77 Скиф жерінен шыққан ойшыл: Анахарсис, Анақарыс 78 Скиф ғұламасы туралы дерек көздерін қалдырған грек ойшылдары:Солон, Геродот 79 Неміс классикалық философиясының көрнекті өкілі Г.Гегельдің философиядағы басты үлесі мынада:Объективті идеализм теориясы, Болмысты бар болу түрғысынан зерттеу 80 Біз барлық білімді сезім мүшелері (сипап сезу, дәм сезу, иіс сезу, есту, көру) арқылы, түйсіну тәжірибесі негізінде қабылдаймыз деген түсінік тән бағыт: Эмпиризм 81 Дәл осы қайшылық – прогрестің қозғаушы күші болып табылады дегенді ұстанған неміс ойшылы:г .Гегель 82 Өзінің пәніне сәйкес келмейтін, оған сай емес білім: Адасу 83 Алдау мақсатында нағыздықты саналы бұрмалау:Жалған 84 Бұрынғы қалыптасқан білімнен жаңа білімнің, бұрынғы белгілі ойдан жаңа ойдың шығуын іске асыратын ойлаудың маңызды формасы:Ой-тұжырым 85 Сыртқы дүниені мақсатты да жүйелі түрде қабылдау және танымның алғашқы дерек беретін көзі болып табылады: Бақылау 86 Тәжірибе жүзінде анықталған нақты дәлелдемелер мен логикалық заңдарға сүйенетін қорытындылардың негізінде білім әлемін жасайды: Ғылым 87 Жалпылықтан жекелікке өту әдісі: Дедукция 88 Жинақталған жақтардың жалпы, бәріне бір ортақ қасиеттерін табу, сол арқылы олар жөнінде ұғымдану: Жалпылау 89 Белгілі бір жеке ғылымның әдістемелерін, я болмаса, тұжырымдарын соған жақын ғылым саласына тарату, сол арқылы жаңалықтар ашу:Экстраполяция 90 Белгілі бір текке жататын заттардың қасиеттерін зерттеу арқылы жекеліктен жалпылыққа өрлеу:Индукция 91 Адам туралы ілім, әрі ол адам мәселесін сонау ерте заманнан бастап зерттейтін философияның негізгі бөлімдерінің бірі: Антропология 92 Конфуций іліміндегі алтын ереже: «Өзіңе тілемейтінді басқаға жасама» 93 Адам ерікті емес, барлығы да Құдайдан деп санаған орта ғасыр философы Әулие Аугустин тұжырымы: «Түсіну үшін сенім керек» 94 Ежелгі грек ойшылы Протагордың ең атақты мәтелі: «Адам – барлық заттың өлшемі» 95 Қарастырып отырған мәселеге түсініктеме бере отырып, осы сияқты құбылыстардың бәрін қамтитын жалпы ұғым қалыптастыру тәсілі: майевтика 96 Ежелгі грек ойшылы Сократтың тұжырымы: «Сен алдымен өзіңді өзің танып біл» 97 Сократ өзінің қарсыласын қойылған сұрақтарға жауап беру арқылы біртіндеп ақиқатқа жақындата түсудегі тәсілі: майевтика 98 Шәкәрім бойынша «Анық бақ деп айтарлық үш нәрсе бар, ...», көрсетіңіздер:кірсіз ақыл, мінсіз сөз, адал еңбек 99 Теоретикалық деңгейде қолданылатын жалпы әдістер:Абстрактылау Жалпылау, Анализ 100 Адамды Жаратушының өзіне тектес тудырған Құдайдың жаратқан санаға ие туындысы деп анықтайтын антропология: христиандық антропология 101 «Қараңғы қазақ көгіне өрмелеп шығып күн болуды», Мұздаған елдің жүрегін жылытуды армандаған ойшыл;Сұлтанмахмуд Торайғыров 102Құқықтық сана дегеніміз; Заңдарда көрсетілген міндетті нормалар жүйесі, Жүріс-тұрыс ережелерінің жүйесі 103 Тоқырау, ескі формалар мен құрылымдарға кері оралу кезеңдерін қамтиды; Регресс, Деградация 104 Туған жер, өскен орта әсерлерінен қалыптасып, халықтың тілі, ауыз әдебиеті, салт-санасы, әдет-ғұрпы, ырымдары мен тиымдары арқылы жүйеленген этностық сезім; Ұлттық идея 105 Діни нанымдардың бірі, португалдық «сиқырлы зат» деген сөзінен шыққан атау: Фетишизм 105 Қоғам дамуы барысында қалыптасқан; Саяси ережелер 106 «Калокагатия» термині грек тілінен екі сөздің қосындысынан шыққан:Әсем, сұлу, Ізгі, мейірімді 107 Қоғамдық сана түрлері :Саяси сана, Құқықтық сана, Эстетикалық сана 108 Тарих кері жылжу үстінде деген грек ойшылы:Гесиод 109 Тәуелсіз қазақстанның дамуына зор үлес қосқан тұлғалардың іріктелуі тиіс мәселемен байланыстысы:Қазақстандағы 100 жаңа есім 110 Әл-Фараби еңбектері: Қайырымды қала тұрғындарының көзқарасы туралы, Азаматтық саясат 111 Философиялық ойлар тарихындағы өмірдің мәні мәселесін қарастыратын бағыттар:Фатализм, Гедонизм, Волюнтаризм 112 Классикалық неміс философиясының негізін қалаушы: И.Кант 113 Неміс философы Эрих Фромм еркіндікті 2-е бөледі: Теріс еркіндік, Оң еркіндігі 114 Шаруашылық пен әскери саладағы теңдессіз революцияға жол ашқан мәдениет түрі;Атқа міну мәдениеті 115 Қожа Ахмет Яссауидің дүниетанымдық тұжырымдамасының теория негізін құрайды: Шариат, Мағрифат 116 Моральдың қоғамдағы атқаратын қызметі:Әдет-ғұрыптық 117 Өмірінің көбін ирокездер арасында өткізген американдық зерттеуші Генри Льюис Морган өркениет қоғам дамуының сатысы ретінде адамзат тарихын бірнеше кезеңдерге бөлді:Жабайы,Варварлық , Өркениет 118 Таяу жылдардағы міндеттер:Қазақ тілін біртіндеп латын әліпбиіне көшіру , Жаңа гуманитарлық білім. Қазақ тіліндегі 100 жаңа оқулық, Қазақстандағы 100 жаңа есім 119 Қалалық елді-мекендердің өсуімен, олардағы халықтың шоғырлаунымен, әсіресе ірі қалаларда, қалалық өмір-салтының елді-мекендердің бүкіл желісіне таралуында көрінетін әлеуметтік-экономикалық үрдіс:Урбанизация 120 Танымал философ Н.Данилевкий бойынша адам тарихында өркениет сатысына жеткен он мәдени-тарихи түрдге жататыны: жүктеу/скачать 301,34 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|