А. Р. Рустенов, Н. Ж. Елеугалиева генетика практикумы



Pdf көрінісі
бет136/159
Дата23.10.2022
өлшемі4,96 Mb.
#45023
түріПрактикум
1   ...   132   133   134   135   136   137   138   139   ...   159
Ғ
2 
шыбынының генотиптерін және фенотиптерін үнемдеу мақсатында жазбай-
ақ қоюға болады, себебі аналық шыбындардың гаметасы Ғ
b 
шыбынының 
фенотиптік радикалы болып табылады.
Cn, b және vg гендерінің арлығындағы кроссинговер жиілігін есептеу
Ең алдымен, будандастыру схемасына әрбір кластағы шыбындар санынын 
2.14. кестедан алып жазамыз. Одан соң әрбір кластағы комплементарлық 
жұптардағы жалпы шыбын санын есептеп, жиілігін пайызбен көрсетеміз. Cn 
және b гендерінің арасындағы кроссинговер пайызын анықтаймыз. Ол үшін бұл 
жұптағы шыбын гендеріндегі кроссоверлік жиіліктің жиынтығын – екінші және 
үшінші кластағы жұптармен қосамыз. b және vg гендерінің арасындағы 
кроссинговер пайызын есептейміз. Ол үшін үшінші және төртінші кластағы 
жұптардың кроссоверлік жиілігінің қосындысы алынады. 
Cn , vg және b гендері үшін генетикалық картаны жасау. Алдымен олардың 
арасынан кроссинговердің пайызы төмен гендерді табамыз (b және vg гендері), 
олар картаның ең шетінде тұрғандар. Шамамен b және vg гендерінің ортасында
cn генін орналастырамыз.
Картадағы екі кесіндінің қосындысын есептейміз: b -cn және cn -vg 
гендерінің аралығы. Оның b -vg гендерінің арақашықтығы көбірек екендігіне 
көз жеткіземіз.
b -vg гендерінің арақашықтығына қос кроссинговердің екі еселенген 
пайызын қосамыз (кластардың екінші жұбы). Шеткі b -cn және cn -vg 
гендердің арақашықтықтары, екі қашықтығының қосындысына тең болады.
Осы алынған b-cn-vg мәліметтерін, осы гендерінің локустарын 
генетикалық карта бойынша салыстырамыз (суретте, b-48,5, cn-57,5, vg-67,0 
гендерінің локустары). Гендердің кезектестіктерінің дұрыстығын, бір-бірінен 
қашықтықтардың күтілгенге жақындығына көз жеткіземіз. 


211 
2.15. кесте.Дрозофиланың көзінің және денесінің түсінің, қанатының формасының тұқым қуалауының сандық 
көрсеткіштерінің мысалы (үшгибридтің будендастыру).
Көрсеткіш 
Көздің түсі- дене түсі 
Көздің түсі- қанатының формасы 
Дене түсі – қанатының формасы 
Шыбындар саны 
Шыбындар саны 
Шыбындар саны 
Қызыл 
көз, сұр 
дене 
Қызыл 
көз, 
қара 
дене 
Кино 
вар 
көз, 
сұр 
дене 
Кино 
вар 
көз, 
қара 
дене 
∑ 
Қызы
л көз, 
қалы 
пты 
қанат 
Қызы
л көз, 
жетіл 
меген 
қанат 
Кино 
вар көз, 
қалыпт
ы қанат 
Кино 
вар 
көз, 
жеті
л 
мег. 
қана
т 
∑ 
сұр 
дене, 
қалы 
пты 
қанат 
сұр 
дене, 
жетіл 
меген 
қанат 
қара 
дене, 
қалы 
пты 
қанат 
қара 
дене, 
жетіл 
меген 
қанат 
∑ 
Студент алған 
нәтиже 
34
3
3
32
72
32
5
3
32
72
30
7
5
30
72
Нақты ажырау, 
топтың алғаны 
(р) 
722
60
58
655
1504
699
92
82
631
1504
633
147
148
576
1504
Ажырау 
қатнасы 
1
1
1
1
4
1
1
1
1
4
1
1
1
1
4
Тәуелсіз тұқым 
қуалаудағы 
теориялық 
күтілген 
Ажырау (d) 
376
376
376
376
1504
376
376
376
376
1504
376
376
376
376
1504
Ауытқу(d) 
(d)

+346
119716
-307
94249
-318
101124
+279
77841
+323
10432
9
-284
80656
-294
86436
+255
6502
5
257
66049
-229
52441
-228
51984
+200
40000
d
2
χ
2
  = ∑ ------- = 318+251+269+204=1042 

n=3; Р ˂ 0,01 
277+214+229+178+=898 175+134+138+106= 559
n=3; Р ˂ 0,01 n=3; Р ˂ 0,01 


212 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   132   133   134   135   136   137   138   139   ...   159




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет