Логопедиялық   кабинеттің     төлқұжаты

және   үшінші   дана   логопедиялық   кабинетте   арнайы   папкада 
сақталынады.
І. №         ОМ-дегі логопункт жайлы мәлімет. 
Ашылды 
№                       орта мектептердің оқушыларына қызмет көрсетеді.
                  бастауыш сынып
                  ТДО сыныптары
                  оқушы зерттелді
                  оқушы есепке алынды
ІІ. Логопед-мұғалім жайлы мәлімет:
Аты-жөні,   туған   жылы,   білімі,   нені   және   қашан   аяқтады, 
логопед-мұғалім  болып   істегенінің  жалпы  педагогикалық  өтілі,  осы 
логопунктте   жұмыс   істеу   уақыты,   кәсіби   біліктілігін   қашан   және 
қайда арттырды, жүктемелері.
ІІІ. Сөйлеу бұзылысы бар балаларды анықтау мен есепке алу 
бойынша сандық мәліметтер
М
ек
те
п
Б
ас
та
уы
ш
 с
ы
н
ы
п
та
р
 
са
н
ы
Зе
р
тт
ел
ге
н
 о
қ
уш
ы
л
ар
 
са
н
ы
Есепте тұрғандар
Ф
он
ем
ат
и
к
ал
ы
қ
 
бұ
зы
л
ы
ст
ар
ы
Ф
он
ет
и
к
о-
ф
он
ем
ат
и
к
ал
ы
қ
 
бұ
зы
л
ул
ар
ы
С
өй
л
еу
ді
ң
 ж
ал
п
ы
 
да
м
ы
м
ау
ы
О
қ
у 
м
ен
 ж
аз
уд
ы
ң
 б
ұз
ы
л
ы
сы
К
ек
еш
те
н
у
Р
и
н
ол
ал
и
я
Б
ар
л
ы
ғы
Барлығы 
ІV. Логопедиялық көмекпен қамтылу жайлы сандық мәлімет:
М
ек
те
п
Е
се
п
те
 т
ұр
ға
н
да
р
Қ
аб
ы
л
да
н
ды
Шығарылым
Е
се
п
те
н
 ш
ы
қ
ты
Ж
ы
л
 с
оң
ы
н
а 
ес
еп
те
 
тұ
р
ға
н
да
р
Қ
ал
ды
ры
л
ға
н
ы
Қ
ал
ы
п
ты
Б
ір
ш
ам
а 
ж
ақ
са
р
у
Ш
ам
ал
ы
 ж
ақ
са
р
у
К
ең
ес
 б
ер
у
19

Барлығы
V. Үлгерім туралы мәлімет
Тілдік бұзылулар
Қабылданды
Шығарылым
Ү
л
ге
р
м
ей
ті
н
де
р
А
з 
үл
ге
р
ет
ін
де
р
Ү
лг
ер
ет
ін
де
р
Ү
лг
ер
м
ей
ті
н
де
р
А
з 
үл
ге
р
ет
ін
де
р
Ү
л
ге
р
ет
ін
де
р
Фонематикалық 
Фонетико-
фонематикалық
Сөйлеудің   жалпы 
дамымауы
Оқу мен жазудың 
бұзылуы
Кекештену
Ринолалия
Барлығы:
20

VІ.                    оқу жылында №                мектептің оқушыларына 
логопедиялық көмек көрсету бойынша сандық есеп беру
Тілдік 
бұзылулар
С
ы
н
ы
п
та
р
Ауызша және жазбаша тілдің бұзылуы бар оқушылар 
саны
Б
ал
ал
ар
 қ
и
м
ы
л
ы
 ж
ай
л
ы
 м
әл
ім
ет
С
Ж
Д
 ж
ән
е 
со
н
ы
м
ен
 ш
ар
тт
ал
ға
н
 
ж
аз
уд
ы
ң
-о
қ
уд
ы
ң
 б
ұз
ы
л
уы
Ф
он
ет
и
к
о-
ф
он
ем
ат
и
к
ал
ы
қ
 б
ұз
ы
л
сы
 
ба
р
Ф
он
ем
ат
и
к
ал
ы
қ
 б
ұз
ы
л
ы
сп
ен
 ж
ән
е 
со
н
ы
м
ен
 ш
ар
тт
ал
ға
н
 ж
аз
уд
ы
ң
-о
қ
уд
ы
ң
 
бұ
зы
л
уы
А
й
ту
ды
ң
 б
ұз
ы
л
уы
м
ен
К
ек
еш
те
н
ум
ен
Б
ар
л
ы
ғы
Қабылданды
1
2
3
4
Шығарылды
1
2
3
4
Сабақты 
жалғастыруға 
қалдырылды
1
2
3
4
Шығып кетті
1
2
3
4
VІІ.   Атқарылған   жылдық   жұмыс   туралы   есеп   (жазбаша). 
Мұнда жылдық әдістемелік жұмыс жоспарының пунктілерін орындау 
анализі   беріледі.   Логопункттің   жұмыс   істеген   барлық   жылдары 
бойынша есеп берулер сақталады.
13.   «Нормативтік   құжаттар   және   ақпараттық-әдістемелік 
хаттар.   Ұсыныстар»   -  бұл   мұғалім-логопед   жұмысқа   керекті 
нормативтік құжаттарды жинайтын папка. Мысалы:
- Мұғалім-логопедтің қызметтік міндеттері.
- Дәреже бойынша біліктілікке (сапаны бағалауға) талаптар.
21

- Жалпы мектептердегі логопедиялық пункттер жайлы қағида, 
т.б.   Мұнда   мұғалім-логопедтердің   семинар-практикумынан 
ұсыныстар да кіреді.
14. Логопедиялық кабинетке қойылатын негізгі талаптар
Жұмыстың топтық және жеке сипаты есепке алынып, логопед-
мұғалімге жеке кабинет бөлінуі керек. Оптимальді ауданы – 20 м
2
. 
Кабинеттің   есігіне   логопедтің   аты-жөні,   жұмыс   уақыты   жазылған 
кесте ілінеді. Мысалы:
                                       Логопедиялық кабинет
        Жұмыс уақыты:
   Дүйсенбі          14:00-18:00               Сейсенбі          13:00-17:00
  Сәрсенбі           14:00-18:00               Бейсенбі          13:00-17:00
   Жұма               14:00-18:00               
Логопед-мұғалім: Алибекова Әсия Балтабайқызы
Логопедиялық кабинетте келесі жабдықтар болуы керек:
 Оқушылардың   саны   бойынша   тегіс   бетті   үстелдер,   парталар. 
Қалам, қарындаш қоюға арналған орын.
 Бастауыш   сынып   оқушыларының   бойына   сәйкес   биіктікте 
орналасқан   сынып   тақтасы.   Тақтаның   бір   бөлігін   1   сынып 
оқушыларына арналған жазу дәптері сияқты сызып қою қажет.
 Көрнекілік   құралдар,   оқу   материалы   мен   әдістемелік 
әдебиеттерге арналған сөрелер.
 Терезе қасында орналасқан дыбысты айтуда жеке жұмыс жасау 
үшін арналған 50 *100 см өлшеміндегі қабырғалық айна. Егер 
бұндай   жағдай   болмаса,   онда   арнайы   жарық   түсірілген 
қабырғада ілініп тұруы керек.
 Дыбыс айтуды түзету тобындағы балалар санына сәйкес 9*12 см 
өлшеміндегі айналар.
 Қабырғадағы   айна   алдына   жарық   лампасы   қойылған   үстел, 
логопедке және балаларға арналған бірнеше орындықтар.
 Логопедиялық зондтар, шпательдердің жиынтығы, этил спирті, 
мақта, дәке (бинт), орамал.
 Фланелеграфтар, жиынтық полотно.
 Фильмоскоп, диапротектор, диафильмдер, диапозитивтер.
   Сынып   тақтасының   үстінде   жиналған   түрде   орналасқан 
диафильмдер мен диапозитивтерді көрсетуге арналған экран.
   Әріптердің   қабырғалық   кассасы.   Барлық   дыбыстардың 
профилі.
22

  Қабырғалық буындық кесте.
 Топтағы әр балаға әріптер мен буындардың жеке кассасы. 
   Тақта үстіне бекітілген жазба және бас әріптердің стандартты 
кестесі.
  Жеке конверттерге, жәшікшелерге салынған, лексикалық және 
фонетикалық   топтар   бойынша   орналасқан   оқушылардың 
ауызша   және   жазбаша   тілін   зерттеу   кезінде   қолданылатын 
көрнекі материалдар. 
 Тақырыптар   бойынша   жүйеленген   тіл   дамытуға   арналған 
көрнекі материал.
 Карточка-символдар   түріндегі   (мысалы,   дыбыстың,   сөздің, 
сөйлемнің   графикалық   бейнеленуі)   оқу   құралдары,   жеке 
тапсырмасы бар карточкалар, дыбысты айту жұмысы бойынша 
альбомдар.
  Түрлі тілдік ойындар, лото, конструкторлар.
  Есту және көру қабылдауын дамыту материалдары (музыкалды 
ойыншықтар, құстардың дауысының жазбасы, т.б.)
  Негізгі психикалық процесстерді түзету және дамыту бойынша 
материалдар.
  Демдік ағымды қалыптастыру үшін жаттықтырғыштар.
  Қолдың ұсақ моторикасын дамыту үшін жаттықтырғыш.
   Әр   балаға   түсті   қаламдардың   (қызыл,   жасыл,   көк   түсті) 
жиынтығы.
  Қазақ тілінен кітаптар.
  
Логопедтің   оқу-әдістемелік   әдебиеттері.   Сөздіктер, 
анықтамалар.
 Оқытудың   техникалық   құралдары:   кодоскоп,   ойнатқыш, 
пластинкалар жиынтығы, магнитофон немесе видеомагнитофон, 
компьютер (білім беру мекемесінің мүмкіншілігіне қарай).
  Арнайы құралдар: құм сағат, секундомер, метроном.
  Қабырғаға ілетін сағат.
  Үстел лампасы.
  «Логопед бұрышы» - сабақ кестесі, топтардың толықтырылуы; 
сөйлеудің,   жазудың   ережелері;   сөздің,   сөйлемнің   дыбыстық-
әріптік анализінің жобасы; сабаққа арналған материал, көрнекі 
құрал, т.б. ілініп тұратын стенд.
   Орамал,   сабын.   Шелек,   сыпырғыш,   еден   жууға   және   шаң 
сүртуге арналған шүберектер.
Логопедтің  кабинеті   эстетикалық   жағынан  жақсы  безендірілуі 
керек,   бөлме   гүлдері   өсіп   тұруы   қажет.   Түзету   процесімен 
байланысты емес материалдардың ілініп тұруы қажет емес.
23

15.  Оқу   жылының   басына   15   қыркүйектен   кейін   мектеп 
директоры   логопед-мұғалімнің   жұмыс   уақыты,   логопедиялық 
сабақтар кестесі, оқу жылына арналған әдістемелік жұмыстың жалпы 
жоспары, логопедиялық топтардың толықтырылуы және осы топтарға 
перспективалы-тақырыптық   жоспарлар   бекітілген  «Логопункттегі 
жұмысты ұйымдастыру туралы» бұйрығын шығарады. 
Демалыс кезінде логопед-мұғалімнің жұмыс уақытын бөлу
Демалыс кезінде логопедиялық сабақтар өткізілмейді. 
Күзгі   демалыс   кезінде   логопед-мұғалім   2-4   сынып 
оқушыларының   жазбаша   жұмыстары   бойынша   жазудың   бұзылысы 
бар балаларды анықтау үшін олардың жазбаша тілінің күйін тексереді. 
Жазу   бұзылысы   бар   балалар   тобында   бос   орын   болса,   оған   жаңа 
оқушыларды қабылдайды.
Қысқы   демалыс   кезінде   логопед-мұғалім   1-сынып 
оқушыларының жазбаша тілінің күйін олардың дәптерлері бойынша 
тексереді.   Сонымен   қатар   ол   логопед   кабинетін   жұмысқа   керекті 
көрнекі   құралдармен,   кітаптармен,   кесте,   плакаттармен,   т.б. 
толтырады;   аудандық   (қалалық)   әдістемелік   кабинетке   және   басқа 
логопедтерге   тәжірибемен   алмасу   үшін   барады;   логопунктте 
оқытылатын   оқушылардың   ата-аналарымен   әңгіме   және   кеңес 
жүргізеді.
Аталған жұмыстардан  басқа логопед-мұғалім демалыс кезінде 
логопункттегі   балаларды   қажет   кезінде   дәрігер-мамандарға 
(психоневролог,   невропатолог,   отоларинголог)   көрсетеді,   жеке 
күрделі балалар бойынша өзінен тәжірибелі логопедтерді кеңес беруге 
шақырады. Баланың дәрігер-маманға қаралуы ата-ананың рұқсатымен 
және олардың біреуінің қатысуымен ғана болуы мүмкін екендігін де 
есепке алу керек. Егер ата-аналар қарауға рұқсат етсе, бірақ өздері сол 
кезде   қатыса  алмаса,   логопедте  ата-ананың  баланы  дәрігер-маманға 
логопедтің өзі көрсетуге рұқсат ететін жазбаша өтініші болуы керек 
(қандай маман екенін міндетті түрде көрсету керек).
Логопед-мұғалім   демалыс   кезінде   аудан   тұрғындары   мен   ата-
аналар арасында  насихат жұмысын жүргізе алады.
Логопед жұмысының мұғалім, тәрбиеші, педагог-психолог, 
дәрігер, ата-аналармен өзара байланысы
Логопедтің   мұғаліммен   қатынасы   логпедиялық   жұмыстың 
барлық кезеңдерінде іске асуы мүмкін: біріншілік тексеруден (сынып 
жетекшісі   немесе   тәрбиешіге   нәтижені   жеткізу   керек)   бастап 
оқушының   мектепті   аяқтауына   дейін.   Қажет   кезінде   мұғалім 
(тәрбиеші)   логопедтің   кеңесі   бойынша   оқушыға   белгілі   жағдайлар 
(жазудың бұзылуының күрделі жағдайларында қазақ тілінен бақылау 
24

жұмысының   жекешеленуі,   кеекеш   балаларға   тілдік   ережені 
ұйымдастыру, т.с.с.) жасау керек.
Логопунктке қатысатын оқушылардың айту күйі жайлы ақпарат 
алу үшін қандай дыбыс қойылғандығы және оқушыдан дыбыстауда 
нені   талап   ету   керектігі   жазылған   дыбыстау   кестесі   қолданылуы 
мүмкін.
Логопедиялық   сабақтар   аяқталғанда   логопед   мұғалімге 
(тәрбиешіге) жеткен дағдыларды сынып және сабақтан тыс уақытта 
толық автоматтандыруға дейін жеткізу амалдарын айтады.
Логопед   сөйлеу   бұзылыстары   бар   балалардың   сөйлеу 
мүмкіндіктерін тексеру мақсатымен ана тілі, тіл дамыту сабақтарына 
(логопедиялық сабақтардан бос уақытта) қатыса алады. Өз кезегінде 
мұғалімдер   мен   тәрбиешілер   оқушылармен   жүргізілетін   жұмыс 
жөнінде хабардар болуы үшін логопедиялық сабақтарға қатыса алады.
Логопед   бағдарламалық   талаптарды,   ана   тіліне   оқытудың 
әдістері   мен   амалдарын   жақсы   білуі   және   оларды   өз   жұмысында 
есепке   алуы   керек.   Егер   логопед   сыныпта   өтілетін   бағдарлама 
тақырыбына сәйкес дидактикалық материал қолданса, логопедиялық 
сабақтардың   нәтижелілігі   және   алынған   дағдыларды   оқу   үрдісіне 
кірістіру біршама артады.
Бірінші   және   екінші   сыныптарда   логопед   мұғалімдерге   кеңес 
береді,   фонематикалық   қабылдауды   дамыту,   дыбыстық   анализді 
қалыптастыру   бойынша   топтық   сабақтарды   ұйымдастыруға   керек 
әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз етеді; бұл сабақтарда ерекше мән 
аралас   дыбыстарды   анықтауға   және   дифференциялауға   берілу   тиіс. 
Осы   сабақтарды   өткізу   үшін   мұғалімдер   логопедиялық   жұмыстың 
негізгі принциптерімен және амалдарымен танысуы керек. Сондықтан 
мұғалімде арнайы білімі болмаған жағдайларда логопедтің көмегі аса 
маңызды.
Логопед   жеке   оқушылармен   де,   топ   оқушылармен   де   сабақ 
өткізе алатын және көрсетілетін тілдік бұзылыстарды, логопедиялық 
жұмыстың   амалдарын   түсіндіре   алатын   педагогикалық   семинар 
жұмыстың   ең   тиімді   түрі   ретінде   саналады.   Логопедтің 
мұғалімдермен   (тәрбиешілермен)   жұмысы   басқа   да   түрде   болады: 
жеке әңгімелесу, ашық сабақтар, әдістемелік бірлестік жиналысында 
оқушылардың   оқуға   түскенде   және   оқуды   бітіргендегі   сөйлеуінің 
жазбасын көрсету, жұмыстың түрлі кезеңіндегі жазбаша жұмыстарды 
салыстыру.
Логопед   оқушылармен   тілдік   жұмысты   ұйымдастыруда 
педагогтарға   көмектесуі   керек.   Оқушылардың   сөйлеу   тіліне   белгілі 
талаптарды қосумен қатар мұғалім (тәрбиеші) логопедпен құрылатын 
25

«логопедиялық минуттарды» өткізуі тиіс. Тәрбие сағаттарына тілдік 
ойындар қосылуы мүмкін.
Мұғалім   (тәрбиеші)   белгілі   бір   мақсат   қойып   (темпін, 
анықтылығын,   сөйлеу   мәнерін   қалыптастыру,   сөздік   қорды   бекіту, 
т.б.),   логопедпен   бірге   ойын   кезінде   балалардың   эмоционалдық 
қызығушылығын пайдаланып, оларға керекті талаптар қояды.
Логопед   педагог-психологпен   тығыз   қатынаста   болуы   тиіс, 
өйткені педагог-психологтың оқушылармен жұмысы олардың тілдік 
әрекетінің психологиялық негізін қалыптастыруға көмек тигізеді.
Оқу жылының соңында логопед оқуын аяқтаған оқушылар өз 
табыстарын көрсете алатын тілдік іс-шараларды өткізе алады. Бұл іс-
шараларға   сөйлеу   бұзылысы   бар   оқушылардың   барлығы   (оқыту 
кезеңіне тәуелсіз) қатыса алады.
Логопедтің мекеме дәрігерімен де қатынасы маңызды. Логопед 
бұзылысқа   сәйкес   дұрыс   және   тиімді   коррекционды   қарауды   табу 
мақсатымен   этиологияны   және   сөйлеу   бұзылысының   сипатын 
нақтылау   үшін   медициналық   тексеру   нәтижелерімен   таныс   болуы 
қажет.
Ата-аналар жиналысына қатысу, оларда  баланың сөйлеу тіліне 
дұрыс   қатынасын   ұйымдастыру   және   үй   жұмыстарын   орындауда 
көмектесу   үшін   балалармен   тілдік   жұмысқа   қатыстыру   логопедтің 
ата-аналармен жұмысына жатады.
Сыныптан тыс сөйлеу тілі іс-шараларын өткізуге арналған 
ұсыныстар
Дұрыс   сөйлеу   тілін   тәрбиелеу   тек   логопедиялық   сабақтар 
жағдайында ғана емес, сонымен сабақтан тыс уақытта сөйлеу тілі іс-
шараларын ұйымдастырудың түрлі формалары арқылы іске асады.
Сөйлеу   тілі   іс-шараларының   мақсаты   –   тілдік   қатынасты 
дамыту,   логопед   қойған   дыбыстарды   сөйлеуде   бекіту,   байланысқан 
сөйлеуді, фонематикалық түсініктерді дамыту, сөздік қорды байыту 
және   белсендіру,   сөйлеу   тілінің   грамматикалық   құрылымын 
жетілдіру.   Сонымен   бірге   ойлауды,   зейінді,   есте   сақтауды   түзету 
жұмыстары   жүргізіледі.   Тілдік   іс-шара   материалының   мазмұны 
арқылы тәрбие міндеттері шешіледі.
Сыныптан   тыс   іс-шараларды   өткізу   формалары   түрлі   болады: 
тақырыптық   кештер,   диафильмдерді   көрсету   және   дыбыстау, 
қуыршақ театры, тілдік кештер, т.б.
Сыныптан   тыс   сөйлеу   тілі   іс-шарасының   анализінің   үлгі  
жобасы.
 Іс-шараның тақырыбы және мақсаты.
 Іс-шара жоспарының толық ойластырылып жасалуы.
26

 Іс-шараны   өткізу   кезінде   арнайы   әдістемелік   әдебиеттерді 
қолдану.
 Бөлмені безендіру сапасы.
 Қосымша   құралдарды   қолдану   (ТСО,   музыкалық 
инструментер).
 Оқушылардың іс-шараны дайындауға қатысуы.
 Іс-шараны өткізу.
 Іс-шараның ұзақтығы.
 Тілдік материалдың қол жетімдігі.
 Тілдік   әрекет   түрлері   және   балалардың   сөйлеу   тілінің 
белсенділігі.
 Іс-шараның
 
түзетушілік-дамытушылық,
 
тәрбиелік 
бағыттылығы.
 Іс-шара барысында дифференцияланған қарауды іске асыру.
 Пәнаралық байланысты іске асыру.
 Сөйлеу тілі іс-шарасын өткізу үрдісінде оқушыларды белсенді 
етудің амалдары мен әдістері.
 Педагог пен оқушылардың орны және тәртібі.
 Оқушылардың   іс-шараны   өткізуге   қатысуы,   қатысу   түрі: 
көпшілік, өздігінен орындауы, жауапкершілік.
 Іс-шараны   өткізу   барысында   оқушылардың   қызығуы   және 
тәртіптілігі.
 Логопедтің ұжыммен жұмыс істей алуы, жұмысындағы стиль: 
тапқырлық, эмоционалдық, педагогикалық такт.
 Жалпы қорытынды:
 Логопедтің жұмыстың бұл түрін өткізуге дайындық деңгейі.
 Болашақта   оқушылармен   жұмыстың   бұл   түрін   жетілдіру 
бойынша ұсыныстар.
27

жүктеу/скачать 0,54 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: