А. Соловьева, Б. Ибраимова

157
ды өзгертпейді, күңгірт етпейді. Оның рөлі – 
пішін беру және қорғау. 
Жарық қарашық арқылы өтіп 
көзбұршаққа
түседі. Бұл – екінші оптикалық жүйе. Көз-
бұршақ – екі жағы дөңес линза. Ол жарық 
сәулелерін өткізіп қана қоймайды, оларды 
жинақтайды (тоғыстайды, фокустайды). 
Көзбұршақтың тағы бір маңызды міндеті: 
ол 
аккомодацияны­
қамтамасыз етеді
.­
Қи сық-
тығын өзгертіп, көзбұршақ әртүрлі қашық-
тықта орналасқан заттарды анық көруге 
мүмкіндік береді. Көзбұршақ кірпік бұлшық 
етіне бекиді және оның жиырылуына байла-
нысты пішінін өзгертіп отырады (қисықтығын 
өзгертеді). Жас өскен сайын кірпік бұлшық 
етін бекітетін байламдар созылуы мүмкін, со-
дан көзбұршақ эластикалығын жоғалтады да, 
көру нашарлайды. 
Көзбұршақтан кейін үшінші оптикалық 
жүйе – 
шыны­тәрізді­дене
орналасқан. Бұл –
мөлдір, қан тамырлары жоқ, іркілдек зат; 
құрылымы бойынша тығыз желеге – коллоидқа 
ұқсайды. Ол Күн сәулесін өзгертпестен тор 
қабыққа өткізеді. Оның қызметі – көзді 
дөңгелек ету.
Көрудің бұзылуы.
Көрудің басты сипат-
тамасының бірі – көру өткірлігі. Ол
­ –­
көздің 
ұсақ заттарды ажырату қабілеті. Біз оны 
зертханалақ жұ мыс барысында әріптер кестесі 
ар қылы анықтаймыз. 
Көбінесе жақыннан көргіштік 
(сығыр-­­­
лық)­
пен алыс тан көргіштік 
(қыра­ғылық)
сияқты көру дің бұзы луы кездеседі. 
Жақыннан­
көргіштік­те­
сәулелер тор қабыққа дейін 
(фокустағанда) қиылысады (90, 
в
-сурет). Ол туа 
біткен және жүре пайда болған болуы мүмкін. 
Оқушылар арасында жиі кездеседі. Жақыннан 
көргіштік жатып және жарық нашар түсетін 
жерде кітап оқығанда, тым үлкен теледидарды 
немесе ұялы телефонды жақыннан көргеннен 
90-сурет.

жүктеу/скачать 5,46 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: