Өсу мен даму заңдылықтары. балалар мен жасөспірімдердің
организмдері үнемі өсіп, дамуда болады.
Организмдердегі клеткалардың саны мен салмағының ұлғаюына
байланысты дене көрсеткіштерінің артуын өсу деп атайды.
Организмнің негізгі үш дене көрсеткіші бар: 1) бойы; 2) салмағы; 3)
кеуде шеңбері.
Өсумен қатар, организмде даму жүріп жатады. Даму – сапалық
көрсеткіш. Организмнің дамуы деп сандық көрсеткіштердің сапалық
көрсеткіштерге айналып, ұлпалардың жекешеленіп, белгілі бір
қызмет атқаруға бейімделуін, организм мен оның жеке мүшелерінің
қызметінің артуын, баланың ақыл-ой өрістерінің молаюын айтады.
Организмінің дамуы екі түрлі: 1) физикалық, 2) функциялық.
Дамудың негізінде үш фактор жатыр:
1) өсу;
2) органдар мен ұлпалардың мамандануы;
3) форма түзілуі.
бұл үшеуі бір-бірімен тығыз байланысты.
адамның өмірін үш кезеңге бөлуге болады:
1) дамып, жетілу;
2) кемелдену;
3) қартаю.
