Адам қаңқасының құрылысы
Тірек-қимыл жүйесі:
Қаңқа сүйектері. Атқаратын қызметі: қан түзеді, тірек, қорғаныш.
Қаңқа бұлшық еттері. Атқаратын қызметі: қимыл-қозғалыс, ішкі мүшелерді қорғау.
Адам қаңқасы:
Ересек адам қаңқасының құрамында 200-ден астам сүйек болады.Сүйектер бір-бірінен пішіні мен құрылысы бойынша ерекшеленеді.
Адам қаңқасының бөлімдері:
Бас сүйек. 2ге бөлінеді: 1) Бет бөлігі.
2) Ми сауыты бөлігі: жұп сүйек, тақ сүйек.
Тұлға. 2ге бөлінеді: 1) Омыртқа жотасы.
2) Кеуде қуысы.
Қол-аяқ. 2ге бөлінеді: 1) Қол: иық белдеуі (қозғалмайтын бөлік), еркін қозғалатын бөлік.
2) Аяқ: жамбас белдеуі, аяқтың еркін қозғалатын бөлігі.
Жалпақ сүйектер: Ұзындығы мен жуандығы әртүрлі болады
• Жауырын, бас сүйек, төс, жамбас
Ж амбас белдеуі
Жамбас пен сегізкөз тұтасып жамбас қуысын құрайды.
Жамбас белдеуін құрайтын сүйектер:
1-мықын.
2-шат.
3-шонданай.
4-сегізкөз.
Түтік тәрізді сүйектер:
Түтік тәрізді сүйектер:
1. ұзын (тоқпан, сан, білек)
2. қысқа (саусақ сүйектері (фаланга).
Балаларда түтік тәрізді сүйектердің қуысы сүйектің қызыл кемігіне толы
болады.
Адамның жасы ұлғая келе сары (май ұлпасымен) кемікпен алмасады.
Бас сүйек:
Ми бөлімі:
жұп сүйектері: төбе және самай
тақ сүйектері: шүйде және маңдай
Бет бөлімі:
жұп сүйектері: бет және үстіңгі жақ
тақ сүйектері: астыңғы жақ
Кеуде қуысы:
Кеуде қуысы тұрады: 12 жұп қабырғадан
Барлық сүйектер жалпақ, жартылай қозғалмалы болып
байланысқан.
Қабырғалар омыртқа жотасымен буын арқылы байланысқан.
Омыртқа жотасы:
Омыртқа жотасы тұрады: 33–34 омыртқадан
5 бөлімге бөлінген:
• мойын (7 омыртқа);
• арқа (12 омыртқа);
• бел (5);
• сегізкөз (5);
• құйымшақ (4–5).
Омыртқалар аралас сүйектерге жатады. Олар
қозғалмалы байланысқан.
Қ ол сүйектері:
Қол сүйектері: жұп жауырын және жұп бұғана
Қолдың еркін қозғалатын сүйектері:
тоқпан жілік
білек (екі сүйектен тұрады: кәрі жілік сүйегі мен
шынтақ сүйегі)
қол басы сүйектері: білезік, алақан, саусақ
Аяқ сүйектері:
Аяқ сүйектері: жамбас белдеуі және аяқтың еркін қозғалатын сүйектері.
Жамбас белдеуі: екі жамбас сүйегі, олардың әрқайсысы бірігіп кеткен үш сүйектен (мықын, шонданай, қасаға (шат)) тұрады.
Аяқтың еркін қозғалатын сүйектері: ортан жілік, асықты жілік, шыбық, толарсақ, табан, бақай.
Достарыңызбен бөлісу: |