Сонымсн бірге еңбек пен тынығу рсжимдерін
экономикалық (өндірістік
онім сапасы, еңбек өнімділігі) және
элеуметтік көрсеткіштер сипатгай
алады.
Еңбек пен тынығу режимдерінің нэтижесін бірнеше физиологиялық жэне
психофизиологиялық эдістер арқылы анықтайды. Ол үшін жұмыскерліктің
динамикасын өндірілген өнімдердін, мөлшері мен сапасын есептеп тексереді.
Психофизиолоі иялық эдістерде жұмыс кезінде адамның көру, есту, қозғалыс
талдағыштарының қызмегін тексеру, қантамырының соғу жиілігі, қанның
артериялық қысымы, жүректің систолалық жэне минуттық көлемдері
анықталады. Әртүрлі кестелер, тестілер арқылы зейін, зерде жэне ақыл-ой
тексеріледі.
Қазіргі кезде еңбек жэне спорт физиологиясында адамның эртүрлі
жағдайын жэне ауруға шалдығуын болжау өте маңызды орын алады. Әсіресе
бүл организм мен қоршаған ортаның арақатынасы өзгергенде, төтенше
түрткілер эсер еткенде, еңбек жэне машыктану жүктемелерінен кейінгі қажу
пайда болғанда қолданылады.
Организмнін
эртүрлі
әрекеттік
күйі
вегетативтік
(энергиялық),
соматикалык немесе бұлшыкет (орындаушы) жэне психофизиологиялык
(меңгеруші) жүйелер аркылы анықталады (П.К Анохин, В.И. Медведев).
Әрекеттенудің
энергиялық деңгейін ішкі агзалардың (жүрек-тамыр,
тыныс алу, эндокриндік, қан жүйесі т. б.) қызметі арқылы бағалайды. Оның
орындаушы деңгейін рефлексометрия эдісімен бүлшықет пен орталық жүйке
жүйесінің психомоторлық көрсеткіштері арқылы анықтайды.
Әрекеттенудің
меңгеруші (психофизиологиялык)
деңгейін ойлау, зейін,
зерде ерекшеліктерінің көрсеткіштері аркылы тексереді. Осы комплексті
эдістерді қолданып, адамның іс-әрекетіне, спортпен айналысуға мүмкіндігін
жэне қабілетін
t болжауға болады. Сонымен бірге адамның үж^імға
сыйымдылығы, эмоциялық күйі, мінез-құлығы, еркі, санасы, мотивациясы,
еңбек сүйгіш қасиеттеріне ұзақ мсрзімге болжам жасалады.
Достарыңызбен бөлісу: