Адам физиологиясы


Есту галдагыш ының жолдары мен орталыгы



Pdf көрінісі
бет267/373
Дата14.11.2022
өлшемі28,52 Mb.
#49953
түріОқулық
1   ...   263   264   265   266   267   268   269   270   ...   373
Есту галдагыш ының жолдары мен орталыгы
Есту жүйкесінің талшықтарына, тіпті іыныштык ксзіндс де біршама 
жотары жиілікті (1 секундта 100-ге дейін), өздігінен пайда болатын дүркіндер 
(бедерсіз серпініс) тэн.
Дыбыспен тітіркендіргенде жүйке талшыктарындағы серпіністср жиілігі 
дыбыс қанша уақыт эсер етсе, сонша өседі. Дүркіннің жиілеу дэрежесі 
эртүрлі жүйке талшықтарында бірдей емес жэне ол эсер етуші күшке 
байланысты. Есту жүйкесінің әрбір талшығына сай дүркіннің ең жоғарғы 
және ең төменгі жиілігін табуға болады. Бүл оңтайлы жиілік негізгі 
мембранадағы осы жүйке талшыгымен байланысқан қабылдағыштардың 
түрлерімен анықталады.
Сөйтіп, есту жүйкесі талшықтарының жиілікті таңдап алуы, оның 
қкүрылымымен анықталынатын иірімді түтігіндегі кеңістіктік кодгіен 
хабарлауды бейнелейді.
Есту талдағышының орталық бөліміндегі нейрондардың қозу кескіні 
әркелкі болады. Есту талдағышының төменгі деңгейінде дыбысты тек 
қосқанда жэне алып тастаганда немесе оның күші кенет төмендегенде, жауап 
беретін нсйрондар аз кездеседі. Ал жоғары деңгейлерінде мұндай нейрондар 
көп байқалады. Ми қыртысының есту аймағында, дыбыс әсері токтаганнан 
кейін де, қоздырылған дүркіндері оншақты секундқа созылатын көп 
нейрондар бар.
Дыбыс жиілігін талдау. Дыбыс толқындары иірімді түтігінің жоғарғы, 
төменгі арналарының ұзына бойындағы перилимфасын тербеліске бірдей 
келтірмейді. Оның мембранадағы жогарғы тербелу шегінің орналасуы дыбыс 
жиілігіне тәуелді.
Иірімді түтігінің табанына жақын жері жоғары дыбысарды, ал, төбесі 
төмен дыбыстарды галдайды.
Жоғары үндер эсер еткен 
кезде, негізгі 
мембранадағы 
қозған 
қабылдагыштар, эртүрлі орналасуына сэйкес, оны тек кеңістіктік кодпен 
жеткізеді. Орта жэне төменгі үндерде, сонымен қатар уақыттық кодпен 
хабарлау да байқалады. Бұл кезде мәліметтер есту жүйкесінде белгілі 
серпіністер түрінде өтеді. Оның жиілігі иірімді түтігі қабылдайтын дыбыс 
тербелістерінің жиілігіне сәйкес келеді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   263   264   265   266   267   268   269   270   ...   373




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет