Адам физиологиясы
БІРІНШІ БАСЫЛЫМНЫҢ ЛЛҒЫ СӨЗІ
жүктеу/скачать 28,52 Mb. Pdf көрінісі
|
| БІРІНШІ БАСЫЛЫМНЫҢ ЛЛҒЫ СӨЗІ
Медициналық білім беру саласында физиология гылымы ерекше орын алады. Себебі адам физиологиясы барлық медициналык ғылымлардың түбегейлі негізін калайды. Ол болашак дэрігерлерді организмнің тіршілік эрекетімен таныстырып, патологиялык құбылыстарды ғылыми тұргыдан ұғынуға, оларды жоюға мүмкіндік берсді. Сонымен катар, қалыпты физиология жастардың дәйекті көзқарастарын жэне кэсэби ойлау кабілетін жеткілікті қалыптастырады. Дәрігерлік арналган бұл окулық казак тілінде тұңгыш рет 1995 жылы шығарылған. Бұрынға шыккан физиология оку кұралдары негізінен педагоктар мен мал дәрігерлерін даярлайтын жоғары оқу орындары студенттеріне арналған. Олар көлемі жағынан шағын жоне физиологияның тек кейбір бөлімдерін камтыған. Ал мына ұсынылып отырған окулык түзетілген жэне
толыктырылған толык жэне көрнекі ғылыми туынды. Осы арада айта кетуіміз керек, 1927 жылы медицина училищесі оқушыларына арналған Халел Досмұхамедовтың “Адамның тэн тірлігі” атты оку кұралы Қызылорда каласында жарык көрген болатын. Қазіргі ксзде бүл кітаптын бір данасы гана Қазакстан Республикасы Ұлттык кітапханасының сирек корында сақтаулы. Осы ұсынылып отырган оқулык өзінің мәні жағынан калыпты
физиология пэнінің қазіргі бағдарламасына барынша сәйкес келеді. Оның үстіне бұл окулыкка бүрыңгы орыс тілінде шыккан оку күралдарына кірмеген жаңа ғылыми такырыптар енді. Келтірілген барлык физиологиялык деректердің денсаулық сактау істерінде, адамның мақсатты іс-әрекетінде пайдалы жақтары ерекше көрсетілді. Организмнің орекеттік белсенділігіне экологиялык жагдайлардың ыкпалы есксріліп, оның бсйімделіс эссрленістерін жетілдірудің медициналык алгышарттары көрсетілді. Күнделікті практикада кездесетін физиологиялык көрсеткіштер нактылы жас кезеңдеріне сэйкес өзгеретін болғандыктан, олардың жаска байланысты кейбір ерекшеліктері қаралды. Бүл әрине, балалар дэрігерлерін даярлаудағы максат-тілектердің талаптарынан туып отыр. Сонымен бірге элеуметтік болмыста адамдардың демографиялык кұрамында қарттардың басым болуына байланысты науқастардың дені осылар болады. Сондыктан, оларға порменді медициналык жордем көрсету кажет. Осы ескеріліп, картайган шактагы организмнің физиологиялык ерекшеліктері сипатталады. Авторлар кітапта негізгі
физиологиялык тіршілік әрекеттерінің реттелісін түсіндіргенде қазіргі кезде ерекше дамыған функциялык жүйелер туралы кағиданы аркау етті. Окулыктың жазылу тәсілінде жүйслілік, кисындылык, дэйектілік сакталды.
Кітпатың «Алғы сөзін», 1, 8, 9, 11, 14, 15, 16 - тарауларын Х.Қ. Сәтбасва, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 10, 12, 13 - тарауларын Ж.Б. Нілдібаева, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24 тарауларын А.А.Өтепбергенов жазды. Авторлар кітап жазарда көрсеткен көмектері мен айтқан пікірлері үшін, Алматы мемлекеттік медицина институтының ректорлары профессор Қ.М.Маскеев пен Е.С.Белозеровке жэне әріптесеріне шын жүректен алгысын білдірсді. Бүл оқулық жайлы пікірлеріңізді мына адреске жолдауларыңызды өтінеміз. жүктеу/скачать 28,52 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|