Гиппократ (б.з.д.. 460-377)

Клавдий Гален  (129-201)

Бұл ғұламалардың бедслінің күштілігінс 

байланысты жүздеген  жылдар бойы олардың 

ілімдері  өзгеріссіз сақталған.

Тожірибелік 

физиологияның 

қалыптасуы 

римдік  дэрігер  Клавдий  Гален  (129-201)  тұңғыш 

рет 

колданған 

вивисекциялык 

(тэнтілу) 

тәсілдсрінсн 

басталады. 

Оның 

жасаған 

тэжірибелері 

бірнеше 

ғасырларға 

созылған 

кағидалардың негізін  қүрады.

Қазактың 

ұлы 

ғұлама 

ғалымы 

әлсмгс 

Аристотельден 

ксйінгі 

«Екінші 

үстаз» 

дсп 

танылған бабамыз

Әбу  Насыр  Әль-Фараби  (870-950жж.)  -  

«дәрігер  эрбір  ағзаның  саулыгын  аныктау  үшін, 

оның  жаратылысына  карай  аткаратын  кызметін 

білуге  тиіс» 

- 

деп 

жазды. 

Әл-Фарабидің 

айтуынша, 

«медицина  -   акиқат  негіздерге 

сүйсніп, 

адам 

организмі 

мсн 

оның  эрбір 

мүшссінің  аман-саулыгын  камтамасыз  стетін 

өнср».  Әль-Фараби  мсдицинаның  мэнін,  максат- 

мұратын 

ғылыми 

материалистік 

түрғыдан 

қарады.  Ол  адамның  рухани,  ойлау  жэне  баска 

психикалык  кабілеттеріне  қоршаган  ортаның 

әсерін,  аурудың  пайда  болу  себеп-салдарын, 

емдеу  амалында  дәрі  мен  тамакгың  маңызын 

дұрыс  түсінді.  Әль-Фараби  денсаулықты  сактау 

дэрігерлерге  жеті  міндет  жүктеді: 

1)  дене

мүшелерінің 

кұрылсы 

мен 

кызметін; 

2) 

денсаулықты 

анықтау 

-  

диагностика 

тәсілдерін;  3)  аурудың түрлерін  жэне  пайда болу 

себептерін  -   этиологияны;  4)  аурудың  белгілерін  -   симптомдарын  жэне 

оларды  өзара  ажыратуды;  5)  ауруды  дұрыс  емдеуді,  тағамдар  мен  дорілерді 

жөнді  тагайындауды  -   терапия;  6)  денсаулыкты  ныгайту  шараларын 

үйымдастыру,  салауатты  өмір  салтын  қалыптастыруды;  7)  аурудың алдын  алу 

істерін  жүргізу,  емдеу  нэтижесін  кадағалауды  білуі  тиіс.  Оның  мүндай  жан- 

жакты  ұсыныстары  казіргі  кезде  де  медицина  олемінде  кеңінен  колданылын 

отыр.

Әлемдік  медицинада  ерекше  орын  алған  шытыстың  екінші  дарынды 

ғүламасы Абу Али ибн  Сина.

жүктеу/скачать 28,52 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: