Адам физиологиясы



Pdf көрінісі
бет414/472
Дата04.04.2022
өлшемі28,52 Mb.
#29809
түріОқулық
1   ...   410   411   412   413   414   415   416   417   ...   472
Гиподинамия,  қазіргі  кезде  адам  өзінің  еңбек  жэне  түрмыс  қажетіне 

бүлшықет  жүмысын  аз  пайдаланады.  Сондыктан  оның  тіршілігінде  ерекше 

жагдай  гиподинамия  (аз  күш  салу)  мен  гипокинезия  (аз  қозгалыс)  жиі 

кездеседі.



Гиподинамия деп адам организмінде өзгерістер  гудыратын қимыл  әрекеті 

қарқыныныц  шектелуін  айтады.  Бүл  ксйбір  ауруларда,  гарышкерлерде



5 0 7


(космонавтарда)  байқалады.  Өйтксні  олар  ұзак  уақыт  шагын  кабинада  жэне 

салмаксыздық 

жагдайда, 

гірек-қимыл 

аппаратына 

іравитация 

эсері 

жойылғанда, жұмыс істейді.



Ал  гипокинезия  бүлшықеттің  аз  энергия  шыгыны,  амалсыз  ұзақ  тұлға 

калпын  сактау,  біркелкі,  кимыл.  үйлесімді  қозгалыс  эрекетінің  жеткіліксіздігі 

сияқты  себсптерлен  туады.  Бүл  үшқыштардың,  сүңгуір  қайықтың  бөлек 

орындарымда,  үйскгік  кыстауларда  жүмыс  істегенде  пайда  болады.  Ол 

ондірістік механизацияланган  жүмыетарда да байқалады.

Гиподинамия, 

адинамия 

күйін 


бүлшықет 

іс-эрекегін 

жоятын 

миорелаксант  дәрісін  сгігі  жасауга  болады.  Гиподинамия  мсн  гипокинезия 

адам  организміне  қауіпті  жагдай  тугызады.  Сондықтан  дәрігерлер  оның 

орі анизмге әссрін толық білуі  қажст.

Гиподинамия бірнеше түрге жіктеледі.  Ең әуелі ол созылмалы жэне жіті 

болып  екіге  бөлінеді.  Сонымен  бірге  бүкіл  организм  қозгалыс  әрекеті 

тыйылатын  ж аты  гиподинамия  жэнс  жеке  бүлшықет  қимылы  шектелетін 

жергілікті  гиподинамия  болады.  Клиникада  тагы  екі  түрі:  амалсыз  жэне 



Аііндеттелген гиподинамия  ксздеседі.

Созы.іиаіы  гиподинаиияда  сңбек  пен  тұрмысқа  байланысты  күндслікті 

козгалыс  бслссңділігі  төмендейді.  Бүл  көбінссе  аз  кимылдайтын,  отырып 

жүмыс  істсйтін  кісілерде  байкалэды.  Олардың  организміңдс  мүшелср  мсн 

жүйелердің  әрскеттік  белсенділігі  әлсіреп,  рсггеуші  тстіктсрі  нашарлайды. 

Сондыктан  организмніц әртүрлі  эсерлерге шыдамдылыгы азаяды.

Қозгалыс 

бслсснділігі 

көп 


жылдар 

бойы 


шектелсс, 

бүлшықет 

талшыктарының атрофиясы  туады.  Ет талшықтары  жіңішкеріп,  гликогснмен 

энергия  коры  азаяды,  маймен  катпарланады.  козгалыс  ісәрекетінің  күші  мен 

төзімділпі  азаяды.  кимыл  үйлесімдігі  томендейді,  бүлшықеттер  гонусы 

элсірейді.  Осының  салдарынан  түлга  қалпы  өзгеріп,  ауырсыну  синдромы 

пайда болады.

Гиподинамия  зат алмасуының томсндсуіне мүмкіндік тугызады.

Энергия  шыгыны  азайып.  тотыгу  әссрлснісінің  каркыны  мсн  фсрменпер 

белсенділіп  төмендейді. газ алмасуы озгереді.

Адамдарда  бүл  жагдайда  жүрекпң  соғу  күші  әлсіреп.  минуттык  көлемі 

азаяды  Сондыктан жүреястің өз  көлемі  кішірейеді.  миокардта  қүрылымдылық 

өзгерістер  байкалады  Кантамырлары  жүйесінде  өзгерістер  туады.  Артерия 

тамырларынын  тонусы  алсіреп,  кан  кысымы  төмендейді.  Капилярда  қан 

іркипп  калады  сондыктан  олардын  кабырғасының  суға  жэне  электролитке 

өткізгшгпп  өзгереді  Бүдан  денешн  кез  кешен  жерінде  су  іркіліп,  ісіктер 

пайда  болады  Бүлшыкеттер  жиырылмағандыктан  лимфа  агысы  токтап. 

тіндерге су  жиналады

Гиподинамия  кезінде  өкпенін  сыйымдылыгы  мен  желдетітуі  азайып.  кан 

пжіпеді  Он  журекшенің  жумысы  кемігендіктен.  куыстык  венатарда  кысым 

артып.  бауырда  каы  жинальш  калады.  Ол  баэырдың  зат  алмасуьш,  тоскауыл 

жэне  баска  эрекеп'ерш  тежейді  Осыдан.  кан  кысымынын  көбеюі  ішектеп 

за^тагдыһ  сінір>зн. свг оөл>  каркынын төмендетеді. аскорыту әрекеті бүзылады.

508



Гиподинамия  жағдайында  антидиурездік  гормонный  аз  түзілуінен 



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   410   411   412   413   414   415   416   417   ...   472




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет