Эстетика пәні философиялық білім саласы ретінде. Негізгі эстетикалық категориялар: сұлулық – ұсқынсыздық, траги-комедиялық, асқақ – төмен. Сұлулықтың құндылығы

1. Эстетика пәні философиялық білім саласы ретінде. Негізгі эстетикалық категориялар: сұлулық – ұсқынсыздық, траги-комедиялық, асқақ – төмен. Сұлулықтың құндылығы.

• Антикалық эстетика, ежелгі грекиялық және римдік мәдениеттің құрамдас бөлігі. Антикалық эстетиканың негізгі ерекшеліктерінің бірі — оның космологизмі. Катарсис (грекше "тазару") — адам жаны мен тәнін тазарту, рухтық жөне ағзалық жаңаруды білдіретін ұғым. Катарсис ұғымы антикалық философиядан алынған. Көне гректер катарсисті денсаулықтағы бұзылған үндестікті қалпына келтіру үшін тазарту жүргізу әдістері деп қарастырған.

1. Эстетика пәні философиялық білім саласы ретінде. Негізгі эстетикалық категориялар: сұлулық – ұсқынсыздық, траги-комедиялық, асқақ – төмен. Сұлулықтың құндылығы.

• Грек мәдениетіндегі калокагатия алдыңғы параграфтардағы мұраты бекзаттық тәрбиенің негізін қалаған. Сондықтан да бала өсіру, тәрбиелеу ісінде гимнастикалық (дене сұлулығын қалыптастыруға күш салатын) тәрбиемен қатар риторика (шешендік енер), грамматика, тарих, поэзия және т.б. баса назар аударылған. Эстетикаға "калокагатия" ұғымын енгізген Сократ болатын. Шынайы сұлулық — ізгі сұлулық, кешірімді сұлулық деген көзқарас кейінірек келе бүкіл еуропалық эстетиканың орталық ұстанымына айналып кетті.

2. Эстетиканың даму тарихы.

• Эстетика ғылымының териялық негізі Аристотель ілімінен бастау алады, ол алғаш рет әсемдіктің ерекшелігі туралы мәселе көтерген болатын, яғни, бұл эстетиканың өзін-өзі айқындауына мүмкіндік берген маңызды теориялық мәселенің бірі. Сонымен қатар, Аристотель эстетика тарихында бірінші болып өнерді түр мен жанрларға бөледі. Бұл бір жағынан, антика өнерінің жоғары дәрежеде дамығандығын көрсетсе, екіншіден, эстетикалық теорияның жоғары деңгейін де байқатады.

2. Эстетиканың даму тарихы.

• Юрий Боревтың пайымдауы бойынша: «Эстетика философияның маңызды бөлімдерінің бірі, табиғаттың әр түрлі құбылыстарының, адам өмірінің, өнерінің сезімтал бейнесін, айқындығын, сұлулығын ашумен байланысты адамның шынайылыққа деген шығармашылық, көрнекі, көркемдік көзқарасын білдіретін жалпы теориялық білім саласының бірі. Эстетика ғылым ретінде әдемілікті түсінуге негізделген адамның әлемге танымдық ерекше, пайданы көздемейтін, демек утилитарлық емес әдісін зерттейді».