Агроэкологиядағы далалық және зертханалық зерттеулер Үшінші басылым

25 
Материалдар мен құрал-жабдықтар
Топқа (барлығы 96) арналған диаметрі 9 см болатын 24 петри тостағы 
(шыны немесе пластик) 
5 кг таза стерильді құм (30-мештік (0,5 мм) торлы экран арқылы өткізіледі) 
Ыдысты герметизациялауға арналған парафиль 
10 мл тамшуыр 
Тазартылған су 
9 см #1 сүзгі қағаз дискілер
Іскектер 
Таспа (немесе заттаңбалар) және таңбалау қаламдары 
Сыналатын екі түрдің әрқайсысы бойынша шамамен 500 тұқым 
Климат-бақылау инкубаторлары (немесе флуоресцентті шамдарды, 24 
сағаттық таймерлерді, жылытқыштар мен максималды-минималды 
термометрлерді қамтитын тиісті алмастырғыштар) 
Жарық өлшеуіш (міндетті емес) 
Бір студент үшін Өну микроклиматы кестесінің екі данасы 
Алдын ала дайындық 
• 
Екі түрді таңдаңыз. Жүгері, бұршақ, қияр және сүтшөп салаты секілді 
бір жылдық дақылдар жақсы нұсқа болып табылады, өйткені олар тез өсіп-өнуі 
және реакция біртектілігі үшін іріктелген, бірақ олардың қауіпсіз жерге 
байланысты белгілі бір талаптары болуы мүмкін. Сұлы, арпа, бұршақ немесе 
беде секілді ауыл шаруашылығында пайдаланылатын генетикалық өңделген 
біржылдық өсімдіктер де келісуі мүмкін. Олар жағдайларға неғұрлым кең 
тұрақты болуы мүмкін. Ақыры, арамшөптердің тұқымдарын, егер олар алынуы 
мүмкін болса, тексеру қызықты болар еді, өйткені арамшөптер көп айнымалы 
және бұзылған жағдайлар үшін таңдалған. 
• 
Егер климат-бақылауы бар инкубаторлар болмаса, микроклиматтың 
түрлі сынақтары үшін жарықтандыру мен температура шарттарын өзгерту 
және бақылау жоспарын жасап, қажетті жабдықты сатып алыңыз. Мысалы, 
жарықты өзгертуге арналған тест үшін қараңғы орынды, тәулігіне 24 сағат 
жарығы бар орынды және жарық пен қараңғылық кезеңі кезектесетін орынды 
көрсету қажет. Не талап етілуі жөніндегі қосымша ақпаратты алу үшін 
«процедура» бөлімін қараңыз. 
• 
Қажет болған жағдайда құмды елеу, жуу және стерилдеу. Себілген 
және жуылған құмды оны науаларға салып, 24 сағат бойы 105°С-пен қыздыра 
отырып, стерилдеуге болады,
• 
Кестелердің сәйкес санының фотокөшірмесі. 

26 
Тұрақты күтім 
Егер климат-бақылауы бар инкубаторлар жоқ болса, ал қоршаған орта 
жағдайын бақылау тәсілдері ойлап құрастырылған болса, күн сайын Петри 
тостағандарының түрлі сақтау орындарын тексеру, жағдайды бақылау және 
қажет болған кезде жағдайларды өзгерту қажет болады. 
Зерттеу жөніндегі топтар 
Әр командада үш адамнан бес адамға дейін төрт команда құрыңыз. Әрбір 
команда бір микроклиматтағы өзгерістерге сыналатын екі түрдің реакциясын 
тестілеу үшін жауап береді. Ұымдастыру жұмысының келесі картасын 
қараңыз. 
1-топ 2-топ 
3-топ 
4-топ 
Ылғалдың 
өзгеруіне тесттің 
реакциясы 
Ылғалды түрге 3 
өңдеу ×
өңдеуді 4 рет 
қайталау × 2 түр 
= 24 өсу 
камерасы 
Температураның 
өзгеруіне тесттің 
реакциясы 
Температураны 
түрге 3 өңдеу ×
өңдеуді 4 рет 
қайталау × 2 түр 
= 24 өсу 
камерасы 
Ашық режимді 
өзгертуге тесттің 
реакциясы 
Ашық режимді 
түрге 3 өңдеу ×
өңдеу үшін 4 
репликация × 2 
түр = 24 өсу 
камерасы 
Ұрықтың 
жағдайын 
өзгертуге тесттің 
реакциясы 
ұрықтың күйін 
түрге 3 өңдеу × 
өңдеуді 4 рет 
қайталау × 2 түр 
= 24 өсу 
камерасы
Процедура 
Бір рет микроклиматтың бір айнымалы әсерін тексеру үшін, басқа 
айнымалылар тұрақты болуы тиіс. Осы себепті, біз микроклиматтың әр 
айнымалысы үшін стандартты шарттар жиынтығын анықтадық. Шарттары 
келесідей: 10 мл су, 25°с, тұрақты қараңғылық, және тұқымы, кем дегенде 
ішінара, құмда болуы тиіс. Әрбір тест үшін осы шарттардың үшеуі 
орындалады, ал басқасы өзгереді. Оның қалай жұмыс істеуі 1.1-кестесінде 
келтірілген. 
Әр айнымалы тест бірнеше эксперименттік орнатуды талап етеді. Бұл 
реттеулер төменде сипатталған; сіздің команда тағайындалған реттеу 
процедурасын орындаңыз. Сіздің команда өз нәтижелерін жазып болғаннан 
кейін, оларды басқа командалармен бөлісіңіз.

жүктеу/скачать 2,96 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: