Ахмет Байтұрсынұлы Тіл құрал
жүктеу/скачать 2,67 Mb. Pdf көрінісі
|
|
Етістіктен туған сөздер Етісітіктің түпкі түрі сабақты һәм салтаң етіс. Осы екі етістің түбіріне түрлі жұрнақтар жалғанып, түрлі сөздер туады. Етіс жұрнақтар: 1) Бір етістен екінші етістік сөздер туғызады. 2) Етістерден сөздер туғызады. Сабақты етіс пен салтаң етістен басқалары туынды етіс. 111 Туынды етістердегі жұрнақтар: 1) «-с» жұрнақ (ұр – ұрыс, күре – күрес, соқ – соғыс) 2) «-н» жұрнақ (жу – жуан, тара – таран, бақ – бағын) 3) «-дыр» (-тыр) жұрнақ (қаз – қаздыр, қал – қалдыр, айт – айттыр) 4) «-қыз» (-ғыз, -кіз, -гіз) жұрнақ (жатқыз, барғыз, жеткіз, бергіз) 5) «-л» жұрнақ (ас – асыл, жек – жегіл) 6) «-т» жұрнақ (құла – құлат, ер – ерт, құры – құрт). 7) «-тыр» жұрнақ (құла – құлаттыр, сұра – сұраттыр, күре – күреттір). 8) «-стыр» (ұр – ұрыстыр, соқ – соғыстыр, күре – күрестір). 9) «-қыла» (-ғыла, -кіле, -гіле) жұрнақ (шап – шапқыла, жу – жуғыла, кес – кескіле, тіл – тілгіле). 10) «-ыңқыра» (-іңкіре) жұрнақ (ал – алыңқыра, барыңқыра, беріңкіре, жүріңкіре). Бұлар етіс жұрнақтары деп аталады. жүктеу/скачать 2,67 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|